لقمان به پسرش گفت: نزدیکترین چیز، آخرت نسبت به دنیاست. و دورترین چیز، دنیا نسبت به آخرت است.
روضه العقلاء و نزهه الفضلاء به نقل از مجاعه بن زبیر : لقمان علیه السلام به پسرش گفت: پسرم ! چه چیزى کمترین است؟ و چه چیزى بیشترین؟ و چه چیزى شیرینترین است؟ و چه چیزى گواراترین ؟ چه چیزى مأنوسترین است؟ چه چیزى وحشتناکترین؟ و چه چیزى نزدیکترین؟ و چه چیزى دورترین؟.
لقمان گفت: کمترین چیز، یقین است. بیشترین چیز، شک است. شیرینترین چیز، نسیم رحمت خداوند عزوجل در بین مردم است که با آن همدیگر را دوست مىدارند.
گواراترین چیز، گذشت خدا از بندگانش و گذشت مردم از همدیگر است.
مأنوسترین چیز، دوست توست، هنگامى که یک در بر او و بر تو بسته باشد.
وحشتناکترین چیز، پیکرى است که مرده باشد، که چیزى وحشتناکتر از آن نیست.
و نزدیکترین چیز، آخرت نسبت به دنیاست. و دورترین چیز، دنیا نسبت به آخرت است.
متن حدیث:
روضه العقلاء ونزهه الفضلاء عن مجاعه بن الزبیر :
قالَ لُقمانُ لاِبنِهِ : أی بُنَیَّ، أیُّ شَیءٍ أقَلُّ ؟ وأیُّ شَیءٍ أکثَرُ ؟ وأیُّ شَیءٍ أحلى ؟ وأیُّ شَیءٍ أبرَدُ ؟ وأیُّ شَیءٍ آنَسُ ؟ وأیُّ شَیءٍ أوحَشُ ؟ وأیُّ شَیءٍ أقرَبُ ؟ وأیُّ شَیءٍ أبعَدُ ؟
قالَ : أمّا أقَلُّ شَیءٍ فَالیَقینُ، وأمّا أیُّ شَیءٍ أکثَرُ فَالشَّکُّ، وأمّا أیُّ شَیءٍ أحلى فَروحُ اللّهِ بَینَ العِبادِ یَتَحابّونَ بِها، وأمّا أیُّ شَیءٍ أبرَدُ فَعَفوُ اللّهِ عَن عِبادِهِ، وعَفوُ النّاسِ بَعضِهِم عَن بَعضٍ، وأیُّ شَیءٍ آنَسُ حَبیبُکَ إذا أغلَقَ عَلَیکَ وعَلَیهِ بابٌ واحِدٌ، وأیُّ شَیءٍ أوحَشُ جَسَدٌ إذا ماتَ، فَلَیسَ شَیءٌ أوحَشَ مِنهُ، وأیُّ شَیءٍ أقرَبُ فَالآخِرَهُ مِنَ الدُّنیا، وأیُّ شَیءٍ أبعَدُ فَالدُّنیا مِنَ الآخِرَهِ.
«روضه العقلا، صفحه۳۴۲»
______
مشرق