مهدى نیلى پور
در روایات حضرات معصومان (ع) براى امام عزیزمان، القاب متعدّدى بیان شده اند که هریک به مناسبتى و با در نظر گرفتن مفهوم ویژهاى بیان شده اند. در این مقاله به یکى از این القاب زیبا اشاره خواهیم کرد.
از جمله القاب امام عصر (ع) «ربیع الأنام» (بهار مردمان) و «نَضره الأیّام» (سرسبزى دوران) است. با تفکّر و اندیشه در این القاب زیباى حضرت، مى توان به چند مشخّصه یک خانواده مهدوى دست یافت:
۱. شادابى
همانطور که فصل بهار، فصلى آکنده از شادابى، طراوات و نشاط براى طبیعت است، لقب زیباى ربیع الأنام، به معناى پیام آور شادابى و سرور براى دل هاى مردمان است.
به همین مناسبت یک خانواده امام زمانى لازم است با حاکم کردن نام و یاد آن حضرت بر فضاى خانه و بهره مندى از برکت انس با ایشان، محیطى سرشار از نشاط، بالندگى و سرور بیافرینند.
۲. تعادل و توازن
یکى از ویژگى هاى بارز فصل بهار، برقرارى تعادل در هوا و شرایط زیست محیطى است؛ از این رو، یک خانواده مهدوى لازم است با تقویت ارتباط با بهار عالم هستى، یعنى امام زمان (عج) شرایطى متعادل، متوازن و به دور از هر افراط و تفریطى را در خانه برقرار سازد.
مشخصّات یک خانواده بهارى متعادل
– اعضا، نه سردمزاج و بى عاطفه اند و نه وابسته و احساسى؛
– فضاى حاکم بر گفتمان خانوادگى، فضایى آرام، متعادل و چون نسیمى روح افزاست؛
– غلو، تندروى یا کندروى در اعمال، اخلاق و عقاید به چشم نمى خورد؛
– توازن در رسیدگى به همه نیازمندى هاى جسمى، روحى، عاطفى و روانى در کنار هم، بدون اینکه بُعدى از زندگى، بُعدى دیگر را تحت الشّعاع قرار دهد.
۳. تحوّل در رشد
فصل بهار، هنگامه حرکت، متحوّل شدن طبیعت و آغاز رشد، خیزش و شکوفایى است، یک خانواده مهدوى، با الهام از حضور بهارى امام عصر (عج)، همواره در مسیر رشد، شکوفایى، تکامل و تکاپو گام برمى دارد و از هرگونه رکود، تنبلى و توقّف به دور است.
اعضاى یک خانواده امام زمانى، داراى افکارى زاینده و اعمالى زیبا و تماشایى بوده و از پوچ گرایى، ابتذال و موانع رشد منزّه مى باشند.
۴. حیات آفرینى
بهار، فصل حیات بخشى، آفرینش زندگى و تولّد دوباره هستى است؛ فصلى که روح زندگى در کالبد طبیعت دمیده مى شود. خانواده هاى مهدوى با الهام از بهار دلها، فضاى خانه را به عطر وجود او معطّر مى نمایند.
اعضاى یک خانواده مهدوى، چون گل هایى که در دامن فصل بهار شکوفا مى شوند، در دامن پرمهر امام عصر خویش، به تولّدى دوباره دست مى یابند و این زندگى بالنده را به دیگران نیز تزریق مى نمایند.
خانواده هاى امام زمانى با عنایات خاصّ حضرت و با اجابت دعوت ایشان، از حیاتى طیبه برخوردار مى شوند؛ همانگونه که قرآن مى فرماید:
«یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اسْتَجِیبُوا لِلَّهِ وَ لِلرَّسُولِ إِذا دَعاکُمْ لِما یُحْیِیکُمْ …؛ ۱
اى کسانى که ایمان آورده اید! دعوت خدا و پیامبر را اجابت کنید؛ هنگامى که شما را به سوى چیزى مى خواند که شما را حیات مى بخشد …»
۵. باران زایى
از ویژگى هاى فصل بهار، نزول رحمت واسعه الهى و باریدن باران است. اعضاى یک خانواده مهدوى در ارتباط با بهار هستى آفرین، امام عصر (عج)، به لطافت و صفایى چون بهار دست مى یابند و در سوز و گداز و مناجاتشان با خداوند، چشمانى بارانى دارند. آنان در لحظه لحظه عصر انتظار، با قطرات زلال اشک خویش، دل خویش را بهارى مى کنند.
