“نشاط معنوی” حلقه مفقوده جامعه کنونی است که بر مبنای آن گرایش به نشاطهای کاذب در جامعه کنونی فزونی گرفته است.
دین مبین اسلام دینی جامعنگر و همهجانبهاندیش است که بر این مبنا در همه عرصهها و جوانب مورد نیاز انسانی راهکاری شایسته و شایان توجه ارائه کرده است.
از سوی دیگر اسلام دینی مبتنی بر فطرت پاک آدمی است که بر این مبنا توجه به فرامین و همه احکام این دین مبین اقتضائات جسمی و روحی آدمی را پاسخگو است که در این زمینه امر “نشاط ” و “شاد” بودن از مواردی است که فطرت انسان همواره نیازمند آن است.
این موضوع خصوصاً در دنیای کنونی نمود بیشتری مییابد زیرا جوانان و نوجوانان عصر حاضر بیش از گذشته به دنبال مفرح بودن و نشاط در امور روزمره خود هستند.
با توجه به تفاوت شخصیتی، فرهنگی و اجتماعی، هر فرد تعریف متفاوتی از امر “نشاط” ارائه میکند که بر مبنای آن نیز در راستای نیل به هدفش گام برمیدارد اما با توجه به سبقه دینی و شیعی مردم ما خصوصاً در جمهوری اسلامی ایران، رنگ و بوی “نشاط” جلوه دیگری داشته و همسو با رویکرد و عاقبتبخیری است.
از طرفی نباید از نظر دور داشت که شاد بودن امر مهم و ارزشمندی است که نباید دستاویز هر حرکت و حالت غیر منطقی باشد چراکه این مهم در همه تمدنها نیز مورد توجه است، بهای شاد بودن نباید آلوده به هر رویکردی شود زیرا این موضوع مورد قبول دین مبین اسلام نیز نبوده و نیست.
دین اسلام برای شادی و نشاط معنوی که ارائه میکند چارچوب و تعریف ارزشمندی قائل است اما با وجود این امروزه شاهد آن هستیم که این دین ارزشی به عنوان دینی محزون توسط دشمنان معرفی میشود و یا اینکه در خود جامعه اسلامیشاهد بروز شادیهای کاذب و نشاطهای گناهآلودی هستیم که به هیچ عنوان با مبانی مقدس اسلام همخوانی ندارد.
بر همین مبنا با مدیرکل تبلیغات اسلامی استان همدان به گفتوگو نشستیم.
حجتالاسلام محمد دشتکی در این زمینه با بیان اینکه اسلام دینی است که بر اساس فطرت انسان بنا شده، افزود: به دلایل مختلف برخی از احکام و اصول در برههای از زمان یا کمرنگ دیده شده و یا به آن پرداخته نشده و حتی در برخی از احکام و اصول نیز شاهد افراط بودهایم.
وی با بیان اینکه میتوان گفت به اقتضای جامعه و نوع مدیریت به برخی احکام بیشتر توجه شده، افزود: دین مقدس اسلام دین کاملی است و همه اقتضائات طبیعی بشر در آن دیده شده و این مهم بر کسی پوشیده نیست.
مدیرکل تبلیغات اسلامی همدان گفت: اگر در برخی از موضوعات و برخی از برههها نقصی یا عدم توازنی میبینیم اینها را باید به حساب نگاه مجریان و مدیریت اجتماعی و فرهنگی متولیان گذاشت.
نبود نشاط معنوی جامعه را به فلاکت میکشاند
وی با تأکید بر اینکه باید تعریف ما از نشاط و نگاه مشخص شود، توجه به نشاط معنوی را مهم قلمداد کرد و گفت: امروز علت در اوج بودن افسردگیها و مشکلات در نپرداختن به نشاط اجتماعی از منظر معنوی است.
دشتکی با بیان اینکه قرآن در رابطه با بحث فراغت یا نشاط اجتماعی بیانات متعددی دارد، موضوع بحث مسائل عبادی یکی از اولویتها است.
عبادت و خودسازی چاشنی اولیه نشاط معنوی
وی با بیان اینکه امام صادق(ع) بحث عبادت را در نشاط اجتماعی بسیار تأثیرگذار میداند، اظهار داشت: چاشنی اولیه و اصلی نشاط اجتماعی بحث عبادت و پرداختن به خود و خودسازی است.
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان همدان با بیان اینکه در ائمه معصومین(ع) یکی از عوامل نشاط اجتماعی را بحث ارتباطات میدانستند، افزود: در همین راستا در اسلام صله ارحام نیز تأکید بسیاری شده و قطع صله ارحام را مساوی با نزول بلا میداند.
باورپذیری و الگوپذیری نشاط معنوی نهادینه شود
وی تصریح کرد: باید در نحوه اجرا و شیوه پیاده کردن راهبردهای قرآنی و سیره معصومین(ع)، بحث باورپذیری و الگوپذیری نشاط معنوی در جامعه اسلامی نهادینه شود زیرا اگر این مهم عمومی و فراگیر نشود یکی از مشکلات هر روزه ما همین خواهد بود که امروز گرفتارش هستیم.
دشتکی با بیان اینکه نشاط اجتماعی و معنوی است حتی در نهضت عزاداری عاشورا نیز مستتر است، عنوان کرد: توجه به این مهم در عزاداریها و شادیها بستگی به چگونگی برنامهریزی مسئولان و مجریان دارد تا بتوانند جامعه را نسبت به این موضوع باورپذیر کرده و و الگوپذیری جامعه را نیز ارتقا دهند.
