- اسلام سیاسی
نسیم بیدارى اسلامى در همه جاى جهان اسلام وزیده و پانهادن اسلام به عرصه عمل به مطالبه اى جدى بدل شده است. نظریه «اسلام سیاسی» جایگاهى والا در ذهن نخبگان یافته و در مد نگاه آنان، افقى روشن و امیدبخش گشوده است.
- حج، نِماد امت اسلامى و نوع رفتار
حج، نِماد امت اسلامى و آموزنده نوع رفتارى است که این امت بزرگ براى تأمین سعادت خود باید در پیش گیرد. مىتوان حج را در حرکت هدفمند و آگاهانه و متنوّع همگان در جهتى واحد خلاصه کرد. تار و پود این حرکت، یاد خدا و همدلى بندگان خدا است و هدف آن ایجاد پایگاه مستحکم معنوى براى زندگى سعادتمندانه انسان: جعل اللَّه الکعبه البیت الحرام قیاماً للناس و الشهر الحرام و الهدى و القلائد.
- دعوت به عدالت و آزادگى و رستگارى
امروز نداى پیامبر رحمت، رساتر از همیشه به گوش می رسد و دعوت اسلام که دعوت به عدالت و آزادگى و رستگارى است با طَنین بیشترى شنیده میشود. پارههاى شب سیاه استکبار و ظلم و خودکامگى از سویى و جهل و خرافه و فریب ازسوى دیگر، بشر را بیش از گذشته، نیازمندِ نور رستگارى و تشنه عدل و صلح و برادرى کرده است. امروز نداى ملکوتى: تعالوا الى کلمه سواء بیننا و بینکم الاّ نعبد الاّاللَّه.. که ردِّ خداوندان زور و زر و صف آرایى در برابر ستم و ستمگر است، گوش و دل اسیران و ستمدیدگان را بیش از همیشه می نوازد و مژده: انّاللَّه على نصرهم لقدیر به آنان دلگرمى و امید مىبخشد.
- شکوفایى و سربلندى و کامیابى
پیام توحید و وحدت؛ توحیدِ خدا و وحدتِ امت. توحید، نفى خداوندگارى طواغیت و مستکبران و زر و زور سالاران است و وحدت، مظهر عزت و اقتدار مسلمانان. حج، فراتر از هر نوشته و گفتارى، این پیام ماندگار را هر ساله در قالب اجتماع عظیم خود بازپردازى مىکند و به سراسر جهان اسلام مىفرستد. هر مسلمانى در هر بخشى از عالم اسلام در موسم حج، یک بار دیگر باید این حقیقت را بشناسد که شکوفایى و سربلندى و کامیابى همه جانبه کشورهاى اسلامى تنها در سایه این دو به دست خواهد آمد: توحید با همه ابعاد فردى و اجتماعى و سیاسى آن و وحدت با مفهوم درست و قابل تحقق آن در دنیاى امروز.
- کعبه، مرکز معنوى جهان اسلام
روزى که منادى بزرگ توحید ابراهیم و فرزندش اسماعیل (۸) پایههاى کعبه را در میان درهّها و کوه هاى دور افتاده و خشک بنا می نهادند، دوربینترین چشم هاى بشرى نیز نمی توانست آینده آن را همچون کانون گرم ایمان و امید و قبله دل ها و جسم ها درگمان آورد. امروز کعبه، مرکز معنوى جهان اسلام و بزرگترین مجمع هرساله امّت اسلامى است. سرچشمه جوشان عشق و امید و دریاى خروشان عظمت و اعتماد و محل التقاء رودهاى بزرگ قومیتها و ملتها است. اخلاص بنیانگذاران و قبول خداى سمیع و علیم، آن بذر را به چنین درخت پربار و شاخه گسترى بدل کرده است.
