در سخنرانی اختتامیه؛ شش پیشنهاد عملی آیت الله سبحانی برای مقابله با تکفیر و خشونت مذهبی

آخرین سخنران مراسم اختتامیه “کنگره جهانی جریان‌های افراطی و تکفیری از دیدگاه علمای اسلام” و در واقع آخرین سخنران این همایش بزرگ، «آیت اله العظمی جعفر سبحانی» از مراجع عظام تقلید بود.

به گزارش موعود آخرین سخنران مراسم اختتامیه “کنگره جهانی جریان‌های افراطی و تکفیری از دیدگاه علمای اسلام” و در واقع آخرین سخنران این همایش بزرگ، «آیت الله العظمی جعفر سبحانی» از مراجع عظام تقلید بودند.

ایشان که مسؤولیت علمی‌کنگره را نیز بر عهده داشتند در ابتدای سخنان خود، ضمن خوشامدگویی به شرکت کنندگان در کنگره از آنان تشکر کردند و افزودند: اندیشمندان و علماء دعوت ما را لبیک گفتند و مقالات خوبی را در این کنگره ارائه کردند که اگر به زبان‌های مختلف منتشر شود در دنیا اثرگذار است؛ همانطور که فتاوای علماء می‌تواند در این زمینه تاثیرگذار باشد. خداوند به زحمات شما اجر عنایت فرماید.

آیت الله سبحانی اضافه کردند: در برخی از مقالات، راهکارهای برخورد با پدیده تکفیر ارائه شده است. سخنرانی‌های خشنود کننده ای نیز شنیدیم که همه آنها نشانگر این مطلب است که عزیزان حاضر در کنگره، همه ی اشکال تکفیر را محکوم می‌کنند و بر این باورند که خدا این مساله را نمی‌پذیرد و فقهای اسلام نیز بر همین رویه استناد دارند. آنها معتقدند که فقط محکمه شرعی می‌تواند یک فرد را “کافر” قلمداد کند.

ایشان که سخنان خود را به زبان عربی بیان کردند، با تأکید بر اینکه مساله تکفیر یک امر “به تمام معنا محکوم” و “ناسازگار با قواعد اسلام” است گفتند: تکفیر یک بلا، مصیبت و بیماری است که در جوامع مسلمان پدیدار شده است. درمان این بیماری چیست؟

آیت‌الله العظمی سبحانی سپس با ذکر این نکته که برای درمان بیماری تکفیر نمی توان تنها به این مقالات و فتاوا بسنده کرد فرمودند: لازم است طرح‌هایی برای ریشه کردن این پدیده ارائه کنیم؛ لذا بنده پیشنهادهایی برای مقابله با جریان تکفیر ارائه می‌کنم.

ایشان “آگاه کردن شهروندان کشورهای اسلامی از رهگذر رسانه‌های گروهی و منبرهای مساجد نسبت به خطرناک بودن گرایش‌های تکفیری” را اولین پیشنهاد عملی برای مقابله با تکفیر دانستند و گفتند: اگر منکری در جامعه وجود داشته باشد باید در برابر آن بایستیم. امروز تکفیر اهل قبله که نماز می‌گزارند و حج می روند بزرگترین منکر تلقی شود؛ چراکه در اثر این منکر، مسلمان، برادر مسلمانش را شرور می داند و او را به قتل می‌رساند، درحالی‌که شرارت را باید به رژیم صهیونیستی نسبت بدهیم.

این استاد عالی حوزه علمیه قم “ترویج فرهنگ واقعی اسلام” را دومین پیشنهاد خود اعلام کردند و فرمودند: فرهنگ اسلام انسانها را به برادری و همزیستی بین مسلمانان و نه فقط بین مسلمانان بلکه بین همه جوامع دعوت می‌کند. مطابق این فرهنگ، خون مسلمانان حرمت دارد؛ اما فتنه تکفیر و جریان های تکفیری با جنایات خود، چهره اسلام را خدشه دار می‌کنند، گویی که اسلام یک دین خون آشام است.

