موعود پایگاه اینترنتی موعود
برسی مستند تلوزیونی fed up
میزان راحت‌طلبی تمدّن‌ها با میزان پیشرفت تکنولوژیک آن تمدّن در طول تاریخ، همواره رابطه مستقیم داشته است. به این صورت که هر جامعه از لحظه‌ای که تلاش را برای شکوفایی‌اش شروع می‌کند، به دلیل کمبود امکانات و پیشرفت‌های تکنولوژیک در آن تمدّن، مردمش بی‌محابا به دنبال فراهم کردن پیشرفت‌های فراوان هستند که این مسئله سبب تلاش و کوشش فراوان آن جامعه می‌شود.
امّا دقیقاً از لحظه‌ای که یک تمدّن به یک قلّه می‌رسد و دست از پیشرفت برمی‌دارد و فقط و فقط به مسئله توسعه فکر می‌کند، درجا زدن آن تمدّن شروع می‌شود و به دنبال آن، حتّی شمارش معکوس برای سقوط یک تمدّن طراز آغاز می‌شود.
بدون شک، یکی از پیامد‌‌های اوّلیه یک جامعه توسعه‌یافته که در حال در جا زدن است، راحت‌طلبی است. راحت‌طلبی اشکال مختلف دارد. از ایجاد شدن شغل‌های کاذب و دلّالی گرفته تا حذف آشپزی از سنّت‌های خانواده. این راحت‌طلبی، گه‌گاه از شکل‌گیری مدنیّت در جامعه آغاز می‌شود. به این معنی که مدنیّت و جامعه مدنی در یک تمدّن، باعث آن می‌شود که شهروندان جامعه مدنی راحت‌طلب شوند. راحت‌طلبی هم به دلیل همراهی‌اش با افزایش منابع مالی و غذایی در جامعه، سبب ایجاد یک نوع حسّ شاهی و خوش‌گذرانی در شهروندان می‌شود.
در «ایالات متّحده» هم به سبب افزایش رفاه شهروندی و زیادی منابع غذایی، فستفودها گسترش پیدا کردند تا جایی که امروزه در آمریکا، غذا خوردن در رستوران‌ها و فستفودها، از غذا درست کردن در خانه ارزان‌تر است و همین مسئله، سبب شده، به دلیل حجم زیاد شهروندانی که به این غذاهای آماده علاقه دارند، فستفودها یک امپراتوری گسترده در این کشور به راه بیندازند.
این روند گسترش فستفودها در ۷۰ سال گذشته، آن‌قدر شگفت‌انگیز بوده است که امروزه «کمپانی‌های مک‌دونالد»(mac donald) و «کِی‌اف‌سی» (kfc) جزو بزرگ‌ترین و پول‌سازترین کمپانی‌های جهان هستند و حتّی با کمپانی‌های بزرگ خودروسازی هم رقابت می‌کنند.
اینکه در کشوری، مثل آمریکا، مسئله غذای آماده و فست فود یا اساساً برنامه غذایی نادرست شکل گرفته است، از طرفی به سبک زندگی آمریکایی طعنه می‌زند؛ سبک زندگی‌ای که بر پایه اباحه‌گرایی شکل‌گرفته و همه‌چیز و همه کار در آن مباح است. این اباحه‌گرایی و افسارگسیختگی انسان غربی به‌تدریج در مدل تغذیه او هم تأثیر گذاشته و روز و شب مصرف غذاهای آماده را بیشتر کرده است.
به گونه‌ای که در مستند fed up از این پدیده به عنوان قتل‌عام و ترور جمعی یاد می‌شود که خود انسان‌ها دارند این بلا را سرخودشان می‌آورند و کمپانی‌ها هم در حال سود بردن از آن هستند. سالانه در آمریکا میلیون‌ها نفر به دلیل چاقی، دچار بیماری‌های پر‌خرجی می‌شوند که این مسئله در هیچ‌کدام از دولت‌های گذشته ایالات‌متّحده مدیریت نشده و روز به روز وضع تغذیه‌های آماده، بد‌تر و گسترده‌تر می‌شود.