- فردى و اجتماعی
در میان فرایض دینى، حج، بزرگترین فریضه ای است که در آن هر دو جنبه فردى و اجتماعى به شکلى نمایان گنجانیده شده است. در جنبه فردى، هدف، تزکیه و رسیدن به صفا و نورانیت و پیراستگى از زخارف بىارزش مادى و فراغت با خویشتن معنوى و انس با خداى متعال و ذکر و تضرع و توسل به حضرت حق است تا آدمى به عبودیت – که صراط مستقیم الهى به سوى کمال است – راه یابد و در آن گام بردارد… در جنبه اجتماعى، حج در میان همه فرایض اسلامى بىهمتا است؛ زیرا مظهرى از قدرت و عزت و اتحاد امت اسلامى است. هیچ فریضه دیگرى بدینسان به آحاد مسلمان، درباره مسایل امت اسلامى و جهان اسلام، درس و عبرت نمىآموزد و آنان را در روحیه و واقعیت به قدرت و عزت و وحدت نزدیک نمىکند. تعطیل این بخش از حج، بستن سرچشمه ای از خیرات به روى مسلمین است که از هیچ رهگذر دیگرى نمىتوانند به آن دست یابند.
- شط همیشه جارى
حج، آن شط همیشه جارى و آن عطیه بىزوال الهى است که مسلمانان تا ابد مىتوانند غبار رنج و مرارت و آلودگى و بیمارى خود را در آن بسترند و به کمک این ذخیره ابدى هر دو نوع آسیب پذیر را در همه زمان ها از خود دور سازند.
- آزمایش شگفت آور و پر از رمز و راز
حکمت بدیع اسلام، این آزمایش شگفت آور و پر از رمز و راز را چنان ترتیب داده است که همین یک واجب بتواند در همهى قرون و اعصار و با هراندازه گسترشى که دامنه اسلام در شرق و غرب گیتى به دست آورده است، یکپارچگى و اتصال اجزای این پیکر عظیم را تامین کند… همه در یکجا و همیشه در یک فصل، … چه آن هنگام که سفر کعبه مشتاقان بیت از برخى نقاط عالم یکسال به طول مىانجامید و چه امروز که دشمنان امت اسلامى براى پوشش تبلیغات زهرآگین خود به سراسر کره زمین به بیش از یک ساعت نیازندارند، همیشه اجزای این پیکر عظیم و پراکنده به این مرکز وحدت و قدرت که براى آنان کانون صفا و برادرى و معنویت و توحید و معرفت واطلاع است نیاز داشتهاند.. و اسلام اگر از حج خالى مىبود رکنى اصلى و جزیى جوهرى را فاقد بود.
- حاکمیت نظام اسلامى
نفى همه قدرت هایى که به نحوى جسم و جان آدمى را در قبضه اقتدار خویش گرفتهاند و اثبات حاکمیت مطلق الهى بر همه وجود و به عبارت روشن و آشنا: حاکمیت نظام اسلامى و مقررات اسلامى بر زندگى فردى و اجتماعىِ مسلمین.
- عرصه عظیم زندگى امّت اسلامى
زندگى در آیینه حجّ یک سیر دایمى بلکه یک صیرورت دایمى به سوى خدا است و حجّ، آن درس همیشه زنده عملى و سازنده است که اگر به هوش باشیم راه و رسم زندگى ما را در صحنه ای عملى و روشن ترسیم مىکند. میعادى همگانى، هر سال تشکیل مىشود تا مسلمان، در آن محیط وحدت و تفاهم و در پرتو ذکر الهى، راه و جهت زندگى را بیاموزد، آنگاه به سرزمین خود و به میان کسان خود برگردد و در سالهاى بعد گروه هاى دیگر و گروه هاى دیگر بیایند و بروند بیاموزند و بیندوزند، بگویند و عمل کنند، بشنوند و تدبّر کنند و در نهایت همه امتّ به آنچه خدا خواسته و دین آموخته برسند. نظر افکندن به عرصه عظیم زندگى امّت اسلامى، فراتر از ابعاد ملتها و نژادها و قوم و قبیلهها، و نظر افکندن به اعماق وجود خود و فراگرفتن راه و جهت و شیوه زندگى، چنانکه شایسته اوست و همه در پرتویی از ذکر خدا. این است آن سرچشمه معرفتى که هر ساله در حجّ، فیّاض و بىزوال بر انبوه خلایق گرد آمده در حرم امن خدا سیلان مىیابد و کسانى را که ظرف ذهن و دل خود را بگشایند از این زلال معرفت، سیراب مىسازد.
