آیتالله العظمی جوادی آملی در این دیدار ضمن خیرمقدم به حضار جلسه اظهار داشتند: همان طور که در جلسه پیش گفته شد، یک بخش از اخلاق مرتبط با دنیای انسانها است و دیگر بخشهای آن در سطح گسترده مربوط به دنیای آخرت و برزخ میشود.
ایشان ادامه دادند: بخشهای دوم، سوم و چهارم علم اخلاق به دنیای پس از مرگ و داستانهای برزخ و روز قیامت مربوط میشود.
* اخلاق، علم طب و معماری و هنر و زیبایی است
استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه علم اخلاق به سه علم طب، معماری و هنر بازمیگردد، تصریح کردند: علم طب سلامتی ما را تضمین میکند و علم اخلاق نیز حیات معنوی ما را سالم میگرداند.
ایشان ابراز داشتند: معماری از آن نظر در این علم وجود دارد که اخلاق از ما بدنی میسازد که ما را در برابر فشارهای مرگ و فشارهای دوزخ ایمن میسازد و از آن نظر به علم هنر مربوط میشود که همانطور که همه ما دوست داریم زیبا باشیم این علم موجب میشود که ما در جهان پس از مرگ زیبا محشور شویم.
آیتالله العظمی جوادی آملی با بیان اینکه رنگ ظاهری در این دنیا تأثیری در عاقبت به خیری انسانها و نشانی از کمالیافتگی آنها ندارد، خاطرنشان کردند: اما رنگ ظاهری افراد در روز قیامت نشان از سعادتمندی و یا سیاهبختی آنان است.
ایشان با بیان اینکه رنگ انسانها در روز قیامت نشان از باطن آنها است، اظهار داشتند: برخیها در روز قیامت سفیدپوست و برخیها سیاهپوست محشور میشوند و این رنگ ربطی به رنگ ظاهری آنها در این دنیا ندارد.
* انسان متخلق به اسماءالهی میتواند زیبا باشد
این استاد درس اخلاق تصریح کردند: انسان متخلق به اسماءالهی میتواند زیبا باشد و از آن نظر که انسانها برای ابد زندگی میکنند پس باید توشهای را که میبندند نیز ابدی باشد، زیرا مرگ برای انسان بیمعنی است و همه فقط منتقل شدن از جهانی به جهان دیگر است.
ایشان با بیان اینکه ما در اینجا هفت مرحله را داریم، ابراز داشتند: خداوند در اول خَلق را بر عهده گرفته است، دوم اینکه خُلق را به انسان هدیه کرد، سوم اینکه نقشه خُلقسازی را برای انسان آماده کرد، چهارم اینکه معمار را آفرید و پنج این است که معمار را به انسان معرفی کرد.
آیتالله العظمی جوادی آملی ادامه دادند: در مرحله پنجم خداوند به انسان قول میدهد که فقط شروع ساخت را بر عهده بگیرد پس از آن معماران الهی خود بقیه را میسازند و ششم و آخرین مرحله خداوند میفرماید در مرحله آخر من خودم به تو کمک میکنم.
* عاقبت کسی که امام زمانش را رها کند
ایشان با اشاره به داستانی به نقل از اصحاب امام سجاد و امام باقر (علیهم السلام) پرداختند و خاطرنشان کردند: در حدیث است که وقتی یکی از اصحاب امام(ع) به ایشان گفت که امسال چهقدر در عرفات حاجی زیاد است، امام(ع) فرمود حاجی کم است و سپس ارادهشان تعلق گرفت بر اینکه پردهها را کنار زدند و آن صحابه دید که انواع حیوانات در صحرای عرفات هستند و فقط تک تک انسانهایی وجود دارند که محرم شدهاند.
این مفسر بزرگ قرآن کریم در ادامه اظهار داشتند: به قطع عاقبت کسی که امامش را رها کند و به دنبال کس دیگری برود همین است و جز این نیست.
ایشان با بیان اینکه انسان دارای سه طبقه است، ابراز داشتند: طبقه اول همین بدنی است که ما امروز آن را میبینیم و طبقه دوم بدنی است که ما در حال ساختن آن هستیم و طبقه سوم روح مجردی است که بر این بدن سایه افکنده است.
آیتالله العظمی جوادی آملی ادامه دادند: در حالی خواب میبینیم که جسممان در حال حرکت کردن است که جسم ظاهریمان بر روی زمین بیحرکت افتاده است و در واقع بدنی که ما در خواب میبینیم طبقه دوم ماست که با همان نیز وارد قبر میشویم تا زمانی که در قیامت کبری بدن اول ما برگردد در حالی که در برزخ همین بدن ثانی است که مورد سؤال قرار میگیرد.
ایشان در پایان ابراز داشتند: در لحظات آخر عمر زبان ما دیگر در اختیار خودمان نیست بلکه در اختیار ملکات ماست همچون انسانی که در حالت خواب قرار دارد و همه این حالات وابسته به اعمالی است که در طول دوران عمر انجام داده باشد، همچنان که انسان در حالت خواب بیاختیار حرفهایی را میزند که نتیجه اعمال او در طول روز است.