آیهی ۵۴ سورهی مبارکهی مائده میفرماید: ای کسانی که ایمان آوردهاید! هر کس از شما از آیین خود باز گردد، به خدا زیانی نمیرساند، خداوند در آینده جمعیّتی را میآورد که آنها را دوست دارد و آنها نیز او را دوست دارند، در برابر مؤمنان متواضع و در برابر کافران نیرومندند، آنها در راه خدا جهاد میکنند و از سرزنش کنندگان هراسی ندارند این فضل خدا است که به هر کس بخواهد و شایسته ببیند میدهد و فضل خدا وسیع و خداوند دانا است.
دربارهی اینکه آیهی فوق اشاره به چه اشخاصی میکند و منظور از این یاروان اسلام چه کسانی هستند که خدا آنها را به این صفات ستوده است، در روایات اسلامی و سخنان مفسران بحث بسیار دیده میشود.
بر اساس سیرهی قرآن کریم همیشه یک مفهوم کلّی و جامع را بیان میشود که شامل مصادیق مختلفی خواهد بود، و از طرف دیگر برای جلوگیری از سوء استفادهی منحرفین که احیاناً مصادیق انحرافی را داخل در آن نکنند؛ در روایات اسلامیبرای این آیه مصادیقی نقل شده است که اینها رسالت بزرگ حمایت از دین را با این صفات به دوش میکشند و این مصادیق نخست حضرت علی ـ علیه السلام ـ و دوم حضرت مهدی (عج) و سوم قوم سلمان فارسی که منظور ایرانیان است بیان شده است، علّامه بحرانی در تفسیر «البرهان» میفرماید: کسانی که به ناحق، حق آل محمد ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ را غصب کردند و از دین برگشتند، خداوند در آینده قومی را میآورد که آنها خدا را دوست دارند و خداوند آنها، را. این آیه در مورد حضرت قائم (عج) و اصحاب او و کسانی که جهاد میکنند و از هیچ چیزی هراس ندارند نازل شده است.[۱]