اراده معطوف به حق-۱

مقدمه:
موضوع و محتوای این مجموعه «پرسش از غرب» و ضرورت طرح آن است. اساساً این پرسش فلسفی است و در مقام نظر ناظر بر درک شرایط تاریخی ویژه ایست که گذار از آن بی این پرسش ممکن نیست. پرسشی از این دست در نقاط عطف مهم و تاریخی اقوام پیش می آید و پاسخگویی بدان نیز در عهده عوام مردم نیست، در وظیفه دانشمندان، اربابان فن و حتی سیاستمداران نیز نیست. بلکه، متفکران و صاحبان نظر از میان آنان، مخاطب این پرسشند. (به شرط آنکه مقام و رأیشان منشأ اثر باشد). پاسخ پرسش هایی چنین، جهت گیری های بزرگ و نسبت میان همه چیز و از جمله فرهنگ و تمدن و مناسبات اجتماعی را معلوم می سازد، سرنوشت یک قوم را رقم می زند و مسیر آنان را در طی طریق و چگونه بودن در عرصه حیات را روشن می‌کند.
راز حضور فعال یا منفعل در چنین شرایطی حساس در سکوت یا پاسخگویی به پرسش های بزرگ است. از همین جا جایگاه و مقام معلمان حقیقی و نقش آنان معلوم می‌شود. چنانکه در نقطه عطف مهم صدر مشروطیت یعنی آغاز آشنایی با غرب و در آن شرایط تاریخی تجربه شده کسانی وظیفه پاسخگویی را عهده دار شدند که خود صاحب شأن و مقام در خور نبودند. روشنفکرانی که بدون فراهم آوردن اسباب بزرگی عهده دار پاسخگویی شدند و موجبات انفعال و واماندگی بزرگ را فراهم آوردند و بیش از یکصد و پنجاه سال حیات غربزده را روزی ساکنان این سرزمین بزرگ ساختند. حسب اهمیت این «پرسش» است که همواره نزد اهل حکمت مقام «سیاست» و سیاستمداری ذیل فرهنگ و تابع اهل فرهنگ تعریف می‌شود.

امری که در عموم تجربه های بشری خلاف آن مشاهده می‌شود. در چنین شرایطی خلوت نشینی و عزلت گزینی روزی اهل نظر می‌گردد.
ابتلا به فرهنگ بیگانه و در سایه فرو رفتن بنیان نظری و ادب دینی در وقت غلبه تفکر و فرهنگ غربی در سرزمین های اسلامی و استمرار حیات فرهنگی اقوام ساکن در این گستره وسیع ناظر بر غفلت از این پرسش جدی است. همچنانکه عدم اهتمام در اینباره شرق را فاقد آمادگی رویارویی با دشمن غدار و غادر ساخته است.
ممکن است از نظر برخی طرح این پرسش واسپس یکصد و پنجاه سال آشنایی و انس با غرب دیر و نابهنگام باشد بویژه که اینک خورشید غرب رو به افول نهاده است اما، این نکته را باید متذکر شد که همچنان شرق، خود را نیازمند غرب می‌شناسد و رویای دستیابی به جایگاه وی را در تکنیک و تکنولوژی در سر می پرورد. به گونه ای که بسط مدرنیته در قالب «توسعه ساختار اقتصادی و اجتماعی» در دستور کار عموم دولت های شرقی است.
در این مجموعه، نگارنده، ضمن طرح «ضرورت پرسش» سعی در بیان جایگاه و موضوع پرسش دارد و در میان کلیه ساکنان مشرق زمین، «ایران اسلامی و شیعی مذهب» را شایسته تر برای این امر می‌شناسد چه، سایر اقوام (و از جمله چین و هند و ژاپن) اگرچه در رویارویی با غرب متحمل خسارات فرهنگی بسیار شده‌اند لیکن حسب سابقه و جان مایه فرهنگی شان از امکان تجدید حیات فرهنگی کمتری برخوردارند و در نظام نظری فاقد رویکردی بنیادین و جدی به آینده‌اند. و این ویژگی ها آنها را از ایجاد یک جریان جدی بنیادگرا و نقطه عطف مهم تاریخی محروم ساخته است.
ذکر دو نقطه عطف مهم یعنی: «صدر مشروطیت» و «واقعه شریف انقلاب اسلامی» ما را متذکر دو فرصت کرده است: فرصت اول حسب آنچه مشروحاً بیان شده به تمامی از دست رفت و فرصت دومی نیز حسب «درگیری های پی درپی سیاسی، اجتماعی»، «عجله و شتاب در ایجاد مدنیت جدید» ما را مواجه خساراتی جبران ناپذیر ساخته چنانکه بیم از دست رفتن دومین و مهمترین فرصت می رود.
تدوین «استراتژی مهم انتظار» برای بازسازی فرهنگی و مدنی سرزمین اسلامی تحت آموزه های دینی بهمان اندازه ضروری است که «طرح پرسش از غرب» بعنوان پیش نیاز اتخاذ این استراتژی.
این سخن ناظر به این معناست که گذار از غرب که در ساحت نظر بر «خودبنیادی استکباری» و «محوریت من نفسانی» استوار شده بدون اتخاذ «استراتژی نفی خود» در نظر ممکن نیست. دریافتی که به تمامی در «فرهنگ و تفکر ولایی و شیعی» نمودار است و بعنوان وجه ممیز بزرگی آن را از سایر دریافت ها، فرهنگ ها و بالاخره تمدن ها جدا می‌کند.
«فرهنگ ولایی» بر قطب و محور «ترک خود» استوار و ابتنای آن بر ترک خود و رجوع حیث تفکر به حق است.
اگرچه بازسازی همه آنچه حوزه های «تفکر، فرهنگ و تمدن» مسلمین را در دریایی از انفعال، التقاط و امتزاج نظری فرو برده؛ کاری سخت و صعب است لیکن «اراده معطوف به حق» می تواند جاذب لطف و عنایات آسمانی باشد و ما را بعنوان جماعتی بحقیقت منتظر، طلایه دار سپاه جهادگر و آمادگر معرفی نماید؛ کسانی که در آستانه تاریخ جدید نام «موعود آخرالزمان» و «مهدی هدایتگر» را در ساحت فکر و عمل دل مهیای ورود پیک ایمان و رستگاری ساخته‌اند.
بر آی ای آفتاب صبح امید
که در دست شب هجران اسیرم

همچنین ببینید

غدیر

غدیر یک ضرورت راستین

بر اساس جهان بینی توحیدی و مکتبی ، غدیر ، یک ضرورت منطقی و عقلی …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *