سیماى موعود در قرآن-۳


سعید مقدس


اشاره :

 سیماى درخشان ائمه هدى(ع) در قرآن کریم، همواره روشنگر راه شیعیان و پیروان ایشان بوده و هست و در این میان آیات مربوط به موعود آخرالزمان(ع) دریاى نورى است که تلألؤ آن افق‏هاى آینده جامعه بشرى را آشکار مى‏کند و به قلب مؤمنین اطمینان مى‏بخشد.
در این رهاورد قطره‏اى از این دریا را هدیه به پیشگاهش مى‏کنیم. از هرجزء قرآن کریم یک آیه که براساس روایات درباره آن وجود مقدس است همراه با حدیثى از امامان معصوم(ع) استخراج کرده‏ایم.(۱۱)

»و یقولون لولآ أنزل علیه آیه من ربّه فقل إنّما الغیب للَّه فانتظروا إنّى معکم من المنتظرین«1.
و گویند چرا آیتى از پروردگارش بر او نازل نمى‏شود، پس بگو همانا غیب مخصوص خداوند است؛ پس منتظر باشید که من نیز از منتظران هستم.

امام صادق(ع) فرمود:

المتقون شیعه على(ع) والغیب فهوالحجه القائم(ع)۲.
»متقون« شیعیان على(ع) هستند و »غیب« آن حجت قائم(ع) است.(۱۲)

»و لئن أخّرنا عنهم العذاب إلى أمّه معدوده لیقولنّ ما یحبسه«3.
و چنانچه عذاب را تا هنگام معینى به تأخیر اندازیم گویند چه چیز موجب تأخیر عذاب شده است؟

حضرت صادق(ع) فرمود:
العذاب خروج القائم(ع) والامه المعدوده اهل بدر و اصحابه۴.
»عذاب« خروج قائم(ع) است و »امه معدوده« اهل بدر و اصحاب آنند.(۱۳)

»و ذکّرهم بأیّام اللَّه«5.
و روزهاى خدا را به یاد آنها بیاور.

حضرت امام باقر(ع) فرمود:
أیام اللَّه عزّوجل ثلاثه: یوم یقوم القائم(ع) و یوم الکرّه و یوم‏القیامه۶.
»ایام‏اللَّه« سه تاست: روزى که قائم(ع) قیام مى‏کند و روز رجعت و روز قیامت.(۱۴)

»و لقد آتیناک سبعاً من المثانى والقرآن العظیم«7.
و ما هفت آیت مثانى (سبع مثانى) و قرآن عظیم را بر تو نازل کردیم.

حضرت امام صادق(ع) فرمود:
إنّ ظاهرها الحمد و باطنها ولد الولد والسابع منها القائم(ع)۸.
ظاهر آن سوره حمد است و باطن آن فرزند فرزند و هفتمین آنها حضرت قائم(ع) است.(۱۵)

»عسى ربّکم أن یرحمکم و إن عدتّم عدنا و جعلنا جهنّم للکافرین حصیراً«9.
امید است پروردگارتان باز بر شما مهربانى کند و چنانچه باز به عصیان و گناه بازگردید ما هم به عقوبت شما بازگردیم و جهنم را زندان کافرین قرار دهیم.

امام صادق(ع) فرمودند:
»عسى ربّکم أن یرحمکم« أى ینصرکم على عدوّکم (ثم خاطب بنى‏امیه) »و إن عدتّم عدنا« یعنى عدتّم بالسفیانى عدنا بالقائم من آل محمد(ع) »و جعلنا جهنم للکافرین حصیراً« اى حبساً یحضرون فیها۱۰.
»امید است پروردگارتان بر شما مهربانى کند«؛ یعنى شما را بر دشمنانتان پیروز کند سپس خطاب به بنى‏امیه فرمود: »چنانچه به عصیان و گناه برگردید ما هم به عقوبت شما برگردیم«؛ یعنى به وسیله سفیانى بازگردید و ما به وسیله قائم آل محمد(ع) بازگردیم و »جهنم را زندان کافران قرار دهیم«؛ یعنى زندانى که در آن محصور بمانند.(۱۶)

»یعلم مابین أیدیهم و ما خلفهم ولا یحیطون به علماً«11.
خداوند از آنچه بر خلایق گذشته و از آنچه در آینده مى‏گذرد خبر دارد و هیچ‏کس را به او احاطه و آگاهى نیست.

