نمای نزديك از هواداران گروه تروريستي «الشباب»

به گزارش موعود به نقل از شفقنا_بی بی سی یک وکیل کنیایی که در زمینه حقوق بشر فعالیت می‌کند، در تماسی نزدیک با طرفداران گروه تروریستی الشباب سرنخ های جالبی را از نحوه تفکر و زندگی آنان به دست می دهد. آقای امین کیماتی به طور خلاصه درباره تعدادی از اعضای گروه الشباب سومالی که به دلیل بمب گذاری در یک کافه در کامپالا مرکز اوگاندا در سال ۲۰۱۰ بازداشت شده بودند می‌گوید: «آنها به این باور رسیده‌اند که هرچه را انجام می دهند درست است و بقیه اشتباه می‌کنند. این باور از آنجا ناشی می‌شود که آنها معتقدند هرعمل شان مطابق با دین است».

چند جوانی که این وکیل با آنها گفت وگو کرده عاملان بمب گذاری در کنیا بودند. حادثه ای که در اثر آن ۷۶ نفر موقع تماشای مسابقات فوتبال جام جهانی سال ۲۰۱۰ کشته شدند. آقای کیماتی دولت های کنیا و اوگاندا را متهم می‌کند که افراد مظنون را به صورتی غیر قانونی و بدون طی شدن مراحل بازپرسی دستگیر و به کنیا فرستاده‌اند. خود او هم در زمره این افراد بود که به اتهام دست داشتن در این بمب گذاری بازداشت و به زندان افتاد. اتهامی‌که او آن را رد کرد و سرانجام بدون اینکه محاکمه شود در سپتامبر سال ۲۰۱۱ آزاد شد.

گروه الشباب می‌گوید این حمله را به دلیل آن انجام داده که اوگاندا بخش عمده ای از نیروهای اعزامی از سوی اتحادیه آفریقا به سومالی را تشکیل می دهد. آقای کیماتی در زندان با همان جوان هایی که بمب را کار گذاشته بودند هم صحبت شد و به مدتی طولانی توانست با آنها گفت وگو کند. وی درباره آنها می‌گوید «‌آنها آیاتی از قرآن یا احادیث نبوی را نقل می‌کردند. اما هرگز چنین احساسی در آنها نبود که به صورتی کورکورانه دارند به حرف های دیگران عمل می‌کنند و به کسانی که هدایت شان می‌کردند اعتماد کامل داشتند. آنها کسانی هستند که تفوق شان گرفته شده و حس نومیدی شدیدی دارند. همین امر کافی است تا آنها را به جاهای خطرناک سوق دهد. کافی است به آنها این احساس داده شود که افراد مهمی هستند و شهادت شان آرزوی دیگران است و برای رسیدن به چنین جایگاهی کافی است که دست به یک عمل برجسته بزنند. حال این عمل موجب نجات آنها خواهد بود یا مرگ شان، این اصلا مهم نیست».

پشیمانی

آقای کیماتی می‌گوید مهم ترین چالشی را که اعضای جوان این گروه با آن مواجه می‌شوند وقتی است که از آنها پرسیده شود چگونه قرآن به شما این حق را می دهد که انسان های بیگناه را به کشتن بدهید؟ پس از بحث هایی که با آنها داشتم تایید می‌کردند که کارشان اشتباه بوده است. در بین آنها کسانی پیدا می‌شد که حس پشیمانی را می‌شد در چهره آنان دید اما بلافاصله استدلال می‌کردند که باید انتقام شان را می‌گرفتند. آنها به من گفتند:‌« ببین، تو در زمان جنگ جهانی علیه سومالی در آنجا حضور نداشتی. ولی ما بودیم و می دیدیم که چگونه نیروهای اوگاندا و اتحادیه آفریقا به ما شبیخون آوردند. کاری را که ما کردیم در مقایسه با آنها هیچ نبوده است»‌.

کیماتی براین باور است که به رغم شست وشوی مغزی هنوز این امکان وجود دارد که بتوان هواداران گروه الشباب را از ارتکاب خشونت های بیشتر در آینده بازداشت. دراین رابطه لازم است مردم به افرادی که چنین گرایشاتی دارند نشان دهند که به آنها توجه می‌کنند و قصد توهین به آنها را ندارند زیرا آنان به شدت احساس می‌کنند تحقیر شده‌اند.

