یکی از ارزشمندیها و از جمله نعمتهای الهی که در قرآن کریم بسیار بر آن تأکید شده است، درخت است.
گرچه عنایت ویژه رسول مکرم اسلام و ائمه معصومین(ع) به گیاهان و درختان و سفارش به کاشت، نگهداری و منع از قطع درختان مربوط به ۱۴قرن پیش است، اما امروزه محققین به راز تاکید اسلام پی بردهاند و تمامی فرمودههای رسول خدا (ص) را تایید میکنند که درخت را دارای فواید بیشماری از نظر سلامت فردی، اجتماعی، زیست محیطی و… میدانند.
رسول خدا(ص) در توصیهای مهم درباره اهمیت درختکاری، فرمودند: “اگر قیامت فرا رسد و در دست یکی از شما نهالی باشد، چنانچه بتواند برنخیزد تا آن نهال را بکارد این کار را بکند۱”.
آن حضرت در حدیثی دیگر میفرمایند: “مسلمانی نیست که بذری بیفشاند یا نهالی بنشاند و از حاصل آن بذر و نهال پرندهای یا انسانی یا چرندهای بخورد، مگر آن که برای او صدقه محسوب شود۲”.
همچنین پیامبر خدا(ص) درباره ضرورت درختکاری و اجر و پاداش این کار، فرمودند: “هیچ کسی نیست که درختی بنشاند، مگر این که خداوند بهاندازه میوهای که آن درخت میدهد، برایش اجر بنویسد۳”.
در قرآن کریم درخت نماد آبادانی و شاخص سبزی و خرمی و مظهر زندگی و باعث تلطیف هوا و موجب آسایش و رفاه انسان، و صفا و پاکی طبیعت است. به همین خاطر درختان، یکی از مواهب و نعمتهای خداوند در آخرت و یکی از ویژگیهای بهشت و رضوان حق تعالی است که در آیات کریمه و روایات شریفه بارها به آن اشاره شده است.
براین اساس و با توجه به اهمیت و ارزش این نعمت الهی، هرگونه آسیب رساندن به درختان و قطع کردن آنها مورد نکوهش قرار گرفته و به شدت از این کار نهی شده است.
امام صادق(ع) در حدیثی درباره پیامد قطع کردن درختان میوه، فرمودند: “درختان میوه را قطع نکنید، که خداوند بر سر شما عذاب سختی فرو میریزد۴”.
اهمیت این مسئله به حدی است که رسول خدا(ص) همواره به رزمندگان اسلام سفارش میکردند، تا در صورت پیروزی بر دشمن نکاتی را مد نظر قرار دهند که یکی از آنها پرهیز از قطع درختان بود. امام علی(ع) نقل میفرمایند: هنگامیکه رسول خدا گروهی را به جهاد میفرستاد، به آنان چنین رهنمود میداد: “با نام خدا حرکت کنید … مبادا به کشتن زنان، پیران و کودکان مبادرت نمایید و… و از قطع درختان بپرهیزید؛ مگر درختی مانع جنگ یا مانع بین شما و مشرکین باشد۵”.
منابع احادیث:
۱- کنزالعمّال: ۹۰۵۶ منتخب میزانالحکمه: ۲۹۰
۲- کنزالعمّال: ۹۰۵۱ منتخب میزانالحکمه: ۲۹۰
۳- کنزالعمّال: ۹۰۷۵ منتخب میزانالحکمه: ۲۹۰
۴- الکافی: ۵ / ۲۶۴ / ۹ منتخب میزانالحکمه: ۲۹۰
۵- کنزالعمال، ج۴، ص ۴۷۸، ش۱۱۴۲۵
______
ایسنا