امام صادق(ع) فرمودند:
»ما بین أیدیهم« ما مضى من أخبار الأنبیاء »و ما خلفهم« من أخبار القائم(ع)«12.
»آنچه بر آنان گذشته«؛ یعنى آنچه از اخبار و جریانات پیامبران گذشته است و »آنچه در آینده خواهد آمد«؛ یعنى آنچه از اخبار حضرت قائم(ع)« خواهد آمد (۱۷)
{mospagebreak}
»و لقد کتبنا فى الزّبور من بعد الذکر أنّ الأرض یرثها عبادى الصالحون«13.
و به راستى که ما پس از نوشتن در ذکر در زبور نیز نگاشتیم که البته بندگان صالح من زمین را به ارث خواهند برد.

امام صادق(ع) فرمودند:
»الکتب کلّها ذکر (اللَّه)، »أنّ الأرض یرثها عبادى الصالحون« قال: القائم(ع) و أصحابه۱۴.
کتابها همه »ذکر« خدایند (کتابهاى آسمانى)، [اما اینکه فرمود:] »البته زمین را بندگان صالح من به ارث خواهند برد«. منظور حضرت قائم(ع) و اصحاب اویند.(۱۸)

»و عد اللَّه الذین آمنوا منکم و عملوا الصالحات لیستخلفنّهم فى‏الأرض کما استخلف الذین من قبلهم و لیمکننّ لهم دینهم الذى ارتضى لهم و لیبدلنّهم من بعد خوفهم أمناً یعبدوننى لا یشرکون بى شیئاً و من کفر بعد ذلک فأولئک هم الفاسقون«15.
خداوند به کسانى از شما که ایمان آورده‏اند و عمل صالح انجام مى‏دهند وعده کرده است که آنها را در زمین جانشین قرار خواهد داد؛ همانطور که پیشینیان آنها را جانشین قرار داد و دین و آئینى رإ؛ آ؛ ؛ ک که براى آنان پسندیده پابرجا و ریشه‏دار خواهد ساخت و ترس آنها را به امنیت و آرامش تبدیل مى‏کند، (آنچنان) که تنها مرا عبادت مى‏کنند و به من شرک نمى‏ورزند و کسانى که پس از آن کافر شوند، آنها فاسقانند.

امام صادق(ع) فرمودند:
»وعداللَّه… من قبلهم«… نزلت فى على ابن ابیطالب(ع) و الائمه من ولده(ع)، »ولیمکننّ… یشرکون بى‏شیئاً«… عنى به ظهورالقائم(ع)۱۶.
[اینکه فرمود:] »وعده مى‏دهد خدا به کسانى از شما که ایمان آورده‏اند و عمل صالح انجام مى‏دهند که آنها را جانشین کند همانطور که پیشینیان آنها را کرد« درباره امیرالمؤمنین(ع) و ائمه فرزندان او(ع) نازل شده است، و [اینکه فرمود:] »قدرت مى‏دهد دینى را که براى آنها پسندیده شده و ترس آنها را تبدیل به امنیت مى‏کند، مرا عبادت مى‏کنند و به من شرک نمى‏ورزند« درباره ظهور قائم(ع) است.(۱۹)

»الملک یومئذ الحق للرحمن و کان یوماً على‏الکافرین عسیراً«17.
فرمانرواى حق در آن روز خداوند مهربان است و آن روز بر کافران سخت خواهد بود.

