«تعیین کنندگان وقت دروغگویند، تعیین کنندگان وقت دروغگویند، تعیین کنندگان وقت دروغگویند…(۱)»
این پاسخ امام باقر علیه اسلام در جواب فردی است که از ایشان پرسید: آیا برای این امر [برخاستن قائم] وقت [مشخص] وجود دارد؟
شاید عمر سوال از زمان ظهور امام مهدی علیه السلام، به درازای عمر مطرح شدن موضوع غیبت ایشان باشد؛ چه بسا پیامبرانی بودهاند که پیش از بعثت نبی مکرم اسلام صلوات الله علیه و آله، مسئله غیبت منجی آخرالزمان را مطرح کردهاند و با این پرسش از جانب مردم روبه رو شدهاند که آخرین منجی، کی ظهور خواهد کرد.
معصومین علیهم اسلام در پاسخ به این پرسش نشانه هایی را مطرح کردهاند که به عنوان نشانه های ظهور شهرت یافتهاند. البته ایشان همواره تأکید کردهاند که زمان ظهور از اسراری است که کسی جز خداوند کریم از آن خبر ندارد و مردم را از تعیین زمان دقیق ظهور منع کردهاند، همانطور که در حدیث ابتدایی مشاهده کردید.
بنابراین علم زمان ظهور امام مهدی علیه السلام، فقط نزد خداست و هیچ کس از آن آگاهی ندارد. شهید سید محمد صدر در کتاب تاریخ پس از ظهور در ضمن اشاره به نشانه های ظهور حضرت حجت علیه السلام، این نکته را هم بیان کرده است: «البته این نشانه ها، حداکثر بر نزدیک بودن روز موعود دلالت میکند وگرنه تعیین دقیق زمان ظهور، سری است در علم خداوند سبحان تا هنگام ظهور(۲).»
با کمی تأمل و سیر در آیات قرآن کریم متوجه میشویم که این فقط زمان ظهور امام موعود نیست که از اسرار الهی است، بلکه زمان وقوع قیامت کبری هم در ظرف علم و سر الهی جایگیر شده است.
یکی دیگر از پرسش های قدیمیبشر، سوال از زمان برپایی قیامت و دادگاه عدل الهی است. امت اسلام نیز این پرسش را بارها و بارها در محضر رسول اکرم صلوات الله علیه مطرح کردهاند. خداوند در سوره ی اعراف به این موضوع اشاره کرده است : « یَسْئَلُونَکَ عَنِ السّاعَهِ أَیّانَ مُرْساها قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ رَبِّی لا یُجَلِّیها لِوَقْتِها إِلاَّ هُوَ ثَقُلَتْ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ لا تَأْتیکُمْ إِلاَّ بَغْتَهً یَسْئَلُونَکَ کَأَنَّکَ حَفِیٌّ عَنْها قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ اللَّهِ وَ لکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لا یَعْلَمُونَ: از تو درباره قیامت می پرسند [که] وقوع آن چه وقت است؟ بگو: علم آن، تنها نزد پروردگار من است. جز او[ هیچ کس ] آن را به موقع خود آشکار نمیگرداند.[ این حادثه ] بر آسمان ها و زمین گران است، جز ناگهان به شما نمی رسد. [ باز ] از تو می پرسند گویا تو از [ زمان وقوع ] آن آگاهی. بگو: علم آن، تنها نزد خداست، ولی بیشتر مردم نمی دانند (۳).»
در پایان این مطلب، راز خداوندی بودن زمان ظهور و قیامت را نیز به لیست شباهت های ظهور حضرت حجت علیه السلام و قیامت اضافه میکنیم.
پی نوشت:
۱. الکافی، ج۱، صص ۳۶۸و۳۶۹؛ کتاب الغیبه، ص۲۹۴، ح۲۹۴؛
۲. ترجمه تاریخ پس از ظهور، ص۶۰؛
۳. سوره اعراف، آیه ۱۸۷؛
مستور