وفات نائب خاص و ايراني امام زمان (عجل الله تعالي فرجه الشريف)

امروز، ۱۸ شعبان، سالروز وفات سومین نائب خاص امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است. وی میان شیعیان بغداد، شهرت ویژه‌ای داشت و یکی از افراد مورد اعتماد محمد بن عثمان عمری به شمار مى‏رفت.

سومین نایب خاص حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، محدث، فقیه و متکلم شیعی ایرانى، حسین بن روح نوبختى است.وی میان شیعیان بغداد، شهرت ویژه‌ای داشت و یکی از افراد مورد اعتماد محمد بن عثمان عمری به شمار مى‏رفت. حسین بن روح از خاندان ایرانی نژاد، به نام «آل نوبخت» بود. جد بزرگ این خانواده یعنی «نوبخت» از بزرگترین ستاره شناسان زمان خود بود. او در سال‏های ۳۰۵ ۳۲۶ق نایب امام زمان و واسطه بین حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و شیعیان بود. حسین بن روح دارای برترى‌های فراوانی بود؛ امّا به طور عمده شهرت و اعتبار او، به مسأله نیابتش باز مى‏گردد. پیش از آن، محمد بن عثمان، او را حلقه اتصال بین خود و وکلای دیگرش در بغداد قرار داده بود. وی در زمان حیات نایب دوم، در دربار عباسی نفوذ چشمگیری داشت و از ناحیه برخی مقامات دولتی کمک‏های مالی به او مى‏رسید.
نایب دوم، از دو یا سه سال پیش از درگذشت خود، با ارجاع برخی از شیعیان که اموالی از سهم امام و غیر آن پیش او مى‏بردند به حسین بن روح نوبختى، زمینه را برای نیابت وی از طرف امام زمان (علیه السلام) هموار مى‏کرد. او به کسانی که در این موضوع دچار شک و تردید مى‏شدند، تأکید مى‏کرد این دستور، از طرف امام (علیه السلام) صادر شده است. وی در انتصاب حسین بن روح به جانشینی خود، تأکید فراوانی مى‏کرد. گاهی به صورت انفرادی و گاهی میان عموم شیعیان مخلص و وکلای خویش، این مطلب را یادآور مى‌شد. این تأکید، بدان علّت بود که میان وکلای بغداد، کسانی بودند که در ظاهر ارتباط محمد بن عثمان با آنان بیشتر بود؛ از این رو عوام و خواص شیعیان، تصور نمى‏کردند حسین بن روح به جانشینی انتخاب شود؛ بدین سبب، نایب دوم از هر فرصتی برای تبیین نیابت خود از طرف امام زمان (عجل الله تعالی فرجه)، برای رفع شک و تردید از آنان استفاده مى‏کرد. پس از وفات ابوجعفر عمری و وصیت او درباره نصب حسین بن روح به عنوان نایب سوم امام غایب، ابوالقاسم حسین بن روح به «دارالنیابه» در بغداد آمد و بزرگان شیعه به گرد او جمع شدند. حسین بن روح، با همکاری وکلای بغداد و سایر مناطق، کار خویش را در جایگاه نیابت امام زمان (علیه السلام) آغاز کرد و توانست با روش عالمانه و منطقى، در بین دوست و دشمن از پذیرش بالایی برخوردار شود.
روایت‌ها، حکایت از آن دارد که بر خلاف سفیر اوّل و دوم، موقعیت حسین بن روح در جایگاه سفیر امام دوازدهم بین شیعیان امامیه آشکار بود؛ به همین دلیل عده‏ای از عوام امامیه، بر آن شدند که وکلای نواحی خود را نادیده گرفته، به طور مستقیم با خود او در تماس باشند؛ ولی رفته رفته با انجام تغییراتی در دستگاه حاکمه و برکناری برخی حامیان او، وضع دگرگون شد؛ به گونه‌ای که وی بخشی از پایان عمر خود را در زندان به سر برد. از جمله حوادث مهم دوران نیابت حسین بن روح، جدا شدن ابوجعفر محمد بن علی شلمغانی (معروف به ابن ابی عزاقر) از آیین شیعی و تکفیر او به دست حسین است. حسین بن روح، با وفات ابوجعفر محمد بن عثمان عمرى، در سال ۳۰۵ ق منصب نیابت حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) را عهده‌دار شد و در سال ۳۲۶ ق وفات یافت. بدین‌سان مدت نیابت وی نزدیک به ۲۱ سال بود.
حسین بن روح سرانجام در ۱۸ شعبان سال۳۲۶ هجری قمری، پس از ۲۱ سال نیابت خاص امام زمان از دنیا رفت. اما از آنجا که هنوز سه سال از دوران غیبت صغری باقی مانده بود، ضرورت داشت برای ادامه ریاست و تکمیل این دوره سرنوشت ساز، یک فقیه و شخصیت توانمند دیگر به جای او منصوب شود. از این رو، حسین بن روح چند روز قبل از رحلت، به دستور امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، مسؤولیت دستگاه نیابت را به نایب چهارم، علی بن محمد سَمری سپرد. شیعیان عراق، پس از تشییع باشکوه پیکر وی، او را در محله نوبختیه، جنب راست ضلع شرقی بازار «عطاران» به خاک سپردند.تاجایی که الان به نام محله «رصّافه» در شرق بغداد و در منطقه مرکزی و در میان بازار قرار دارد و به «مقام حسین بن روح» مشهور است.

منبع

حج

همچنین ببینید

ماهنامه موعود شماره 278

شماره ۲۷۸ و ۲۷۹ ماهنامه موعود با امکان دسترسی دیجیتال منتشر شد

مجله موعود در بیست و نهمین سال فعالیت خود نشریه چاپی خود را با دسترسی …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *