اوصاف حضرت مهدى (عج) در روایات اسلامى راجع به حضرت مهدى علیه السلام و اوصاف آن بزرگوار باید بدانیم که شناختن مشخصات آن حضرت از دو جهت اهمیتبخصوص دارد:یکى از نظر تکلیف زیرا شناختن امام شرعا و عقلا واجب است و به حکم حدیث معروف: «من مات و لم یعرف امام زمانه مات میته الجاهلیه» «هر کس بمیرد و امام زمان خود را نشناخته باشد، مرده است (همانند) مردن جاهلیت».
و دیگر از جهتشناختن دروغ و باطل بودن دعاوى کسانى که به دروغ ادعاى مهدویت کرده یا بنمایند، زیرا با ملاحظه این مشخصات، کذب و بطلان دعواى این افراد روشن و واضح مىشود چون فاقد این صفات و خصائص بودهاند. صفات و مشخصات حضرت مهدى علیه السلام که در احادیث و روایات ذکر شده مشخصاتى است که هر کس آن مشخصات را در نظر بگیرد هرگز آن حضرت را با افراد دیگر اشتباه نخواهد کرد و اگر دیده مىشود پارهاى فریب خورده و دعواى مهدویت را از شیادانى پذیرفتهاند، به دلیل غفلتیا بى اطلاعى از این مشخصات و خصائص بوده، و یا آنکه بعضى مشخصات را که تمام مشخص نبوده و وصف عام آن حضرت و دیگران بوده، تمام مشخص شمرده و صاحبان وصف عام را با صاحب وصف خاص اشتباه کردهاند.
بسیارى هم دانسته و عمدا این دعاوى را براى یک سلسله اغراض مادى و سیاسى و حب جاه و ریاست، به ظاهر پذیرفته و ترویج مىنمایند. و گرنه خصوصیات و اوصافى که براى آن حضرت بیان شده مشخصاتى است که جز بر آن شخص خاص و موصوف به آن صفات خاص (یعنى امام دوازدهم، یگانه فرزند امام حسن عسکرى علیهما السلام) بر احدى از کسانى که ادعاى مهدویت کردهاند قابل انطباق نیست و بطلان دعاوى آنها با توجه به این نشانیها و علامات مانند آفتاب آشکار و هویدا است.
علماء و دانشمندان متتبع و محیط به احادیث که وثاقت آنان موردتایید علم رجال و تراجم است، در کتابهاى معتبر و مستند به نحو کافى و وافى این مشخصات را تعیین و توضیح دادهاند که چون نقل آن احادیث در اینجا امکان پذیر نیست لذا ما فقط بر طبق احصاى ناقص خودمان در کتاب«منتخب الاثر»قسمتى از این مشخصات را با ذکر عدد احادیث که بر هر یک از آنها دلالت دارد به عرض خوانندگان ارجمند مىرسانیم.
1-مهدى علیه السلام از خاندان و ذریه پیغمبر صلى الله علیه و آله و سلم است.«طبق ۳۸۹ حدیث».
۲-همنام و هم کنیه پیغمبر صلى الله علیه و آله و سلم و شبیهترین مردم به آن حضرت است.«طبق ۴۸ حدیث».
3-در صفتشمائل و قیافه آن حضرت.«21 حدیث».
4-از فرزندان امیر المؤمنین علیه السلام است.«طبق ۲۱۴ حدیث».
5-از فرزندان حضرت فاطمه زهرا علیها السلام است«طبق ۱۹۲ حدیث».
۶-از فرزندان حسن و حسین علیهما السلام«طبق ۱۰۷ حدیث» (1)
۷-از فرزندان حسین علیه السلام است«طبق ۱۸۵ حدیث».
۸-نهمین از فرزندان حسین علیه السلام است«طبق ۱۴۸ حدیث». 9-از فرزندان زین العابدین علیه السلام است«طبق ۱۸۵ حدیث».-هفتمین از فرزندان حضرت باقر علیه السلام است«طبق ۱۰۳ حدیث».
11-ششمین از فرزندان حضرت صادق علیه السلام است«طبق ۹۹ حدیث».
12-پنجمین از فرزندان موسى بن جعفر علیهما السلام است«طبق ۹۸ حدیث».
13-چهارمین از فرزندان حضرت رضا علیه السلام است«طبق ۹۵ حدیث».
14-سومین از فرزندان امام محمد تقى علیه السلام است«طبق ۶۰ حدیث».
۱۵-جانشین جانشین امام على نقى و پسر امام حسن عسکرى علیهما السلام است«طبق ۱۴۶ حدیث».
16-اسم پدرش حسن علیه السلام است«طبق ۱۴۷ حدیث».
۱۷-مادرش سیده کنیزان و بهترین ایشان است«طبق ۹ حدیث».
18-دوازدهمین امام و خاتم ائمه است«طبق ۱۳۶ حدیث».
۱۹-داراى دو غیبت است (صغرى و کبرى) «طبق ۱۰ حدیث».
