موعود پایگاه اینترنتی موعود
معاون پژوهشی مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم با تاکید بر اینکه شرط آمدن امام زمان (عج) ظلم و ستم نیست گفت: شرط آمدن امام عصر (عج) این است که در فضای عمومی جامعه جهانی پذیرش برای آمدن آن حضرت به معنای یک تحول جدی در یک فضای معنوی باشد.
حجت الاسلام والمسلمین مهدی یوسفیان با تبریک فرارسیدن میلاد امام زمان(عج) در مورد اعتقاد به منجی در ادیان الهی اظهار کرد: در ادیان یهود و مسیحیت پیرامون بحث منجی و نجات دو دیدگاه وجود دارد؛ یک دیدگاه متناسب با بحث اسلام در خصوص منجی است و بحث دیگر اصلا ربطی به بحث منجی ندارد به عبارت دیگر اینها در بحث منجی دو نوع برداشت دارند یک برداشت این است که وقتی دوره آخر الزمان شود و قرار شود منجی و مسیح بیاید و اسلام را نجات دهد بحث منجی و نجات در فضای قیامت دیده می‌شود یا داور نهایی حضرت مسیح یا ماشیح موعود می آید و مثلا داوری نهایی انجام می‌شود و نیکوکاران پاداش و بدکاران کیفر می‌بینند؛ این حالت، پایان دنیاست.
او ادامه داد: نگاه دیگر در فضای منجی می‌گوید مسیح می آید؛ طبق دیدگاه مسیحیت در همین دنیا یک حکومت عدل الهی و توحیدی شکل می‌گیرد و یک حکومت انسانی که پلیدی ها از بین می رود و یک دوره خوب حکومت انسانی بر روی زمین برای انسان ها رقم می خورد.
معاون پژوهشی مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم عنوان کرد: بر اساس این نگاه می توان گفت در بحث ویژگی های مصلح تفاوتی بین منجی در ادیان مسیحیت، یهودیت، اسلام، زرتشت و حتی سایر ادیان وجود ندارد؛ منجی یک موجود فوق العاده نیکوست که یک جلوه آسمانی دارد هرچند آنها برای یک مصداق دیگر و با کمی تغییر و تفاوت های جزئی بیان می‌کنند بنابراین در فضای انتظار منجی بین ما و سایر ادیان تفاوت خاصی در فضای خود منجی دیده نمی‌شود.
او در مورد اعتقاد دیگر مذاهب شیعی به مهدویت گفت: هویت حقیقی شیعه در فرقه های مختلف آن دارای دو حقیقت امامت و منجی است به این معنا که در آخر الزمان فرزندی از فرزندان حضرت فاطمه(س) می آید که حقیقت وجودی والایی دارد و منجی نهایی خواهد بود.
یوسفیان ادامه داد: تفاوتی که بین شیعه اثنی عشری با اسماعیلیه و زیدیه است در مصداق است؛ به این نحو که مصداقی که ما معرفی می‌کنیم امام دوازدهم است اما مصداقی که مثلا فرقه زیدیه معرفی می‌کند می‌گویند سیدی از سادات برای عدالت خواهی و مبارزه با ظلم قیام کرده است یعنی هرچند او را به عنوان امام دوازدهم نمی پذیرند ولی او را به عنوان منجی قبول دارند یا اسماعیلیه، منجی را از نسل امام صادق(ع) می دانند بنابراین می توانیم بگوییم در شخصیت منجی تفاوتی میان فرق شیعی تقریبا وجود ندارد.
او با بیان اینکه پاک بودن منجی در همه ادیان یکی از نکته های اصلی است گفت: همه ادیان به شخصیت منجی به عنوان یک موجود پاک، دانا، قدرتمند، آسمانی و مورد تایید خداوند متعال و اینکه حکومت واحد جهانی دارد معتقدند مثلا زرتشتیان اعتقاد دارند منجی از نسل زرتشت است یعنی نطفه زرتشت در جای خاصی توسط فرشتگان نگهداری می‌شود تا در موعد مقرر در رحم یک دختر پاکی قرار می‌گیرد و در زمان خاص هم وضع حمل صورت گرفته و منجی نهایی به دنیا می آید.
معاون پژوهشی مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم عنوان تصریح کرد: وقتی موشکافی می‌کنیم گویا همه ادیان به این نتیجه رسیده‌اند و این نکته را می خواهند بگویند که یک حرکت پاک و جهانی نیازمند یک انسان پاک است که گویا حتما باید یک پیوند آسمانی داشته باشد.
یوسفیان در خصوص آیات قرآن کریم پیرامون مهدویت بیان کرد: این مساله که چه میزان از آیات قران به موضوع مهدویت پرداخته بستگی به نگاه ما به موضوع دارد؛ مثلا آیات ۳۲ و ۳۳ سوره توبه می تواند با ظاهر امام زمان(عج) ارتباط داشته باشد یا آیه ۵۵ سوره نور یا آیاتی که اگر ظاهرش هم به امام زمان گره نمی خورد و فضای مهدوی دیده نمی‌شود روایتی در ذیلش باید باشد که اشاره کند این آیه به امام مهدی(عج) مرتبط است اگر اینگونه نگاه کنیم شاید بتوان گفت حدود ۲۵۰ آیه به این صورت به امام زمان پیوند می خورد که در برخی از کتاب ها این آیات جمع آوری شده است.
او تصریح کرد: مجموعه ای از آیات قرآن کریم که در فضای مهدویت کاربرد دارد یا به صورت مستقیم و تعبیری یا به صورت استفاده معرفتی هستند.
این پژهشگر حوزوی با اشاره به روایت مشهور نبوی با این مضمون که «حضرت مهدی ظهور می کند و زمین را پر از عدل و داد می‌کند همانگونه که از ظلم و جور پر شده است» آن را از اصلی ترین روایات پیرامون امام عصر (عج) دانست که هم شیعه و هم اهل سنت آن را پذیرفته‌اند و ادامه داد: در کنار این روایت نبوی روایات دیگری هم هست که مبین آن است گویا هنگامی‌که حضرت می خواهند ظهور کند ظلم و ستم و فساد فراگیر است؛ این سخن یک برداشت غلطی را برای برخی به وجود آورده است به این صورت که شرط آمدن امام زمان این است که دنیا پر از ظلم و جور شود و اگر ما بخواهیم با ظلم و ستم مبارزه کنیم گویا با روند ظهور مبارزه می‌کنیم در حالی که این برداشت یک نگاه و زاویه غلط نسبت به این روایت است.
یوسفیان تصریح کرد: از این روایت و روایات دیگر استفاده می‌شود هنگامی‌که ظهور می خواهد تحقق پیدا کند ویژگی آن زمان و رویداد مهمی که در آن زمان انسان به چشم می‌بیند بحث ظلم و ستم است نه اینکه بین ظلم و ظهور رابطه شرط و مشروطی باشد؛ به عبارت در زمانی که امام زمان ظهور می کند ظلم و ستم فراگیر است اما به این معنا نیست که شما اگر ظلم و ستم را ایجاد کنید به زمان ظهور می رسید بلکه رویدادی است که از اول تاریخ اتفاق افتاده و در آخر الزمان این رویداد عینی می‌شود و آن اینکه معمولا جبهه باطل انواع فشارها را بر جبهه حق وارد می آورد در نگاهی به تاریخ مشاهده می کنیم که همواره تقابل حق و باطل و ظالم و مظلوم بوده است و این روند همچنان ادامه دارد تا وقتی که به زمان ظهور برسد این جبهه باطل تلاششان را در فضای ظلم و ستم بیشتر می‌کنند و این به این معنا نیست که جبهه باطل شرط ظهور را فراهم می‌کند.
او تاکید کرد: سخن گفتن از فراگیری ظلم و ستم و تباهی به این معنا نیست که عموم مردم اهل ظلم و فساد باشند و بنابراین اگر کسی کار خوبی انجام می دهد او خلاف ظهور گام برمی دارد بلکه منظور این است که به هر سو نگاه کنید آثار ظلم را ببینید همانند آنچه در یمن، افغانستان، پاکستان، عراق، سوریه و… می‌بینید لذا جامعه انسانی در حال تبدیل شدن به یک جامعه مرده است پس مثلا استکبار جهانی در راستای ظهور گام برنمی دارد و به این معنا هم نیست که عموم مردم ظالم و فاسد هستند بلکه منظور این است که همه جای جهان ظلم است.