درخارج از مسجدی در نایروبی، مرکز کنیا، جایی که عبادت کنندگان پیش از نماز از گیت های مخصوص عبورداده می‌شوند از نمازگزاران پرسیده شد فکر می‌کنند چرا جوانان به گروه الشباب ملحق می‌شوند. یکی از آنها که درحال ترک مسجد بود گفت: «از جوانان ما سوءاستفاده می‌شود. آنها شغل مناسبی ندارند و اگر کسی به آنها پولی را پیشنهاد کند هرکاری در ازای آن انجام می دهند»‌. مرد دیگری در توضیح سخنان او گفت: «جوانان آنقدر نومید هستند که پولی پس انداز نمی‌کنند. بعضی شان روزانه درآمدی کمتر از یک دلار – حدود سه هزار تومان – دارند و برای همین به سادگی گول می خورند. چنین فردی حاضر است هرکاری را که به او پیشنهاد می‌کنند انجام دهد. آرزویش این است».

نادیده گرفتن جوانان

در کنیا، برنامه ای وجود دارد که هدفش مبارزه با رادیکالیسم است اما این برنامه بیشتر به سمت اجرای یک عملیات سنگین ضد تروریستی گرایش پیدا می‌کند که باید توسط پلیس و نیروهای ارتش انجام شود. سدریک بارنز، یکی از کارکنان گروه بین المللی بحران درحوزه شاخ آفریقا می‌گوید: «در کنیا نارضایتی هایی وجود دارد. در تمام این منطقه زمینه هایی وجود دارد که افراد وسوسه می‌شوند تا به گروه هایی مثل الشباب یا سایر شاخه های القاعده ملحق شوند. یکی از این نارضایتی ها، احساس حاشیه نشینی است که نه تنها در شمال شرق کنیا، بلکه در اکثر مناطق سومالی و حتی نواحی ساحلی آن به چشم می خورد. برای مثال در شهر بزرگی مانند نایروبی، افراد زیادی هستند که احساس می‌کنند شانسی برای آینده ندارند. بخصوص جوانان احساس می‌کنند کسی به آنها توجه نمی‌کند و آنها فراموش شده‌اند»‌.

گروه الشباب در درون سومالی تاحدودی تضعیف شده است. نیروهای خارجی تحت عنوان نیروهای ویژه اتحادیه آفریقا مدت هاست که با آنها درحال جنگ هستند. عملیات حمله به مرکز فروش «وست گیت» ‌در سپتامبر گذشته در واقع این پیام را با خود داشت که «قدرت ما هنوز تمام نشده است». گروه الشباب انتظار دارد شاهد یک واکنش تند باشد زیرا این امر به رشد و بالندگی این گروه کمک می‌کند.

کن منخائوس، کارشناس معروف کنیایی می‌گوید: «مردم و دولت کنیا درحال حاضر می خواهند حرکت بعدی را کنترل کنند. اگر آنها از طریق قانون و به صورت مرحله ای برخورد کنند می توانند به الشباب آسیب برسانند. در غیر این صورت این گروه قادر خواهد بود خود را همچنان به عنوان پیشتاز شبه نظامیانی معرفی کند که از سومالی دربرابر دشمنان خارجی حفاظت می‌کنند». او بر این اساس معتقد است باید در جنگ سومالی نیز تجدیدنظر شود و به صورت تلاشی برای بازگرداندن صلح و آرامش به این کشور در آید به نحوی که گروه های تروریستی نتوانند از آن سوء استفاده کنند.

این کارشناس که به چشم خود آزاد شدن تعدادی از اعضای گروه الشباب از زندان را دیده است در توصیف آنها می‌گوید «‌آنها وقتی آزاد می‌شوند عصبانی هستند. بارها از زبان آنها می‌شنوی که می‌گویند ما بیرون آمده ایم تا انتقام بگیریم. ما نمی توانیم این بی عدالتی را تحمل کنیم. اگر برخورد خوبی با آنها بشود ممکن است به مرور زمان آرام تر شده و حتی در مواردی که به نفع جامعه است همکاری کنند اما اگر شاهد برخوردهای سخت باشند دوباره به الشباب می پیوندند و این سیکل معیوب جان تازه ای گرفته و به این ترتیب تروریسم نیز تقویت می‌شود »‌.