۲۰-غیبتش از بس طولانى خواهد شد که مردم ضعیف الایمان و کم معرفت، گرفتار شک و تردید مىشوند«طبق ۹۱ حدیث».
۲۱-بسیار طویل العمر است«طبق ۳۱۸ حدیث».
۲۲-زمین را پر از عدل و داد کند بعد از آنکه پر از ظلم و جور شده باشد«طبق ۱۲۳ حدیث».
23-مرور روزگار او را پیر نسازد و به سیماى جوانان باشد«طبق ۸ حدیث».
۲۴-ولادتش پنهان باشد«طبق ۱۴ حدیث».
۲۵-دشمنان خدا را مىکشد و زمین را از شرک و ظلم و ستم و حکومت دیکتاتوران پاک و به تاویل جهاد کند«طبق ۱۴ حدیث».
۲۶-دین خدا را آشکار و اسلام را در تمام روى زمین گسترش دهد و فرمانرواى روى زمین گردد و زمین را خدا به او زنده سازد«طبق ۴۷ حدیث».
۲۷-مردم را به هدایت و قرآن و سنتبرگرداند«طبق ۱۵ حدیث».
۲۸-داراى سنتهائى از انبیاء است که از آن جمله غیبت است«طبق ۲۳ حدیث».
۲۹-با شمشیر قیام کند«طبق احادیثبسیار».
۳۰-روش او روش پیغمبر صلى الله علیه و آله و سلم باشد«طبق ۳۰ حدیث».
۳۱-ظاهر نشود مگر بعد از آنکه مردم در امتحانات و آزمایشهاى سخت واقع شوند«طبق ۲۴ حدیث».
۳۲-عیسى نازل شود و در نماز به آن حضرت اقتدا نماید«طبق ۲۵ حدیث».
۳۳-پیش از ظهورش بدعتها و ظلم و گناه و تجاهر به فسق و فجور، زنا، ربا، میگسارى، قمار، رشوه، ترک امر به معروف و نهى از منکر و معاصى دیگر رایجشود، زنان مکشفه و در کارهاى مردان شرکت کنند، طلاق بسیار و مجالس لهو و لعب و غنا و آوازهاى مطرب علنى گردد. «طبق ۳۷ حدیث».
۳۴-هنگام ظهورش منادى آسمانى به نام او و نام پدرش ندا کند که همه آن را بشنوند و ظهور آن حضرت را اعلام کند«طبق ۲۷ حدیث».{mospagebreak}
۳۵-پیش از ظهورش نرخها بالا رود و بیماریها زیاد شود و قحطى ظاهر و جنگهاى بزرگ بر پا شود و خلق بسیار از میان بروند«طبق ۲۳ حدیث».
36-پیش از ظهورش«نفس زکیه»و«یمانى»کشته شوند و در«بیدا» (که مکانى بین مکه و مدینه است) خسفى واقع شود و دجال و سفیانى خروج کنند و صاحب الزمان علیه السلام آنها را بکشد.«طبق احادیثباب ۶ و ۷ از فصل ۶ و باب ۹ و ۱۰ از فصل ۷».
۳۷-برکات آسمان و زمین بعد از ظهورش ظاهر شود و زمین معمور آباد گردد و غیر خدا پرستش نشود و کارها آسان و خردها تکامل یابد«طبق احادیثباب ۲ و ۳ و ۴ و ۱۱ و ۱۲ از فصل ۷.
۳۸-سیصد و سیزده نفر اصحاب او در یک ساعتبه محضرش حاضر شوند«طبق ۲۵ حدیث». 39-ولادت و مشروح تفصیلات و تاریخ آن و بعضى از احوال مادر جلیله آن حضرت«طبق ۲۱۴ حدیث».
۴۰-شرح بعضى از معجزات او در زمان حیات پدر بزرگوارش و در غیبت صغرى و غیبت کبرى و نام جمع کثیرى از کسانى که مشرف به نعمت دیدار و لقاى آن حجتخدا شدهاند«طبق باب ۲ و ۳ از فصل ۳ و باب ۱ و ۲ از فصل ۴ و باب ۱ و ۲ از فصل ۵».
بیش از این و به تفصیل هر کس خواسته باشد، از اوصاف حضرت مهدى علیه السلام اطلاع حاصل نماید مىتواند به کتاب منتخب الاثر نگارنده و یا کتابهاى مبسوط و مفصل و جامع محدثین بزرگ مانند صدوق، نعمانى، شیخ طوسى و مجلسى-رضوان اله علیهم اجمعین-رجوع نماید.
پىنوشت:
1-اینکه آن جناب از فرزندان حسن و حسین علیهما السلام استبراى این است که مادر مکرمه حضرت امام محمد باقر، فاطمه بنت امام حسن مجتبى علیه السلام است، پس حضرت باقر و امامان بعد از ایشان تا حضرت ولى عصر-عجل الله تعالى فرجه-همه از نسل حسن و حسین علیهما السلام مىباشند. امامت و مهدویت ص ۶۴ آیت الله العظمى صافى گلپایگانى