- حج، نعمتى الهى
حج، نعمتى الهى است که بر نسل هاى مسلمان ارزانى شده است. قدردانى و شکرگزارى آن را زیاد مىکند و ناسپاسى و قدرناشناسى آن را از مسلمین مىگیرد که این همان عذاب شدید الهى است که: «و لئن کفرتم ان عذابى لشدید». گرفته شدنِ حج به این نیست که از مسلمانان کسى به حج نرود بل به این است که مسلمانان از منافع بىشمار آن محروم بمانند و زیاد شدن آن به این نیست که هر سال گروه هاى بیشترى حج کنند بل به این است که از منافع آن بهرهمند شوند که: «لیشهدوا منافع لهم». خوب است به درستى بیندیشیم، آیا جهان اسلام توانسته است از منافع حج برخوردار شود؟ و این منافع چیست؟ حج درست مىتواند تحولى درونى در یکایک مسلمین پدید آورد و روح توحید و ارتباط با خدا و اعتماد به او و رد همه بت هاى درون و برون وجود آدمى که همان هواها و هوس هاى پستکننده و قدرت هاى اسیرکننده آدمىاند و نیز احساس قدرت و اعتماد به نفس و رستگارى و فداکارى در آنان پدید آورد و چنین تحولى است که از هر انسانى، موجودى شکست ناشناس و تهدید و تطمیعناپذیر مىسازد.
- حج اکبر
حج و اجتماع عظیم بر گرد خانهى توحید، باید آن مظاهر شرک را نفى کند و مسلمانان را از آن برحذر دارد. حج با این مفهوم روشن و جلى است که برترین جایگاه برائت از مشرکین شناخته شده و خداى متعال از زبان خود و نبىّ مکرمش(ص)، اعلام برائت از مشرکین را به روز حج اکبر موکول ساخته است؛ «و اذان مناللَّه و رسوله الىالنّاس یوم الحجّالاکبر انّاللَّه برئ منالمشرکین و رسوله فان تبتم فهو خیرلکم و ان تولّیتم فاعلموا انّکم غیر معجزىاللَّه و بشّرالّذین کفروا بعذاب الیم» فریاد برائت که امروز مسلمان در حج سر مىدهد، فریاد برائت از استکبار و ایادى آن است که معالاسف در کشورهاى اسلامى قدرتمندانه اعمال نفوذ مىکنند و با تحمیل فرهنگ و سیاست و نظام زندگى شرکآلود بر جوامع اسلامى، پایههاى توحید عملى را در زندگى مسلمانان منهدم ساخته و آنان را دچار عبادت غیرخدا کردهاند و توحید آنان فقط لقلقهى زبان و نام توحید است و از معناى توحید در زندگى آنان اثرى باقى نماندهاست.
- سیاست کلى اسلام
حج، کانون معارف اسلام و بیان کننده سیاست کلى اسلام براى اداره زندگى انسان است. حج، مظهر توحید و نفى و رمى شیطان و تکرار شعار ابراهیم(علیهالسّلام) است که گفت: «انّى برىء من المشرکین»؛ صحنه اتحاد عظیم امت اسلامى برگرد محور توحید وبرائت از مشرکین و نفى و طرد همه بتهاست. و بت، هر آن چیزى است که به جاى خدا قرار گیرد و ولایت الهى را به ولایت خود تبدیل کند ونیرو و اراده افراد بشر را در اختیار بگیرد؛ حال چه سنگ و چوب و چه قدرت هاى شیطانىِ سلطهگر و جبار و چه عصبیت هاى جاهلى و ناحق که: «فماذا بعدالحقّ الّاالضّلال»
- حج علاج دردهاى مسلمین
حج مىتواند روح توحید را در دلها زنده کند، تکهپارههاى امت بزرگ اسلامى را به هم وصل کند، عظمت مسلمین را به آنان برگرداند و آنان را از حقارت و احساس ذلتى که بر ایشان تحمیل کردهاند، نجات دهد. حج مىتواند دردهاى مسلمین را به علاج نزدیک کند و بزرگترین درد آنان را – که سلطه فرهنگى و اقتصادى و سیاسى کفر و استکبار است – درمان کند. حج مىتواند دلبستگی هاى اسارتآفرین را از دلها بشوید و در مقابل، ارتباط با خدا و با بندگان خدا را در فرد و جمع مسلمانان تقویت کند.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی رهبری