این پژوهشگر مهدویت با تاکید بر اینکه شرط آمدن امام زمان (عج) ظلم و ستم نیست تصریح کرد: شرط آمدن امام عصر (عج) این است که در فضای عمومی جامعه جهانی پذیرش برای آمدن آن حضرت به معنای یک تحول جدی در یک فضای معنوی باشد؛ انسان هایی باشند که حضرت را بپذیرند و او را یاری رسانند و از لحاظ بلوغ فکری به درجه ای برسند که بتوانند آن فضا را تحمل کنند در حالی که اگر جامعه پر از ظلم و ستم باشد و مردم شعور پذیرش امام را نداشته باشند ایشان با چه ظلمی می خواهند مبارزه کنند و با چه کسانی؟
او در ادامه به بررسی فضای انتظار پرداخت و گفت: در آیات قرآن آیه ای که آشکارا بحث انتظار را مطرح کند یا به بیان صفات و ویژگی های منتظران بپردازد نداریم بلکه می توانیم از آیات قرآن استفاده کنیم؛ این آیات در فضای امام زمان (عج) و انتظار آمدن ایشان خیلی نقش آفرین است.
یوسفیان با اشاره به آیه ۱۰۴ سوره آل عمران بیان داشت: نقش این آیه این است که وقتی انتظار را به معنا کردن شروع می کنیم و برای منتظر وظایفی را بیان می‌کنیم یکی از وظایف منتظر این است که مردم را به سمت منتظر صالح دعوت کند بنابراین یکی از وظایف منتظر این می شود که مردم را به سمت خیر دعوت کند و بالاترین خیر و اصل خیر محبت خداست و یکی از مصادیق دعوت به خیر دعوت به امام زمان است بنابراین با این نگرش آیات مختلفی از قرآن را در فضای انتظار می توان مورد بررسی قرار داد.
او با بیان اینکه پیرامون فضای انتظار دو نوع دیدگاه وجود دارد با مردود دانستن تعبیر انتظار مثبت و انتظار منفی خاطر نشان کرد: دیدگاه صحیح این است که برداشت صحیحی از انتظار داشته باشیم در این نوع برداشت انسان ها یاد می‌گیرند که باید در فضای انتظار آمدن مصلح فعال باشند و تلاش کنند و این یک انتظار پویا و رو به رشد خواهد بود.
معاون پژوهشی مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم ادامه داد: برداشت نادرست از انتظار این است که یا انسان ها را راکد و بی تفاوت نگاه می دارد یا برعکس انسان را در جهت فساد و تباهی به حرکت در می آورد که هر دو برداشت غلط است بنابراین برداشت غلط از انتظار خود دو بخش است یکی حالت رکورد و دیگری حالت قهقرایی است.
یوسفیان با بیان این مساله که قبل از انقلاب فضای برداشت از انتظار، انتظار ناصحیح بود گفت: در قسمت رکود عموما انتظار را به معنای اینکه صبر و حوصله کنید، بسیار بسیار محدود بود و در بخش دوم یک حالت نظریه شخصی بود اما در فضای انقلاب اسلامی آن انتظار با برداشت صحیح تجلی و معنا پیدا کرد.
او درباه ویژگی های منتظران و وظایف آنها گفت: وقتی صحبت از ویژگی ها و اوصاف منتظران می‌شود این مساله باید با منتظر دیده شود یعنی باید ببینیم منتظر چیست آنوقت انتظار را معنا کنیم و ویژگی ها را بگوییم.
معاون پِژوهشی مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم در پایان عنوان کرد: حال که منتظر را با منتظر می سنجیم باید حواسمان باشد که هویت منتظر به هویت منتظّر و شاکله منتظر به شاکله منتظّر است بنابراین اگر قرار شد منتظّر یک انسان پاکی باشد منتظر هم در فضای پاکی است.
_____
شفقنا