طبق آماری که در سال‌های اخیر منتشر شد، آمریکا بعد از «عربستان» و «مکزیک» سومین کشور دارای رتبه چاقی در دنیا است که این آمار برای سیستم بهداشت و درمان آمریکا، بسیار وحشت‌انگیز است و می‌تواند بعد از افسردگی، خطرناک‌ترین بیماری ایالات‌متّحده در ۱۰ سال گذشته باشد. چاقی‌ای که مضرّاتش فقط بیماری‌های قلبی یا دیابت و چربی خون نیست؛ بلکه بیشتر از آن، روی اعتماد به نفس افراد و ایجاد روابط روزمرّه در سطح شهر، مدرسه و دوستان تأثیر می‌گذارد. این آثار بیشتر از همه، کودکان و نوجوانان در اجتماع را مورد هدف قرار می‌دهد. پس چاقی یک بیماری فراگیر و به‌شدّت خطرناک است که جوامع با رفاه بالا به آن دچار هستند. این رفاه سبب یک نوع درجازدگی انسان‌های جامعه شده است؛ درجا زدنی که در راه رسیدن به آن، رسانه‌ها و تبلیغات برآمده از آنها بی‌تأثیر نبوده‌اند.
مستند fed up با نگاهی گذرا به رسانه‌های سرمایه‌داری در سطح جهان، سلطه کمپانی‌های غذایی را در افکار عمومی‌به نمایش می‌گذارد. برای مثال «کمپانی‌های کوکاکولا» و «پپسی» با زیبا نشان دادن محصولات خود، پرده‌ای رنگین روی مضرّات استفاده از نوشابه‌های قنددار می‌اندازند. همین تبلیغات پر زرق و برق و دروغین سبب فروش‌های میلیاردی این کمپانی‌ها شده است. در سال گذشته، کمپانی پپسی شعار جدیدی روی قوطی‌های نوشابه خود حک کرد که در نگاه عوام، جمله‌ای عادی بود؛ امّا با نگاهی به سیاست‌های کمپانی‌های تولید‌کننده نوشابه می‌توان به عمق این شعار پی برد. در لحظه زندگی کن، شعاری بود که پپسی با آن، به خریدار خود القا می‌کند که نباید به آینده مصرف نوشابه‌ها و غذاهای آماده فکر کند و برای خوش‌گذرانی، باید فقط در لحظه زندگی کند. فارغ از اینکه مصرف نوشابه‌ها و غذاهای آماده در ده سال گذشته، سبب بروز بیماری در اکثر جمعیّت کره زمین شده تا جایی که حتّی «سازمان ملل» هم آن را یک فاجعه غذایی در سبک زندگی می‌داند؛ امّا این فاجعه به دلیل عدم توجّه رسانه‌های سرمایه‌داری و سیستم بهداشت و درمان در اکثر کشورهای دنیا، به ویژه کشورهای رتبه تک‌رقمی در لیست چاقی، روز به روز گسترش پیدا کرد و حالا به خودکشی یا قتل‌عام یا ترور شبیه می‌شود.
مستند تلویزیونی fed up با بررسی عوامل تدریجی بی‌توجّهی به موضوع غذاهای آماده با بیل کلینتون، رییس‌جمهور سابق ایالات‌متّحده، مو‌شکافانه عوامل دخیل در چاقی بیش از ۶۰ % مردم آمریکا را بررسی می‌کند.
جدای از آمریکا، به دلیل تقلید کورکورانه کشورهای دیگر جهان از سبک زندگی آمریکایی، این کشورها نیز به نوعی رفاه‌طلبی دچار شدند که نتیجه آن، بروز بیماری‌های مربوط به چاقی در این کشورها است؛ برای مثال، کشور‌هایی مثل مکزیک، عربستان و حتّی «هلند» به شدّت مورد تهدید این موضوع هستند.
حال پرسش اینجاست که تا کجا یک تمدّن می‌تواند از پیشرفت و رفاه استفاده کنند و از کجا به دام توسعه بی‌تدبیر می‌رود؟