در صحف ادریس نیز از لقب «مصطفی» برای آن حضرت یاد شده و سایر اوصاف پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله به شایسته ترین وجهی آمده است. بخشی از آن چنین است: «اخْتَرْتُ لَهُمْ نَبِیّاً مُصْطَفَی؛ من برای بندگان صالح، مخلص و با تقوایم «مصطفی» را پیامبر گردانیدم.»
«ابو حمزه ثمالی»، از امام باقر علیه السلام سؤال نمود: «لِمَ سُمِّیَ عَلِیٌّ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ وَ هُوَ اسْمٌ مَا سُمِّیَ بِهِ أَحَدٌ قَبْلَهُ وَ لَا یَحِلُّ لِأَحَدٍ بَعْدَهُ قَالَ لِأَنَّهُ مِیرَهُ الْعِلْمِ یَمْتَارُ مِنْهُ وَ لَا یَمْتَارُ مِنْ أَحَدٍ غَیْرِه؛ (۱) ای فرزند رسول خدا! برای چه علی علیه السلام به امیر المؤمنین موسوم گردیده، و این اسمی است که احدی قبل از آن حضرت به آن نامیده نشده است و برای احدی بعد از آن جناب جایز نیست؟ حضرت فرمودند: زیرا حضرتش سرچشمه و معدن علم بود، که دیگران از او تغذیه میکردند و احدی غیر از آن حضرت این طور نبود.»
«یعقوب بن سوید» نیز در همین رابطه از امام جعفر صادق علیه السلام پرسید: فدایت شوم! برای چه امیرالمؤمنین علیه السلام به این نام موسوم شد؟
امام علیه السلام فرمود: «لِأَنَّهُ یَمِیرُهُمْ الْعِلْمَ أَمَا سَمِعْتَ فِی کِتَابِ اللَّهِ: )وَ نَمِیرُ أَهْلَنا(؛ (۲) برای آنکه حضرت علم را به مؤمنین اطعام میکرد، چنانچه حقّ تعالی در کتاب عزیزش می فرماید: ما برای اهل خود طعام تهیه می نماییم.» (۳)
سلام بر «امیر مؤمنان»
خداوند ـ جلّ جلاله ـ جناب جبرئیل را به نزد محمد صلی الله علیه وآله فرستاد تا آن حضرت در حال حیات خویش برای ولایت علی علیه السلام از مردم شاهد و گواه بگیرد و پیش از وفات خود حضرتش را به نام «امیرالمؤمنین» نامگذاری نماید.
پیامبر صلی الله علیه وآله نه نفر از یاران و مشهورین اصحاب خود را خواند و فرمود: من شما را فرا خوانده ام تا گواهان الهی در روی زمین باشید، خواه بر گواهی خود پایداری کنید، یا کتمان نموده و از ادای شهادت خودداری کنید.
سپس فرمود: ابا بکر! برخیز و بر علی بنام «امیر مؤمنان» سلام ده. او گفت: آیا این فرمان خدا و رسول او است؟ فرمود: آری. وی برخاست و بر آن حضرت به عنوان امیر مؤمنان سلام داد. سپس فرمود: عمر! برخیز و بر علی بنام امیر مؤمنان سلام کن. گفت: آیا به فرمان خدا و رسولش او را امیر مؤمنان بنامیم؟ فرمود: آری. او نیز برخاست و سلام کرد. سپس به «مقداد بن اسود کندی» فرمود: برخیز و بر علی به نام امیر مؤمنان سلام ده. او برخاست و سلام داد، و سخن آنان را تکرار نکرد.
آنگاه به «ابی ذرّ غفاری» فرمود: برخیز و بر علی بنام امیر مؤمنان سلام ده. وی برخاست و سلام داد بعد به «حذیفه یمانی» فرمود: برخیز و بر امیر مؤمنان سلام کن. او برخاست و سلام داد. سپس به «عمّار بن یاسر» فرمود: برخیز و بر امیر مؤمنان سلام ده. او برخاست و سلام داد. بعد به «عبد الله بن مسعود» فرمود: برخیز و بر علی بنام امیر مؤمنان سلام ده. او برخاست و سلام داد. بعد به «بریده» که از همه آنان جوان تر بود، فرمود: برخیز و بر امیر مؤمنان سلام کن. او نیز برخاست و سلام داد.
پس از آن رسول خدا صلی الله علیه وآله فرمود: «إِنَّمَا دَعَوْتُکُمْ لِهَذَا الْأَمْرِ لِتَکُونُوا شُهَدَاءَ اللَّهِ أَقَمْتُمْ أَمْ تَرَکْتُمْ؛ (۴) من شما را برای این کار خواندم تا در این زمینه گواهان الهی باشید، خواه بر آن پایدار بمانید، یا نمانید (ترک ادای شهادت کنید).»
عبدالکریم پاک نیا تبریزی