موعود از همان ابتدا، با تعیین مهمترین فعّالیتهایی که در عصر حاضر برای گسترش و نهادینهسازی فرهنگ مهدویّت و انتظار، باید صورت گیرد، طرحها و برنامههای متنوّعی را در دستور کار خود قرار داد که بحمدالله با عنایت امام عصر(ع)، امروز بسیاری از آنها به ثمر نشسته و بسیاری دیگر در آستانه باروری و شکوفایی است.
در چهاردهمین سال از فعالیت این مؤسّسه، مهمترین حوزههایی را که موعود طیّ سالهای گذشته فعّالیت در آنها را تجربه نموده، در عصر حاضر نیز توجّه به آنها را ضروری میداند، به اجمال بررسی میکنیم. امید که این فعالیتهای ناچیز مقبول طبع صاحب و مولایمان قرار گیرد و به عنوان ادای بخش ناچیزی از حقوقی که بر گردن ما دارند، از ما پذیرا شوند. إنشاءالله.
۱. شناسایی و نقد بنیادین جنبههای گوناگون فرهنگ و تمدن مغرب زمین به عنوان فرهنگ و مدنیّتی که در تقابل جدّی با آرمان «حقیقت مدار»، «معنویتگرا» و «عدالت محور» مهدوی قرار دارد: از آنجا که انسانهای عصر غیبت، تنها زمانی میتوانند به ریسمان ولایت مهدوی چنگ زنند و به تمام معنا در سلک منتظران موعود قرار گیرند که مبانی و مصادیق کفر، شرک و نفاق زمان خویش را به درستی بشناسند و با تمام وجود از آن بیزاری جویند، موعود در همه سالهای فعالیت خود، نقد جدّی مبانی فرهنگ و تمدّن غرب را در دستور کار خود قرار داده و در این زمینه فعالیّتهای زیر را به سامان رسانده است:
الف) کتابها: بخش قابل توجهی از ۱۹ عنون کتابی که با عنوان «مجموعه مطالعات فرهنگی» از سوی انتشارات «هلال» ـ وابسته به مؤسّسه فرهنگی موعود ـ منتشر شده، به موضوع یاد شده اختصاص یافته است. عناوین برخی کتابهایی که در این زمینه انتشار یافته، به شرح زیر است:
ـ سیر تفکر جدید در جهان و ایران؛
ـ تفکر، فرهنگ و ادب، تمدن؛
ـ تولد دوباره حمید: مطالعات فرهنگی ویژه جوانان؛
ـ داستان ورزش غرب: سیر تحوّل تاریخی، فرهنگی ورزش غرب؛
ـ درآمدی بر نقد مبادی علوم جدید.
ـ …
ب) مقالهها:
۱. غرب و الگوهای فرهنگی (موعود، ش ۱۲، بهمن و اسفند ۱۳۷۷)
۲. شناخت و نقد جدّی مناسبات فرهنگی، سیاسی و اقتصادی حاکم بر جوامع اسلامیکه به تقلید از الگوهای توسعه غربی و تحت تأثیر اندیشههای عصر مدرنیته در این جوامع شکل گرفته است: براساس این باور که جوامع اسلامی، بدون شناخت جدی از وضع موجود خود نمیتوانند به راهکارهای مبتنی بر آموزههای دینی برای خروج از فتنههای فراگیر عصر غیبت دست یابند، مؤسّسه فرهنگی موعود در سالهای اخیر، به این فعالیتها اقدام نموده است:
الف) کتابها:
ـ نقد مبادی علوم جدید؛
ـ تولد دوباره حمید.
ب) مقالهها:
ـ انسان امروز، انسان غافل (موعود، پیششماره ۱، آبان ۱۳۷۵)
ـ انفجار اطلاعات (موعود، ش۱، فروردین و اردیبهشت ۱۳۷۶)
ـ مجموعه مقالات غرب و آخرالزّمان
ـ میزگرد فرهنگی (موعود، ش ۸ و ۹، خرداد تا شهریور ۱۳۷۷)؛
ـ غرب و الگوهای فرهنگی (موعود، ش ۱۰ و ۱۱ آذر و دی ۱۳۷۷)؛
ـ اجتهاد در عصر توسعه (موعود، ش ۹، مرداد و شهریور ۱۳۷۷):
گفتنی است، این رویکرد از جمله رویکردهای اصلی مجله بوده و در همه سالهای گذشته همواره مقالهها، گفتوگوهایی با این موضوع در مجله عرضه شده است.
