وضعیتی را تصور کنید که ترکیه بنا به هر دلیلی مصلحت را در بستن مرزهای خود بداند، آن زمان سلفیها که تنها شریان حیاتی خود را مرزهای ترکیه میدانند چگونه با این موضوع برخورد میکنند؟ آیا ترکیه قادر خواهد بود ۸۰۰ کیلومتر مرز خود با سوریه را به طور کامل مسدود کند؟
به گزارش موعود به نقل از فارس بیش از ۵/۲ سال از ناآرامیهای سوریه میگذرد که این کشور را به تدریج وارد جنگی تمام عیار کرده و به یکی از بحرانهای منطقه و بلکه محیط بینالمللی تبدیل کرده است.
اگر در چند ماه اولیه بحران، مردم چند شهر سوریه نسبت به اوضاع سیاسی، اقتصادی و اجتماعی اعتراض داشته و همنوا با «بیداری اسلامی» یا «بهار عربی» خواستار بهبود شرایط خود بودند؛ اعتراضات اولیه ای که مقامات سوری نیز آن را قانونی می دانستند و بر اجرای اصلاحات مورد نظر مردم تاکید کردند اما به تدریج این اعتراض داخلی با دخالت کشورهای منطقه و بینالمللی و ورود تروریستها و سلفیهای تندرو از تمام دنیا حتی اروپا به یک جنگ بینالمللی تبدیل شد.
امروز کار به جایی رسیده که گروههای تکفیری و القاعدهای همچون جبهه النصر، داعش، قربا الشام و … رسماً اعلام میکنند که هدفشان از جنگ در سوریه سرنگونی نظام اسد و برپایی امارت اسلامی در این کشور است.
همه دنیا نیز میداند که گروههایی که در سوریه میجنگند از کشورهای مختلف آمده و ظاهراً مردم سوریه دیگر در این بین نقشی ایفا نمیکنند. بیشتر مردم که زمانی اعتراض داشتند با دیدن این وضعیت که شامل از بین رفتن سرزمین و نیز هموطنانشان آن هم به بدترین شکل ممکن از سوی تروریستهای سلفی میشود، دست از اعتراض کشیده و به خانههای خود بازگشتند.
در این بین چند کشور منطقهای از جمله ترکیه، عربستان، قطر و اردن نقش عمدهای را در خصوص دامن زدن به بحران سوریه بازی کردند.
البته قطر و اردن که زمانی فکر میکردند حکومت سوریه ظرف چند ماه از هم میپاشد و بر همین مبنا وارد معرکه شده بودند، اما به تدریج با تجزیه و تحلیل شرایط جدید از جمله بیم سرایت ناآرامیها به داخل مرزهایشان و نیز هزینه هنگفت بدون کسب نتیجه دلخواه تصمیم به کنارهگیری از پرونده سوریه کردند.
اما عربستان و ترکیه همچنان سرسختانه بر موضع قبلی خود پافشاری میکنند و هنوز بر طبل جنگ و لزوم سرنگونی حکومت سوریه میکوبند.
نکته اینجاست که ترکیه با عربستان در این خصوص وضعیت متفاوتی دارد. اولاً عربستان از بابت سلفیها نگرانی چندانی ندارد چرا که خود، آنها را در مدارس دینی ساخته و پرورده است، دوم اینکه این کشور از نظر مالی هیچگونه مشکلی در حمایت از گروههای تروریستی و سلفی ندارد و سوم اینکه عربستان مرزی با سوریه ندارد تا از سرایت ناآرامیها به مرزهای خود نگران باشد چرا که اردن و عراق حد فاصل سوریه و عربستان هستند.
ترکیه اما هیچ یک از این مزیتها را ندارد؛ نبود منابع انرژی در این کشور باعث شده که ترکیه همواره به کشورهای صاحب انرژی چشم داشته باشد و مزیتهای اقتصادی همچون توریسم را برای چرخش اقتصاد خود دنبال کند. بیش از ۸۰۰ کیلومتر مرز مشترک با سوریه یعنی اینکه هر لحظه امکان انتقال ناآرامیها به داخل ترکیه نیز وجود دارد و حمایت از گروههای سلفی و تندرویی که تنها به دنبال ایجاد امارت اسلامی هستند یعنی بازی کردن با آتشی که هر زمان امکان گرفتن دامن همان کشور را دارد.
مدتی پیش اخباری منتشر شد مبنی بر اینکه ارتش ترکیه اقدام به بمباران مناطقی در سوریه کرد که کارشناسان ترک این موضوع را پاسخ به انفجارهای رخ داده در مناطق «ریحانلی» و «بابالهوی» دانستهاند که منجر به کشته و زخمیشدن بیش از ۲۰۰ شهروند ترک شد.
گروههای تروریستی که زمانی علاوه بر مرز ترکیه از مرزهای اردن، عراق و لبنان وارد سوریه میشدند امروز با بسته شدن سایر مرزها و یا محدود شدن آنها توسط ارتش سوریه و دولتهای این کشورها تنها از طریق ترکیه به طور فعال تردد دارند که زیر نظر سرویس اطلاعاتی این کشور (میت) صورت میگیرد.
حال وضعیتی را تصور کنید که ترکیه بنا بر هر دلیلی مصلحت را در بستن مرزهای خود بداند، آن زمان سلفیها که تنها شریان حیاتی خود را مرزهای ترکیه میدانند چگونه با این موضوع برخورد میکنند؟ آیا ترکیه قادر خواهد بود تا ۸۰۰ کیلومتر مرز خود با سوریه را به طور کامل مسدود کند (کاری که هرگز در قبال گروههای معترض نتوانسته انجام دهد) و آیا گروههای سلفی تندرو که تنها هدفشان از بین بردن حکومتهای سکولار به زعم خود بیدین در منطقه پایهگذاری امارت اسلامی در این مناطق است، اجازه خواهند داد دولت سکولار رجب طیب اردوغان آنها را وجهالمصالحه سیاستهای توسعهطلبانه خود قرار دهد؟
مدتی پیش بود که چند تن از عناصر گروه تروریستی جبهه النصره با محموله گاز سارین در شهر مرزی «اضنه» ترکیه بازداشت شدند که اعلام شد این محموله از لیبی به سوریه منتقل میشده و نیروهای امنیتی ترکیه آن را ضبط کردند. حال سوال اینجاست که چه تضمینی برای مردم ترکیه وجود دارد که این محمولههای گازهای شیمیایی در داخل ترکیه به کار گرفته نشوند، اگر دولت ترکیه روزی این گروههای تندرو را وجهالمصالحه سیاستهای خود قرار دهد.