حدیثی از امام صادق علیه السلام در کتاب بحار الانوار علیه اهل فلسفه آمده است که خیلی خلاصه و ساده آنرا بررسی میکنیم.
به گزارش «موعود»، حدیثی از امام صادق علیه السلام در کتاب بحار الانوار علیه اهل فلسفه آمده است که خیلی خلاصه و ساده آنرا بررسی میکنیم.
متن روایت
” حدیثی از امام صادق علیه السلام در کتاب بحار الانوار علامه مجلسی آمده است که میفرمایند :
فلاکت، حرمان و هلاکت بر کسانی که پیرو فلسفه شدهاند…
به نظرتون این آیت الله ها چطور فیلسوف شدند ؟! “
پاسخ شایعه
۱. علامه طباطبائی(رحمه الله علیه) درباره روایاتی که “ظاهرا” در مذمت فلسفه وارد شده میگوید:
“اگر بپذیریم دو سه روایتى که در بعضى از کتب در ذّم اهل فلسفه در آخرالزمان نقل شده، از نظر سند قابل خدشه نباشد، در بر دارنده ذمّ اهل فلسفه است نه خود فلسفه، چنانکه روایاتى نیز در ذّم فقهاى آخرالزمان وارد شده و متضمّن ذمّ «فقها» است نه فقه اسلامى و … “
. بحثهایی در مورد اثبات اصول عقائد در متون حدیثی شیعه وجود دارد که به معنای دقیق کلمه، روش فلسفی و عقلی دارد.
۳. در روایات مذمت فلسفه مویداتی هست که نشان میدهد، منظور نوع خاص یا مسئله خاصی از فلسفه و کلام است نه کلیت آن .
۴. بحثهای اصول عقائد به صورت نقلی قابل اثبات نیست. مثلا نمیتوان خداوند و صفات او را به وسیله آیه قران کریم یا روایت اثبات کرد. لذا باید ابتدا به صورت عقلی اصول عقائد را اثبات کرد و سپس بر اساس آن به اثبات مابقی عقائد و مسائل دین پرداخت.
۵. در تاریخ فلسفه اسلامی نیز از بزرگانی چون ابن سینا و ملاصدرا و خواجه نصیر تا علامه طباطبایی و امام خمینی همگی فیلسوف بودند و نه تنها مخالف دین و اهل بیت (علیهم السلام) نبودند، بلکه از بزرگترین مبلغان و عوامل پیشرفت مکتب آنها بودهاند.
۶. فلسفه، پرده برداشتن از رمز و راز هستی بر اساس برهان است. مگر در قرآن دعوت به تدبّر در خلقت آسمانها نشده است و این همه روایاتی که حل آنها جز با برهانهای فلسفی میسّر نمیباشد، وجود ندارند؟ فلسفه ای مورد مذمّت اهل بیت (علیهم السلام) است که مقابل مبانی شریعت قرار گرفته و روح تعبّد و انقیاد را در قبال شرع و خداوند از بین ببرد.
۷. فلاسفه واقعی هیچ مخالفتی با دین و مبانی دینی ندارند و بزرگترین فیلسوف اسلامی صدر المتألّهین در کتاب اصلی خود «الاسفار الاربعه» میگوید: نفرین و مرگ بر فلسفهای که بخواهد با مبانی دینی مخالف باشد.
۸. طرفداران فلسفه به شبهات مخالفین پاسخ داده و ضرورت نیاز به فلسفه را نیز ذکر کردهاند . اگر فردی تنها به ادراکات حسی، قناعت کند و از نیروی عقل استفاده نکند، انسان حقیقی نیست؛ فلسفه تقویت کننده نیروی عقل در انسان است.
انتهای پیام/ ۸۵۲
منبع: شایعه