دکتر جوزف گوبلز، وزیر تبلیغات حکومت نازی، سهم زیادی در قدرت گرفتن هیتلر داشت. وی از اوّلین کسانی بود که در سالهای گمنامی هیتلر به او پیوست و تا آخرین لحظات زندگی به آرمانهای هیتلر وفادار ماند.
سیاستهای کلان تبلیغاتی و رسانهای در یک کشور باید از سوی یک منبع برنامهریزی و اداره شود:
الف: همه راهنمایی و خط دهیها باید توسط یک نهاد برنامهریزی و هدایت یابد؛
ب: باید مدیران رسانهای کشور، مرتباً توجیه شده و روحیه آنها در بالاترین سطح حفظ شود؛
ج: هر نهادی در کشور که فعّالیتهایش به نحوی جنبه تبلیغی داشته باشد، باید تابع سیاستهای واحد تبلیغاتی کشور باشد؛
در برنامهریزی تمام فعّالیّتهای کشوری، باید جنبههای تبلیغاتی کار در نظر گرفته شود؛
تبلیغاتی موفّق است که بتواند سیاستها و اعمال دشمن را متأثّر سازد:
الف: همه اطّلاعاتی که ممکن است مورد استفاده دشمن قرار گیرد، باید در طرحریزی نهایی تبلیغات با دقّت حذف شوند؛
ب: هدف عمده تبلیغات، باید واداشتن دشمن به نتیجهگیری مطلوبی باشد که مورد علاقه ما است؛
ج: باید با افشای برخی اطّلاعات کسب شده در خصوص دشمن از سوی رسانههای خودی، به آنها بفهمانیم که اطّلاعات ارائه شده از سوی ما، موثّق است تا آنها مجبور شوند رسانههای ما را جدّیتر گرفته و به محتوای آن توجّه ویژهای بکنند.
د: اگر اطّلاعاتی در خصوص عملیّات دشمن کسب کردهایم باید مراقبت کامل کنیم که از این اطّلاع ما کوچکترین بویی نبرد، ضمن اینکه خود را برای بهرهبرداری کامل از نتایج عملیّات آماده مینماییم.
همه اطّلاعات غیر محرمانه و سوخته از نظر اطّلاعاتی باید در اختیار طرّاحان تبلیغاتی قرار گیرند تا از آنها خوراک مناسبی برای رسانههای خودی درست کنند.
با شناخت دقیق مخاطبان باید قبل از شروع تبلیغات، علایق آنها شناسایی شده و اطّلاعات به نحوی ارائه شوند تا مورد توجّه و علاقه شنوندگان قرار گیرند؛
وظیفه دستگاههای رسانهای، پخش گزارشهایی بر مبنای صحّت و سقم آنها نیست. تأثیرات نهایی هر گونه تبلیغاتی، نشان دهنده و معیار قضاوت برای پخش آن گزارش یا خبر است. به عبارتی اگر خبر و گزارش دروغی نیز باعث افزایش روحیه مردم شود، پخش آن ایرادی ندارد.
فعّالیتهای تبلیغاتی دشمن باید به دقّت بررسی شود. این بررسی در سه بخش اصلی انجام میگیرد: محتوای تبلیغات، هدف و نهایتاً میزان تأثیراتی که بر مردم ما میگذارد. بر مبنای نتایج چنین بررسیهایی است که باید برخی از فعّالیتهای تبلیغاتی دشمن، نادیده گرفته شده و برای بقیه، بسته به قدرت و میزان تأثیرگذاری آنها، ضدّ تبلیغات مناسبی طرّاحی و اجرا گردد؛
محتوای اخباری که از رسانههای خودی پخش میشوند، باید از نظر اعتبار، میزان وجود اطّلاعات طبقه بندی شده و نهایتاً اهدافی که از پخش چنین محتوایی مورد نظر است، باید به دقّت بررسی گردند. گزارشهای ارسالی باید ترکیب مناسبی از عناصر بالا باشند تا دشمن به آنها اعتنا کند؛
استفاده از محتوای برنامههایی که دشمن بر روی آنتن فرستاده، وسیله مناسبی برای طرّاحی و اجرای برنامههای تبلیغاتی برای بیاعتبار کردن دشمن است. با انتخاب گزینشی از برنامههای تبلیغاتی دشمن، میتوان از آنها در تحقّق اهداف تبلیغاتی خودی استفاده کرد؛
نکته مهم در فنّ تبلیغاتی سیاسی بر ضدّ دشمن و شکستن روحیه آنها، استفاده مناسبی از اخبار راست و دروغ است. امتزاج مناسب این دو باعث خواهد شد تا با مرجع قرار دادن اخبار درست که وقوع آنها بر همگان مسلّم شده، مقداری اخبار دروغ را به دشمن قبولاند و برنامههای جنگی آنها را متوقّف یا دچار بحران و سردرگمی نمود؛
نقل قول از سیاستمدارانی که صاحب شخصیّت و پرستیژ هستند، میتواند موفّقیت کارزارهای تبلیغاتی را تسهیل کند؛
تبلیغات سیاسی باید به دقّت زمانبندی شود:
الف: اخبار رسانههای خودی در خصوص موضوع معیّنی باید قبل از گزارشهای رقبا به نظر مخاطبان هدف برسد؛
ب: فعّالیتهای تبلیغاتی باید در زمان کاملاً معیّن و مناسبی آغاز گردد؛
د: اخبار و گزارشها هر چقدر هم که مهم باشند، باید فقط به تعداد دفعاتی که برای آن خبر مناسب است، تکرار گردد. تکرار نامناسب اخبار، نه تنها تأثیرگذاری آن را کم؛ بلکه به نوعی ضدّ تبلیغ تبدیل میگردد؛
در امر تبلیغات باید برای حوادث و شخصیّتهای خودی و دشمن از القاب و اسامی مستعار مناسبی استفاده نمود. نظیر: نامیدن خلبانان خودی: عقابان تیز پرواز و خلبان دشمن: خفّاشان شب کور. سیاستمداران و رهبران دشمن نیز باید با القاب مناسبی که هیمنه و اهمّیت آنها را در نظر سربازان خودی بشکند، یاد باید کرد.