۳. تلاش برای تدوین راهبرد سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، نظامی جوامع اسلامی در عصر غیبت تا رسیدن به عصر طلایی ظهور بر اساس اندیشه مهدوی و فرهنگ انتظار: با توجه به اهمیّت موضوع یاد شده و خلأ قابل توجّهی که در این زمینه وجود دارد، موعود تاکنون کتابها و مقالههای متعدّدی را با هدف تبیین راهبرد جامعه و حکومت منتظر تدوین و منتشر کرده که عناوین برخی از آنها به شرح زیر است:
الف) کتابها:
ـ استراتژی انتظار (۳ جلد)؛
ـ نظریه اختیاری بودن ظهور.
ب) مقالهها:
مجموعه مقالات استراتژی انتظار (موعود ش ۱۹ـ۲۴، فروردین تا اسفند ۱۳۷۹)
ـ غرب و توسعه، ما و استراتژی انتظار (موعود، ش ۸، خرداد و تیر ۱۳۷۷)؛
ـ شرحی بر کتاب استراتژی انتظار (موعود، ش ۳۴، آبان و آذر ۱۳۸۱ و ش ۳۵، دی و بهمن ۱۳۸۱)؛
ـ میزگرد فرهنگی با موضوع آینده جهان (موعود، ش ۸ و ۹، خرداد و تیر و مرداد و شهریور ۱۳۷۷)؛
ـ نظریهپردازی درباره آینده جهان و جهان آینده (موعود، ش ۱۰، ۱۱، آذر و دی، ۱۳۷۷)؛
ـ نقش امام عصر(ع) در هدایت اهواء و آراء (موعود، ش ۵، آذر و دی ۱۳۷۶)
ـ انقلاب حضرت مهدی(ع) و دگرگونی روابط اجتماعی (موعود، ش ۱۰، ۱۳۷۷)
و افزون بر کتابها و مقالههای یاد شده، موعود تاکنون، همایشهای متعدّدی را با مشارکت تشکلهای دانشجویی برای تبیین موضوع «استراتژی انتظار» در دانشگاههای کشور برگزار کرده است.
۴. بازشناسی جنبههای اعتقادی، تاریخی، فرهنگی و اجتماعی اندیشه مهدوی و فرهنگ انتظار با بهرهگیری از منابع متقن و مستدل و استفاده از همه توان مراکز علمی حوزوی و دانشگاهی در زمینه مباحث کلامی، فلسفی، عرفانی، اخلاقی، علوم اجتماعی و سیاسی:
اگرچه در سالیان گذشته کتابهای فراوانی در زمینه فرهنگ مهدویّت و انتظار نگارش یافته است، ولی بسیاری از آنها در عصر حاضر پاسخگوی نیازهای نسل جوان نیست؛ زیرا در این عصر پرسشها و موضوعهای متنوّعی در این زمینه مطرح شده که لازم است در آثار متعدّدی به آنها پرداخته شود. با توجه به این نیاز، مؤسّسه فرهنگی موعود با بهرهگیری از پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی، تاکنون دهها کتاب و صدها مقاله موضوعات متنوّع و با رویکردهای مختلف برای تبیین اندیشه مهدویّت شیعی تدوین و منتشر کرده است که در اینجا به عناوین برخی از آنها اشاره میکنیم:
الف) کتابها:
ـ معرفت امام زمان(ع) و تکلیف منتظران؛
ـ غیبت از دیدگاه امام صادق(ع)؛
ـ رهبری بر فراز قرون؛ پژوهشی درباره امام مهدی(ع)؛
ـ تاریخ پس از ظهور؛
ـ رجعت؛
ـ تحفه امام مهدی(ع): مجموعه فرمایشات، توقیعات و ادعیه حضرت صاحب الزّمان(ع)؛
ـ معجزات امام مهدی(ع)
ـ سیر زمان تا صاحب الزّمان(ع)؛
ـ با دعای ندبه در پگاه جمعه؛
ـ شش ماه پایانی: تقویم حوادث شش ماهه پیش از ظهور؛
ـ سفیانی و نشانههای ظهور.
ب) دائره المعارف موعود آخرالزّمان؛
یکی از مهمترین اقدامهای موعود برای بازشناسی جنبههای مختلف فرهنگ مهدویّت، آغاز تدوین «دائر\ المعارف موعود آخرالزّمان» است. تدوین این اثر از چند سال پیش آغاز و تاکنون هفت جلد از این مجموعه، شامل «مأخذشناسی جامع مهدویّت»
ماهنامه موعود شماره ۱۰۰