حضرت على (ع) مى فرمایند:
«بُکَاءُ الْعُیُونِ وَ خَشْیَهُ الْقُلُوبِ مِنْ رَحْمَهِ اللهِ تَعَالَى فَإِذَا وَجَدْتُمُوهَا فَاغْتَنِمُوا الدُّعَاء؛ ۲
اشک چشم ها و ترس دلها، نشانه رحمت الهى است. پس هرگاه این دو را در خود یافتید، دعا را غنیمت بشمارید.»
مرتبطان با امام زمان (عج)، از شقاوت و علائم بدبختى به دورند که یکى از نشانه هاى آن، فقدان اشک چشم است. پیامبر اکرم (ص) فرمودند:
«مِنْ عَلَامَاتِ الشَّقَاءِ جُمُودُ الْعَیْن؛ ۳
از نشانه هاى شقاوت و بدبختى، خشکیدگى چشم است.»
در «دعاى شریف ندبه» مى خوانیم:
«هَل مِن معینٍ فَاطیلَ مَعهُ العَویلَ و البُکاءِ؛
آیا یاورى هست که نزد او ناله و گریه را طولانى کنم؟!»
۶. برکت و رحمت
فصل بهار فصل سودبخشى و رحمت آفرینى است. خانواده هاى امام زمانى به برکت وجود حضرت و دعاى خیر ایشان، همواره در برکت و رحمت الهى غرقند. آنان داراى عمرى با برکت، رزقى با برکت و زندگى مبارکى هستند و براى دیگران نیز سبب برکت و خیر مى باشند.
در «زیارت جامعه کبیره» مى خوانیم:
«… و ما خَصَّنا بِه مِن وَلایتکُم طِیباً لِخَلقِنا وَ طَهارَهً لأنفُسِنا و بَرکَهً لَنا ..؛ ۴
و همچنین آنچه را از دوستى شما براى ما مخصوص داشته، همه اینها موجب پاکى اخلاق ما و پاک شدن وجود ما و سبب برکت براى ماست ….»
امام صادق (ع) در حدیثى مى فرمایند:
«نحنُ أهلُ بیتِ الَّرحمَهِ و بَیتِ النِّعمَه و بَیتِ البَرَکه؛ ۵
ما، خاندان رحمت و خانواده نعمت و دودمان برکتیم.»
یا رسول خدا (ص) در حدیثى دیگر مى فرمایند:
«الرَّوحُ و الرَّاحَهُ و الفَلَحُ و الفَلاحُ و النَّجاحُ و البَرَکهُ والعَفوُ و العافِیَهُ والمُعافاهُ والبُشرى و النَّضرَه و الرِّضا و القُربُ والقرابهُ والظَّفرُ والتَّمکینُ والسُّرورُ و المَحَبَّهُ مِنَ الله تبارک و تعالى عَلى مَن احبَّ علىَّ بن ابى طالب (ع) وَ والاهُ وائتَمَّ بِهِ و أقرَّ بِفَضلهِ و تَولَّى الأوصیاءَ مِن بَعده وحقُّ عَلىَّ أن ادخِلَهُم فِى شفاعتى و حَقٌّ عَلى ربّى أن یستَجِیب لى فیهم و هُم أتباعى و مَن تَبِعَنى فَإنّهُ مِنّى؛ ۶
آسایش و راحت، کامیابى و رستگارى و پیروزى، برکت، عفو و تندرستى و عافیت، بشارت و خرّمى و رضایتمندى، قرب و خویشاوندى، یارى و پیروزى و توانمندى و شادى و محبّت از سوى خداوند متعال، بر کسى باد که على بن ابى طالب (ع) را دوست بدارد، ولایت او را بپذیرد، به او اقتدا کند، به برترى او اقرار نماید و امامان پس از او را به ولایت بپذیرد و بر من است که آنان را در شفاعتم وارد کنم و بر پروردگار من است که دعاى مرا درباره آنان بپذیرد و آنان، پیروان من هستند و هر که از من پیروى کند، از من است.»
پى نوشتها:
__________________________________________________
(۱). سوره انفال، آیه ۲۴.
(۲). «میزان الحکمه»، ح ۱۸۳۵.
(۳). «میزان الحکمه»، ح ۱۸۴۵.
(۴). «تهذیب»، ج ۶، ص ۹۷.
(۵). «خیر و برکت از نگاه قرآن و حدیث»، ح ۹۴۰.
(۶). همان، ح ۹۴۶.
منبع: «خانواده مهدوى »، اصفهان، مرغ سلیمان، چاپ سوم.