الف: این گونه نامگذاریها باید مستمر و مسبوق به سابقه باشد. استفاده از اسامی تاریخی که یادآور پیروزیهای بزرگ گذشته باشد، کمک مهمّی در این راستا است؛
ب: استفاده از پس زمینههای تاریخی و فلسفی نباید آن قدر پیچیده و بغرنج باشند که مردم عادی از درک آنها درمانده شوند؛
د: تبلیغات باید در زمانهای معیّنی با استفاده از قالبهای مشخّصی تکرار شوند. یادآوری پیروزیهای گذشته در سالگرد آنها موقعیّت مناسبی را برای ارتقای روحیه جنگجویان فراهم میکند؛
ح: تأثیرات همه فعّالیتهای تبلیغاتی باید به صورتی پیوسته ارزیابی شوند. باید شاخصهای موفّقیت در کارزارهای تبلیغاتی تعریف و علل ناکامیها معیّن و در رفع آنها کوشش گردد؛
در تبلیغات خانگی باید تمام کوششهای دشمن برای ایجاد امیدهای کاذب در مردم، نقش بر آب گردد.
پیروزی و موفّقیت، موضوعی است که ما باید در مورد نحوه حصول به آن، تصمیم بگیریم، نه اینکه دشمن معیارهای موفّقیتهای ما را تعیین کند؛
تبلیغات داخلی باید مقدار معیّن و قابل هضمی از نگرانی از شکست را در بین مردم ایجاد کند.
الف: مردم باید بدانند که در صورت شکست چه مصائبی را باید تحمّل کنند.
ب: رسانهها باید نگرانیهای جنبی مبارزه را در چشم مردم کم ارزش نشان دهند. ترس از کمبود موادّ غذایی و سایر خدمات اجتماعی باید به حدّاقل برسد؛
تبلیغات داخلی باید همه تأثیرات ناامیدی را به حدّاقل برساند.
رسانهها باید بدانند که سرخوردگی و ناامیدی، امری غیر قابل اجتناب، در هر مبارزه طولانی است. همه برنامهریزیها باید بر اساس وجود چنین فضایی و مبارزه با عواقب آن صورت پذیرد.
خوی وحشی و تجاوزکارانه دشمن باید به عنوان خصلتی غیرقابل برگشت و اصلاحناپذیر تبلیغ گردد؛
نباید برای کارهای تبلیغی، نتایج سریعی را انتظار داشت. جزئیّات کارزارهای تبلیغاتی باید متناسب با تحوّلاتی که روی میدهند، تنظیم و تعدیل شوند.
کلمات قصار گوبلز
دروغ هایی که از رسانهها پخش میشوند، باید تا حدّ امکان بزرگ باشند. در این صورت مردم قسمتی از آن را باور خواهند کرد؛
جوهره اصلی تبلیغات این است که مردم چنان صمیمانه و از روی علاقه به موضوع جذب بشوند که تسلیم آن شده و اساساً در فکر تَرکَش نباشند؛
نخستین، بهترین و مناسبترین جا برای زن، درون خانواده و شکوهمندترین وظیفه او تقدیم فرزند به مردم و ملّتش است. بچّههایی که تداوم نسل و در نتیجه فناناپذیری ملّت را تضمین میکند.
مترجم: سیروس مرادی
ماهنامه موعود شماره ۱۱۷
منابع:
http://www.historylearningsite.co.uk/joseph-goebbels.htm
http://www.spartacus.schoolnet.co.uk/GERgoebbels.htm
http://www.dishiran.org/forum http://old.tebyan
http://jahed.malakut.org/archives/2005/05/post-3.html
.net/Teb.aspx?nId=2853