آیت الله سبحانی “برگزاری نشست های علمایی” را راهکار دیگری برای ریشه کن کردن تکفیری ها برشمردند و توضیح دادند: برای محقق کردن این هدف باید چنین نشست‌هایی تداوم داشته باشد. باید چنین کنفرانس‌هایی به دور از گرایش‌های شخصی و خواهش‌های نفسانی تشکیل شود تا حلقه ارتباط بین علمای اسلام باشد. هم اکنون تعداد کثیری از علماء در این کنفرانس گردهم آمدند و پس از بازگشت به کشور خود، خطیر بودن این مسائل را به شهروندانشان خواهند رساند. هیأت های علمایی شرکت کننده در این اجلاس، باید مطالب ضد تکفیری را در اختیار رسانه‌های گروهی کشورهای خود بگذارند تا این مطالب به اطلاع نسل جوان و اقشار مختلف مردم برساند و با مطالب گمراه کننده ای که تکفیری‌ها با استفاده از رسانه های خود انتشار می دهند مقابله کند.

دبیر علمی‌کنگره جریانهای افراطی و تکفیری از دیدگاه علمای اسلام “مراجعه به منابع اصلی مذاهب” را چهارمین پیشنهاد خود دانستند و گفتند: بدون شک در بین مسلمانان اختلاف نظرهای فقهی و عقیدتی وجود دارد و هر گروه هم دلایل خود را دارد. ولی اگر بخواهیم با یک مذهب آشنا بشویم باید به منابع اصلی آن مذهب رجوع کنیم؛ منابعی که به قلم علمای بزرگ آن مذهب نوشته شده باشد. یکی از دلایل دوری جستن ما از یکدیگر این است که ما به منابع اصلی و کتب اصلی مذاهب هم رجوع نمی‌کنیم. نباید در این مساله سهل انگاری به خرج بدهیم.

“اصلاح متون درسی از مطالب تحریک آمیز و دارای گرایش های تکفیری” دیگر راهکار عملی ایشان بود که اینگونه تبیین شد: در کتب درسی دوره های راهنمایی و دبیرستانی برخی از کشورها شمطالب فتنه انگیز وجود دارد. در متون درسی مدارس دینی آنها هم می‌بینیم که نوشته‌اند: «شرک پیشینیان، کمتر از شرک دوره کنونی است!» در مطالب درسی برخی کشورها می نویسند که «توسل به انبیاء شرک است». وزارتخانه ها و نهادهای ناظر نیز اجازه چاپ این مطالب فتنه انگیز را صادر می‌کنند. نسل نوپای ما نیز تحت تاثیر این مطالب گمراه کننده قرار می‌گیرد و در نتیجه، تروریسم همچنان پابرجا خواهد بود.

آیت الله سبحانی با اشاره به اینکه ریشه‌های تکفیر به درک اشتباه از ایمان، کفر، توحید، شرک و بدعت باز می‌گردد “برگزاری کنفرانسی برای این مفاهیم پنجگانه” را به عنوان آخرین پیشنهاد خود مطرح کردند و گفتند: این کار لازم است؛ چراکه رهبران جریان های تکفیری، آیاتی که در حق مشرکین نازل شده است را برای اهل قبله جاری می‌کنند!

ایشان در پایان با اشاره ای گذرا به دوگانگی استکبار جهانی در برخورد با تروریست های تکفیری گفتند: از شگفتی‌‌های دوره ما این است که وزرای کشورهای غربی هرازچندگاهی تروریسم را در یک کشور محکوم می‌کنند و آن‌ را به دور از اسلام می‌دانند و در همان وقت، کار گروه‌های تروریستی در یک کشور دیگر تایید می‌کنند!

آیت الله سبحانی در پایان سخنان خود گفتند: از خداوند متعال مسألت داریم که همه شما شرکت کنندگان در این کنگره را حفظ نماید؛ و خداوند از نیات همه ما باخبر است.

شایان ذکر است “کنگره جهانی جریان‌های افراطی و تکفیری از دیدگاه علمای اسلام” تحت اشراف حضرات آیات عظام «مکارم شیرازی» و «سبحانی تبریزی» و با همکاری مجمع جهانی اهل بیت(ع)، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، مدیریت حوزه های علمیه، مؤسسه دارالاعلام (پژوهشهای وهابیت شناسی) و جامعه المصطفی(ص) العالمیه، روزهای دوم و سوم آذر ۱۳۹۳ در قم برگزار گردید. هدف از برگزاری این کنگره، تبیین ماهیت، اهداف، خطرات و راهکارهای برون رفت از معضل تکفیر بود.