مهمترین درس از نامه‌های شریف

اشاره: تا به حال فکر کرده‌اید که چرا دین ما ارزش زیادی به فکر کردن داده است و یک ساعت تفکر را برتر از هفتاد سال عبادت دانسته؟
چون یک لحظه تفکر می‌تواند انسان را از این رو به آن رو کند. در یک لحظه انسان به خودش می‌آید، دگرگون می‌شود و مسیر زندگی خود را تغییر می‌دهد. روایت‌های امامان ما جرقه درخشانی برای این فکر کردن‌ها است. با هم مهم‌ترین نکات نامه‌های شریف امام عصر(ع) را بررسی می‌کنیم.
با خود می‌اندیشم که چه فرصت گران‌بهایی در اختیار داشتند، آن‌هایی که در عصر پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع) زندگی می‌کردند. این‌که بتوان چهره به چهره خلیفه خدا در زمین نشست، مسائل و مشکلات را با ایشان مطرح نمود و نظر ایشان را که همان نظر خداست، شنید.
و هم‌چنین فرصت‌های زیادی داشتند افرادی که در زمان غیبت صغری می‌زیستند. این که بتوانند نامه و عریضه‌ای* خدمت امام زمان(ع) بنویسند و مسائل و مشکلات را با ایشان مطرح نمایند و جواب بگیرند. فرصت کمی نیست و پاسخ امام به این نامه‌ها از جایگاه بالایی برخوردار است.
حال خود را به جای کسی بگذارید که در زمان غیبت صغری می‌زیسته و از چنین فرصتی برخوردار بوده است. در این صورت چه سؤالی مطرح می‌کردید؟ حتماً انتخاب سؤال بسیار دشوار است.
شخصی ممکن است راه خوب شدن و شفای درد جسمی‌اش را از ایشان بخواهد. دیگری ممکن است از ایشان دعایی برای رفع احتیاجات مالی بخواهد. آن یکی خیلی از خود گذشته است و شفای یکی از نزدیکانش را می‌خواهد. دیگری بهشت. دیگری حل شدن مسائل علمی. یکی هدایت، یکی شهادت و… شما چه می‌خواستید؟
راویان معتبر** تعداد زیادی از نامه‌های شریف حضرت حجت(ع) را در آثار ارزشمند خود گردآوری کرده‌اند که در پاسخ به سؤالات شیعیان و دوست‌داران آن حضرت می‌باشد. اما با مروری بر نامه‌های حضرت در طول دوره غیبت صغری، مشخص می‌شود که متأسفانه هیچ کس آن سؤال اصلی را که باید بپرسد، مطرح نکرده است. هیچ کس آن چیزی را نخواسته که دلیل اصلی همه مشکلات باشد و با رفع آن همه سختی‌ها و مشکلات برطرف شود. هیچ کس از ایشان نپرسیده است که: «مولای من! ما می‌دانیم که هر چه می‌کشیم، از دوری و هجران شما است. از این است که به شما دسترسی نداریم. ما می‌دانیم که شما برای کوه و صحرا و بیابان آفریده نشده‌اید، ما می‌دانیم که شما ولی امر ما هستید، ما می‌دانیم که:
نماز بی‌ولایت بی‌نمازیست
تعبد نیست، نوعی حقه‌بازیست۱
ما تحمل سردی زمانه در اثر پوشیده شدن آفتاب رویت، با ابرهای غلیظ غیبت را نداریم. مولای من! برای برطرف شدن امر غیبت که دلیل اصلی همه دردهاست، چه باید کرد؟» آری! این سؤالی بود که باید می‌پرسیدند، اما نپرسیدند.