وی با بیان اینکه در آستانه عید نوروز قرار داریم، یادآور شد: در رابطه با بحث عید یک باور عمومی و الگوپذیری از گذشتگان وجود دارد که این مهم باید در نشاط معنوی و نشاط تعریفدار اجتماعی نیز مورد توجه مسئولان امر قرار بگیرد.
دشتکی با تأکید بر اینکه مردم ما باید نسبت به این موضوع اهتمام جدی داشته باشند، افزود: امروز یکی از مشکلات ما نیز بحث خمودگی اجتماعی است که راه نجات از خمودگی اجتماعی توسل به راهبردهای نشاط اجتماعی از منظر دینی است.
در همین راستا با معاون فرهنگی تبلیغات اسلامی استان همدان نیز به گفتوگو نشستیم.
حجتالاسلام علیمراد کیانی با بیان اینکه امام صادق(ع) در حدیثی میفرماید شیعیان ما طینتشان از طینت ما است، افزود: بر این مبنا شیعیان، تربیت شده مکتب اسلام هستند که در شادیهای ائمه(ع) شاد هستند و در حزن آنها، محزوناند.
وی با بیان اینکه اسلام برای همه این موارد تعریف دارد، افزود: در اسلام مشخص شده که شادی تا حدی که به گناه نیفتیم و مرتکب معصیت الهی نشویم مجاز است.
معاون فرهنگی تبلیغات اسلامی استان همدان با انتقاد از برخی شادیها در جامعه اسلامیبه مانند مراسمهای امروزی عروسی که به صورت مختلط برگزار میشود، گفت: متأسفانه در برخی از مراسمهای به اصطلاح شادی، شئون دینی و اجتماعی رعایت نمیشود.
وی با بیان اینکه در عروسیها زنها باید به گونهای شادی کنند که مردها آنان را نبینند و آهنگ نیز مطرب نباشد، یادآور شد: در عروسی حضرت فاطمه(س) زنها دست میزدند و اشعاری میخواندند که حامل معانی و محتوای بسیار بالایی بود.
کیانی با بیان اینکه در بحث شادیها در اسلام کتابهای زیادی نوشته شده، ابراز داشت: توجه به دستورالعملهای دینی موجب ایجاد جامعه اسلامی، شاد و با نشاط میشود.
وی با ابراز تعجب از اینکه گاهی افکار به این سمت میرود که جامعه اسلامی جامعهای محزون است، در ادامه از مکروه بودن رنگ مشکی در اسلام، سخن راند و ابراز داشت: هنوز در جامعه جا نیفتاده که بانوان چادری در محافل عمومی از چادرهای رنگی و در عین حال سنگین، استفاده کنند.
لزوم توجه و تولید چادرهای رنگی برای بانوان در جامعه
معاون فرهنگی تبلیغات اسلامی استان همدان با اشاره به تنوع در پوششها و رنگهای متعدد، گفت: البته رنگها نباید زننده بوده و لباسها نیز لباس شهرت نباشند.
وی با بیان اینکه باید روی این موضوع فرهنگسازی شود، گفت: باید چند مدل چادر بیرون بیاید تا هر کس تمایل به هر رنگی داشت از آن استفاده کند چون اسلام پوشش مشکی را مکروه میداند.
کیانی با بیان اینکه این موارد برای مردم تبیین نشده و مسئولان امر نیز برنامههای لازم در این وادی را اجرایی نکردهاند، گفت: بخشی از این مهم وظیفه ما روحانیون و فرهنگیان است.
وی تأکید کرد: در این سیر همه دستگاههای فرهنگی باید وارد شوند چون انعکاس معارف اهل بیت(ع) در بین مردم، زمینه ایجاد جامعه و مدینه فاضله را فراهم میکند.
معاون فرهنگی تبلیغات اسلامی استان همدان با تأکید بر اینکه اسلام رفتن به جنگل، دریا و… را به عنوان نشاط تشویق میکند که این موارد سیره اهل بیت است، افزود: متاسفانه در فضاهای تفریحی ما بچه مذهبیها حضور پیدا نمیکنیم.
وی خواستار حضور روحانیون در فضاهایی چون پارکها، کوه و… شد و ابراز داشت: این حضور زمینه ایجاد فضای اسلامی را فراهم میکند.
لزوم حضور پررنگ روحانیون در همه محافل تفریحی و گردشگری
کیانی بیان داشت: تحقق این روند شور و نشاط معنوی اجتماعی را نیز به دنبال خواهد داشت اما ما خودمان صحنه را خالی کردهایم.
وی با بیان اینکه ورزش یکی از مواردی است که باعث نشاط میشود، از دستور اسلام برای آموزش تیراندازی، اسب سواری و شنا به فرزندان سخن گفت و افزود: در این ورزشها هم تفریح و هم آمادگی نظامی وجود دارد.
معاون فرهنگی تبلیغات اسلامی استان همدان با تأکید بر اینکه نباید ورزشها به فضای برد و باخت برده شود، تصریح کرد: در این صورت نشاط واقعی آن از دست خواهد رفت.
وی در ادامه فوتبال را ورزش با نشاطی دانست و گفت: البته انعقاد قرارداد میلیاردی این فضا را دچار آسیب میکند.
کیانی با بیان اینکه باید نسبت به ورزش رویکرد مناسبی داشت، ابراز داشت: نباید فضاها را با شکل برد و باخت سمت و سو داد زیرا در این صورت به حرام سوق داده میشود.
________
فارس_زهرا مرادوند