موعود پایگاه اینترنتی موعود
فیزیولوژیست ها و دانشمندان علم تشریح، فواید زیادى براى گریه و ریختن اشک براى صحت بدن ذکر کرده‌اند: بزرگترین فایده اشک را علماى ابدان، مرطوب نگاه داشتن پرده رویین چشم مى دانند، زیرا اگر این پرده خشک شود، شفافى آن از دست رفته و آدمى را کور مى کند.
قال الرضاعلیه السلام: کان فیما ناجى الله به موسى علیه السلام انه ما تقرب الى المتقربون بمثل البکاء من خشیتى ۱؛ در آن چیزهایى که خداوند با موسى علیه السلام مناجات کرد [آمده است که] : متقربان به سوى من به چیزى همانند گریه از خوف من، به من قرب پیدا نمى کنند.»
قال الصادق علیه السلام: اوحى الله عز و جل الى موسى علیه السلام: ان عبادى لم یتقربوا الى بشى ء احب الى من ثلاث خصال، قال موسى: یا رب و ما هن؟ قال: یا موسى الزهد فى الدنیا و الورع عن المعاصى و البکاء من خشیتى ۲؛ خداى عز وجل به موسى علیه السلام فرمود: همانا بندگان من به من تقرب نجستند به چیزى که نزد من از سه خصلت محبوب تر باشد. موسى علیه السلام عرض کرد: پروردگارا آن ها کدامند؟ فرمود: اى موسى! زهد در دنیا و ورع از نافرمانى ها و گریه از ترس من.»
۲ – جلب رحمت بر امت
قال الصادق علیه السلام: و لو ان باکیا بکى فى امه لرحموا ۳؛ اگر در میان امت یک نفر گریان باشد، همه آن ها مورد رحمت قرار مى گیرند.»
قال على علیه السلام: و لو ان عبدا بکى فى امه لرحم الله تعالى ذکره تلک الامه لبکاء ذلک العبد ۴؛ اگر یک بنده در میان امتى گریه کند، خداوند متعال همه آن امت را به خاطر گریه آن عبد رحم مى کند.»
۳ – جلب محبت خداوند
قال الباقرعلیه السلام: ما من قطره احب الى الله عز و جل من قطره دموع فى سواد اللیل مخافه من الله لایراد بها غیره ۵؛ هیچ قطره اى نزد خداوند متعال محبوب تر از قطره اشکى که در تاریکى شب از ترس خدا بریزد و جز خداوند چیز دیگرى در آن منظور نباشد، نیست.»
۴ – سلامتى جسم
فیزیولوژیست ها و دانشمندان علم تشریح، فواید زیادى براى گریه و ریختن اشک براى صحت بدن ذکر کرده‌اند که نمونه اى از آن نقل مى شود: بزرگترین فایده اشک را علماى ابدان، مرطوب نگاه داشتن پرده رویین چشم مى دانند، زیرا اگر این پرده خشک شود، شفافى آن از دست رفته و آدمى را کور مى کند. اشک عمل دیگرى هم مى کند: آلات تنفس را‌تر مى کند و به اصطلاح روغن مى زند» و در مقابل عمل خشک کننده هوا مقاومت کرده، آن را مرطوب نگه مى دارد. روى همین اصل حیواناتى که [در] هواى مرطوب نفس مى کشند مانند نهنگ » غدد اشکى ندارند.» ۶
دانشمندان معتقدند اشک، چشم ها را مى شوید و ضد عفونى مى کند، مجارى بینى را شسته و از عفونت محفوظ مى دارد. آنان براى گریستن فایده هاى فراوانى قائلند؛ گریه از هیجانات و نارحتى هاى درونى جلوگیرى مى کند که اگر جلو آن ها گرفته نشود باعث امراض قلبى، زخم معده و امثال آن مى شود. به همین جهت روانشناسان مى گویند: گریستن براى بشر امرى است لازم؛ زیرا هم تسکین دهنده است و هم سلامت بخش.
۵ – نورانیت قلب
قال على علیه السلام: البکاء من خشیه الله ینیر القلب و یعصم من معاوده الذنب ۷؛ گریه از ترس خداوند، قلب را روشن مى گرداند و از بازگشتن به گناه باز مى دارد.»
۶ – پاک شدن از گناهان
قال على علیه السلام: بالبکاء من خشیه الله تمحص الذنوب ۸؛ به وسیله گریستن از ترس خدا، گناهان پاک کرده مى شوند.»
۷ – رفع عذاب از سایر اجزاى بدن
قال الصادق علیه السلام: ما اعز و رقت عین بمائها من خشیه الله عز و جل الا حرم الله سائر جسده على النار۹؛ هیچ چشمى از خوف خداوند به اشک خود‌تر نشد، مگر آن که خداوند، سایر اجزاى بدن او را بر آتش حرام مى کند.»
۸ – گریان نبودن در قیامت
قال الصادق علیه السلام: کل عین باکیه یوم القیامه الا ثلاثه: عین غضت عن محارم الله و عین سهرت فى طاعه الله و عین بکت فى جوف اللیل من خشیه الله ۱۰؛ هرچشمى در روز قیامت گریان است، جز سه چشم: چشمى که از دیدن آن چه خداوند حرام کرده، بر هم نهاده شده باشد و چشمى که در راه طاعت خداوند، بیدارى کشیده و چشمى که در دل شب از ترس خدا گریسته است.»
۹ – دورى از جهنم
قال الصادق علیه السلام: ما من شى ء الا و له کیل و وزن الا الدموع، فان القطره تطفى بحارا من نار فاذا اعز و رقت العین بمائها لم یرهق وجهه قتر و لا ذله فاذا فاضت حرمها الله على النار ۱۱؛ هیچ چیزى نیست جز آن که پیمانه و وزنى دارد، مگر گریه که یک قطره اش دریاهایى از آتش را خاموش مى سازد و چون چشم با اشک خود پر شود، آن چهره پریشانى و خوارى نبیند و چون اشک بریزد، خداوند آن را بر آتش دوزخ حرام مى کند.»
۱۰ – بهشت
قال النبى صلى الله علیه وآله: و من زرفت عیناه من خشیه الله کان له بکل قطره قطرت من دموعه قصر فى الجنه مکلل بالدر والجوهر، فیه ما لا عین رات و لا اذن سمعت، و لا خطر على قلب بشر۱۲؛ هرکس چشم هایش از ترس خداوند اشک بریزد، به‌اندازه هر قطره از آن، کاخى در بهشت براى او مهیا مى شود. کاخى که به مروارید و گوهر آراسته است، در آن کاخ چیزهایى است که هیچ چشمى ندیده و هیچ گوشى نشنیده و بر قلب هیچ بشرى خطور نکرده است.»
۱۱ – رضوان الهى
قال الباقرعلیه السلام: ان ابراهیم النبى علیه السلام قال: الهى ما لعبد بل وجهه بالدموع من مخافتک؟ قال: جزاؤه مغفرتى و رضوانى یوم القیامه ۱۳؛ ابراهیم نبى علیه السلام عرض کرد: خداوندا، جزاى بنده اى که صورتش را با اشکش از ترس تو‌تر کند چیست؟ فرمود: جزایش مغفرت و رضوان من در روز قیامت است.»
آثار گریه براى امام حسین علیه السلام
گریه براى مصائب وارده بر امام حسین علیه السلام داراى آثار فردى، اجتماعى، دنیایى و آخرتى است، چرا که گریه براى آن حضرت، نوعى پیوند با حرکت، راه و روش و هدف آن حضرت است. از این رو گریه براى او، باعث آمادگى براى مبارزه و جهاد با فساد و سبب امیدوارى و رسیدن به هدف نهایى است. مرثیه، شوق و محبت را به حدى بالا مى برد که گریه کنندگان براى ایصال به مطلوب خود، زمینه هرگونه فداکارى و از خود گذشتگى را در خود احساس مى کنند. گریه براى امام حسین علیه السلام نیروى ایمان را از هر جهت بسیج کرده ضعف و ناامیدى را از انسان دور مى کند و محرک احساسات پاک مردم است. در روایات نیز آثارى براى گریه براى امام حسین علیه السلام ذکر شده است که به نمونه هایى اشاره مى شود:
۱ – بخشش گناهان
قال الرضاعلیه السلام: فعلى مثل الحسین علیه السلام فلیبک الباکون فان البکاء علیه یحط الذنوب العظام ۱۴؛ براى مثل حسین علیه السلام باید گریه کنندگان گریه کنند. چرا که گریه بر آن حضرت، گناهان بزرگ را محو مى کند.»
۲ – درود خداوند
قال رسول الله صلى الله علیه وآله: الا و صلى الله على الباکین على الحسین رحمه و شفقه ۱۵؛ آگاه باشید که خداوند بر گریه کنندگان براى حسین علیه السلام، از روى رحمت و مهربانى درود مى فرستد.»
۳ – طلب مغفرت از ناحیه امام حسین علیه السلام
قال الصادق علیه السلام: انه علیه السلام لیرى من یبکیه فیستغفر له رحمه له ۱۶؛ حقا که [حسین علیه السلام] کسى را که براى او گریه مى کند، مى بیند و به خاطر رحمت براو برایش استغفار مى کند.»
۴ – دورى از جهنم
قال الله سبحانه لموسى علیه السلام: یا موسى اعلم انه من بکى علیه او ابکى او تباکى حرمت جسده على النار ۱۷؛ اى موسى! بدان که هرکس براى حسین علیه السلام گریه کند یا بگریاند یا وانمود به گریه کردن کند، بدنش را بر آتش حرام کردم.»
۵ – شادمانى در بهشت
قال رسول الله صلى الله علیه وآله: یا فاطمه! کل عین باکیه یوم القیامه، الا عین بکت على مصاب الحسین فانها ضاحکه مستبشره بنعیم الجنه ۱۸؛ اى فاطمه علیها السلام! هر چشمى در روز قیامت گریان است، مگر چشمى که براى مصیبت حسین علیه السلام گریه کرده باشد که به وسیله نعمت هاى بهشت خندان و شادمان خواهد بود.»
پی نوشت:
۱) همان، ج ۱۱، ص ۱۷۷.
۲) اصول کافى، ج ۴، ص ۲۳۴.
۳) وسائل الشیعه، ج ۱۱، ص ۱۷۸.
۴) بحار الانوار، ج ۹۰، ص ۳۳۶.
۵) وسائل الشیعه، ج ۱۱، ص ۱۷۹.
۶) اسلام و علم امروز، ص ۴۹.
۷) شرح غررالحکم، ج ۲، ص ۱۱۱.
۸) همان، ج ۳، ص ۲۴۰.
۹) وسائل الشیعه، ج ۱۱، ص ۱۷۹.
۱۰) اصول کافى، ج ۴، ص ۲۳۴.
۱۱) وسائل الشیعه، ج ۱۱، ص ۱۷۸.
۱۲) همان، ص ۱۷۵.
۱۳) بحار الانوار، ج ۹۰، ص ۳۳۴.
۱۴) همان، ج ۴۴، ص ۲۸۴.
۱۵) همان، ص ۳۰۴.
۱۶) همان، ج ۲۵، ص ۳۷۶.
۱۷) همان، ج ۴۴، ص ۳۰۸.
۱۸) همان، ص ۲۹۳.
ماهنامه اطلاع رسانی، پژوهشی، آموزشی مبلغان شماره ۲۷.