اما خود حضرت بقیهالله(ع) که دلسوزترین معلم نوع بشر در حال حاضر می‌باشند، چندین بار چه در زمان غیبت صغری و چه پس از آن توجه شیعیان را به این موضوع جلب نموده‌اند و پاسخ به این سؤال را بی آن که از ایشان پرسیده باشند به صورت دستورالعمل‌هایی به شیعیان ارائه داده‌اند. در صورتی که به فرمایش ایشان در زمان غیبت صغری عمل شده بود، بنا به فرموده خود امام در نامه به شیخ مفید، فرج زودتر اتفاق می‌افتاد.
فرمایش ایشان در مورد فرج و برطرف شدن غیبت:
۱. فرمایش امام در زمان غیبت صغری
امام از طریق نامه‌ای به محمدبن عثمان دومین نائب خاص خویش خطاب به شیعیان فرمودند: «برای تعجیل در فرج و ظهور من بسیار دعا کنید که همانا گشایش کار شما در فرج من است.»2
۲. نامه مبارک امام زمان خطاب به شیخ مفید در زمان غیبت کبری
با توجه به طولانی بودن متن نامه حضرت خطاب به شیخ مفید به مهم‌ترین فراز آن اشاره می‌گردد:
«اگر شیعیان ما که خداوند ایشان را به اطاعت خویش موفق بدارد، با یک دل بر وفای به عهد خویش اجتماع می‌کردند، ملاقات ما برای آنها به تأخیر نمی‌افتاد و سعادت دیدار با معرفت ما برای آن‌ها به سرعت حاصل می‌شد. همانا چیزی که آنان را از دیدار ما محروم می‌کند، خبرهای بد و ناخوشایندی است که از آن‌ها به ما می‌رسد و ما چنین توقع و انتظاری از آنها نداشتیم.»3
در تشرفاتی که در سال‌های بعد از سوی بزرگان به محضر مبارک ایشان انجام شده، جملات ایشان آن‌چنان جانسوزا ست که دلِ شیفتگان آن حضرت را سال‌هاست خون کرده است. به عنوان مثال می‌توان مورد زیر را نام برد:
مرحوم حاج محمدعلی فشندی تهرانی(ره) از نیکانی است که تشرفاتی به محضر حضرت(ع) داشته و در اعتبار او همین بس که شهید آیت‌الله دستغیب(ره) شخصاً با ایشان دیدار نموده و در کتاب داستان‌های شگفت خویش، نمونه‌ای ازتشرفات او را ذکر فرموده است.
در دوره‌ای که ایشان به نیت دیدار امام زمان(ع)، مکرر به مسجد مقدس جمکران می‌رفتند یک بار در بین آب دادن به زائران در فصل گرما، با سیدی خوش سیما روبه‌رو شده، به خود می‌گوید شاید این سید، تازه از راه رسیده و تشنه باشد… و پس از نوشاندن آب به ایشان عرضه می‌دارد: «آقا! شما که از سادات هستید، دعا بفرمایید که خداوند فرج آقا امام زمان(ع) را زودتر برساند»، سید نظری به آب دوخته و می‌فرماید:
«شیعیان ما به‌اندازه آب خوردنی ما را نمی‌خواهند، اگر می‌خواستند، دعا می‌کردند و فرج می‌رسید.۴ و از نظر پنهان می‌شود.

پی‌نوشت‌ها:
* عریضه: درخواستی که برای بزرگی می‌نویسند.
** راوی معتبر: کسی که می‌تواند راوی درستی باشد که شیعه دوازده امامی، صادق، و پرهیزگار باشد.
۱. شعر از مرحوم آغاسی.
۲. کمال‌الدین، ج۲، ص۴۵۸، احتجاج، ج۲، ص۴۹۹، بحارالانوار، ج۵۳، ص۱۷۷۷، غیبت (شیخ طوسی) ص۱۱۷ و بسیاری از کتب شیعه.
۳. احتجاج، جلد ۲، ص۴۹۹، بحارالانوار، ج۵۳، ص۱۷۷، ح۸.
۴. شیفتگان حضرت مهدی(ع)، ج۱.