الگوسازی از مهمترین اصول کاربردی برای داشتن رسانه سالم در خانواده است. اصل الگو سازی در تمامی مباحث تربیتی کاربرد دارد و استفاده از الگوها از بهترین راهکارهای اصلاح رفتار نادرست به سوی رفتارهای هنجار و مطلوب دینی است. آنچه که لازم است خانوادهها در این مورد بدان توجه نمایند در ادامه به آن اشاره خواهیم نمود.
الگو قرار دادن آموزه های قرآن کریم
بهترین منبع برای آشنایی با الگوهای آسمانی و انسان ساز، آموزههای سراسر نور قرآن کریم است که با بیان و توصیف زندگانی انبیاء و اولیاء الهی و دعوت انسان به تبعیت از آنها، در اوج صلابت آدمی را تربیت میکند و از خطرات حفظ مینماید.
الگو قرار دادن زندگی پیامبر گرامی اسلام و ائمه اطهار
زندگی پیامبر گرامی اسلام و ائمه اطهار مملو از مواردی است که نشان میدهد ایشان چقدر به وقت و گذران عمر اهمیت میدهند و از لحظه لحظه زندگیشان چگونه استفاده میکنند.[۱] و یا اینکه در سیره عملی ایشان هرگز هدف (مثلاً تبلیغ دین)، وسیله (مثلاً استفاده از شبکههای اجتماعی صهیونیستی) را توجیه نمیکند. والدین با تهیه کتاب، نرمافزار، سخنرانی، مقاله و … دراینباره، زمینه الگوبرداری از بهترین الگوهای آسمانی را برای فرزندان خود مهیا کردهاند. همانطور که قرآن کریم زندگی پیامبر (صلیالله علیه و آله و سلم) را به عنوان اسوه حسنه و بهترین الگو معرفی میکند: «لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَهٌ حَسَنَهٌ لِّمَن کَانَ یَرْجُو اللَّهَ وَالْیَوْمَ الْآخِرَ وَذَکَرَ اللَّهَ کَثِیرًا [۲]ً؛ یقیناً برای شما در [روش و رفتار] پیامبر خدا الگوی نیکویی است برای کسی که همواره به خدا و روز قیامت امید دارد؛ و خدا را بسیار یاد میکند.»
رعایت اصول توسط والدین
والدین با رعایت موارد مندرج در این نوشتار، اصلاح مصرف رسانه ای و بهره مندی از فضای مجازی را از خودشان شروع کنند و در مرحله بعد از فرزندانشان بخواهند که از رسانه به صورت قانونمند استفاده کنند. بنابراین به عنوان نمونه پیشنهاد میشود پدر خانواده تلفن همراه خود را شب هنگام و زمانی که در کنار خانواده است به کناری نهاده و از اعضای خانواده بخواهد که آنها نیز چنین کنند. وقتی والدین در محیط خانه روی تلفن همراه و یا رایانه خود رمز عبور نگذاشتند، میتوانند از فرزندان نیز انتظار چنین عملی را داشته باشند. درواقع رفتار پدر و مادر باید به عنوان الگوی صحیح در ذهن فرزندان ترسیم شود و نحوه صحیح استفاده از فضای مجازی به شکل عملی به آنان آموزش داده شود.
الگو قرار دادن دانشمندان مسلمان و ایران
بیان زندگی نامه دانشمندان مسلمان و افتخار آفرینان این مرز و بوم میتواند در جهت دهی فرزندان در استفاده بهینه از وقت بسیار تأثیرگذار باشد. زندگینامه افرادی چون ابوریحان بیرونی، جابر بن حیان، پروفسور حسابی، شیخ صدوق، شیخ مفید و … در قالبهای گوناگون مفید فایده است.
الگو قرار دادن شهدا
شهدا، به عنوان کسانی که کسانی که با رنگ سرخ خونشان سند سعادت دنیوی و اخروی خود را امضا کردند، از بهترین الگوهای تربیتی برای نسل جدید به شمار میروند. در بین شهدا بسیارند کسانی که در عرصه علم و عمل موفقیتهای زیادی را کسب کردهاند. شهید چمران، شهید آوینی، شهید احمدی روشن، شهید تهرانی مقدم و … از گلهای سرسبد گلستان علم و عمل شهدا محسوب میشوند. والدین باید بتوانند این الگوهای آسمانی را به فرزندان خود معرفی کنند.
[۱]. یکی از آفات بسیار مخرب فضای مجازی، صرف نظر از محتواهای نامطلوب آن، اتلاف وقت و از دست دادن فرصتها است. [۲]. احزاب/۲۱