معصوم(ع) فرماید:
إنّ »الملک للرحمن« الیوم و قبل الیوم و بعد الیوم و لکن إذا قام القائم(ع) لم یعبد إّلا اللَّه عزوجل«18.
محققاً فرمانروایى آن روز و قبل از آن و بعد از آن براى خداست، اما وقتى قائم ظهور نماید به جز خداى بزرگ عبادت نخواهد شد.(۲۰)

»أمّن یجیب المضطرّ إذا دعاه و یکشف السوء و یجعلکم خلفاء الأرض ءأله مع اللَّه قلیلاً ما تذکرون«19.
آن کیست که دعاى بیچاره مضطر را به اجابت مى‏رساند و رنج را برطرف مى‏کند و شما را جانشین قرار مى‏دهد؟ آیا خدایى با خداوند یکتا هست؟ اندکى از شما متذکر شوند.

حضرت صادق(ع) فرمودند:
إنّ قائمنا إذا خرج دخل المسجد الحرام و یستقبل القبله و یجعل ظهره إلى المقام یصلّى رکعتین ثم یقوم فیقول: یا أیّهاالناس: أنا أولى الناس بآدم(ع)؛ أیّها الناس أنا أولى الناس بابراهیم(ع)؛ أیها الناس أنا أولى باسماعیل(ع)؛ أیّها الناس أنا أولى بمحمد(ص). ثم رفع یده إلى السماء و یدعو و یتضرع حتى یقع على وجهه و هو قول‏اللَّه عزوجل »أمّن یجیب… تذکرون«20.
محققاً حضرت قائم(ع) وقتى خروج کند در مسجد الحرام داخل مى‏شود و رو به کعبه و پشت به مقام دو رکعت نماز مى‏گزارد سپس مى‏ایستد و مى‏گوید:
اى مردم! من نزدیک‏ترین مردم به آدم(ع) هستم.
اى مردم! من نزدیک‏ترین مردم به ابراهیم(ع) هستم.
اى مردم! من نزدیک‏ترین مردم به اسماعیل(ع) هستم.
اى مردم! من نزدیک‏ترین مردم به محمد(ص) هستم.
سپس دست را به آسمان بلند مى‏کند و دعا مى‏کند و تضرع مى‏نماید تا این‏که به روى خود مى‏افتد و این گفته خداست: »أمّن یجیب المضطرّ إذا دعاه…«.


ماهنامه موعود شماره ۳۷


پى‏نوشت‏ها :

× شایان ذکر است که در شماره ۳۵ موعود قسمت چهارم این سلسله مقالات به اشتباه به جاى قسمت سوم به چاپ رسیده است.
۱ . جزء ۱۱، سوره یونس(۱۰)، آیه ۲۰.
۲ . کمال‏الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص ۳۴۰.
۳ . جزء ۱۲، سوره هود(۱۱)، آیه ۸.
۴ . کتاب الغیبه، ص ۱۲۷.
۵ . جزء ۱۳، سوره ابراهیم(۱۴) آیه ۵.
۶ . معانى الاخبار، ص ۳۶۵.
۷ . جزء ۱۴، سوره حجر(۱۵)، آیه ۸۷.
۸ . تفسیر عیاشى، ج۲، ص ۲۵۰.
۹ . جزء ۱۵، سوره اسراء(۱۷) آیه ۸.
۱۰. تفسیر قمى، ج ۲، ص ۱۴.
۱۱. جزء ۱۶، سوره طه(۲۰)، آیه ۱۱۰.
۱۲. تفسیر قمى، ج۲، ص ۶۲.
۱۳. جزء ۱۷، سوره انبیاء(۲۱)، آیه ۱۰۵.
۱۴. تفسیر قمى، ج ۲، ص ۷۷.
۱۵. جزء ۱۸، سوره نور(۲۴) آیه ۵۵.
۱۶. تأویل الایات الظاهره، ص ۳۶۸.
۱۷. جزء ۱۹، سوره فرقان(۲۵)، آیه ۲۶.
۱۸. تأویل‏الایات الظاهره، ص ۳۷۲.
۱۹. جزء ۲۰، سوره نمل(۲۷)، آیه ۶۲.
۲۰. تأویل‏الایات الظاهره، ص ۴۰۲.

همچنین ببینید

دعای ندبه

یک سبد گل نرگس

چرا باید دعای ندبه بخوانیم؟ 🔸شاید برخی تصوّر کنند خواندن دعا برای انسان و جامعه …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *