موضعگیریهای حکومت مرکزی سودان و شخص عمر البشیر در طرفداری از نهضتهای آزادیبخش بویژه حزبالله، حماس و جهاد اسلامی، طرفداری از روابط قوی و گسترده با ایران، انتقاد جدی از کشورهای عربی موسوم به محور اعتدال، موضعگیری تند علیه رژیم صهیونیستی و برنامههای آمریکا در منطقه عواملی بود که باعث شد طرحهای غرب در تجزیه بخشی از خاک این کشور با سرعت بیشتری دنبال شود، این طرحها که با حمایت بیشتر کشورهای استعماری و شور و اشتیاق خاص رژیم صهیونیستی همراه بود، در سایه کمبود ابزارهای قدرت در دست البشیر و خیانت کشورهای عربی، اتحادیه عرب، سازمان کنفرانس اسلامی و جنبش غیرمتعهدها خیلی زود به ثمر نشست و باعث جدا شدن بخش جنوبی سودان از این کشور در همه پرسی تاریخ ۹ ژانویه سال جاری میلادی شد.
رویکرد صهیونیستی سودان جنوبی و روند پرشتاب تأیید جهانی
حمایت تمار عیار غرب و اسرائیل و کشورهای عربی باعث شد تا روند به رسمیت شناختن دولت جنوب سودان که بسیاری از تحلیلگران از آن تحت عنوان اسرائیل قاره آفریقا نام میبرند، به سرعت انجام شود و طی هفت ماه علاوه بر برگزاری همهپرسی و استقلال از سودان، عضویت این کشور در سازمان ملل متحد و اتحادیه آفریقا نیز مورد پذیرش قرار گیرد.
سازمان ملل در ۱۴ جولای گذشته جنوب سودان را به عنوان عضو شماره ۱۹۳ خود انتخاب کرد. اتحادیه آفریقا نیز شنبه این هفته از پذیرش رسمی عضویت سودان جنوبی به عنوان پنجاه و چهارمین کشور خود در این اتحادیه خبر داد.
حمایتهای اسرائیل از تجزیه سودان
جدایی جنوب سودان از بخش مرکزی این کشور از همان روزهای اول مورد حمایت خاص رژیم اشغالگر قدس بود، در همین راستا زمزمههای افزایش سطح مناسبات رژیم صهیونیستی و جنوب سودان این روزها در رسانههای منطقه به گوش میرسد، بویژه اینکه مقامات صهیونیست و خصوصا وزارت خارجه این کشور نفوذ در آفریقا را یکی از رویکردهای اساسی خود برای سوءاستفاده از فقر مالی در این کشورها و افزایش حمایت از این رژیم میدانند. در همین راستا مقامات سیاسی رژیم صهیونیستی و جنوب سودان پنجشنبه گذشته تاکید کردند که مناسبات دیپلماتیک را با هم در سطح تبادل سفیر آغاز خواهند کرد و در مرحله جدید برای بررسی در زمینه جوانب مختلف این مناسبات نشستهایی را تشکیل خواهند داد.
دو هفته پیش نیز بنیامین نتانیاهو نخستوزیر رژیم صهیونیستی ارتباطی تلفنی با “سلواکر میاردیت” رئیس بخش جنوبی سودان برقرار کرد و به وی پیشنهاد داد که اسرائیل در تاسیس زیرساختهای دولت نوپای جنوب سودان مشارکت داشته باشد. این رژیم همچنین اخیرا هیئتی دیپلماتیک را به جوبا فرستاد تا راهکارهای گسترش مناسبات میان دو طرف را بررسی کنند.
نگرانیهای منطقهای از همگرایی تلآویو و جوبا
این در حالی است که مصر و سودان از احتمال تاثیر همگرایی میان اسرائیل و جنوب سودان در سهمیه آب قاهره و خارطوم از رود نیل نگران هستند. قاهره تقسیم شدن سودان را به عنوان توطئهای برای تضعیف نقش منطقهای خود میداند و سودان نیز از تجزیه خاک خود به دست شورشیان جنوب سودان و نزدیک شدن مرزهای تقابل با سرزمینهای اشغالی به خاک خود و ناآرامیهای احتمالی ناشی از آن رنج میبرد.
روزنامه الوطن عربستان اخیرا در مقاله ای به تلاش اسرائیل برای بهرهبرداری از کشور جدید سودان جنوبی اشاره کرده و نوشت: اسرائیل به سرعت در اقدامی سودان جنوبی را به رسمیت شناخت چرا که دراین مسئله فرصتی بزرگ برای ضربه زدن به کشورهای عربی یافته است.
اسرائیل با نفوذ در جنوب سودان سعی دارد یک حلقه قوی از حلقههای حمایت از مقاومت فلسطین را تضعیف کند، به دست آوردن یک رأی در رأیگیری درباره ایجاد کشور مستقل فلسطینی در شورای امنیت که قرار است سپتامبر آینده انجام شود، از دیگر دستاوردهای تلآویو در مبارزه با تشکیل دولت مستقل فلسطینی است. نفوذ در سودان جنوبی همچنین به دستگاه جاسوسی و اطلاعاتی رژیم صهیونیستی فرصت میدهد که در قلب اراضی سودان حضور داشته باشد واقدامات تخریبی علیه عمر البشیر را ادامه دهد.
در عرصه امنیتی نیز اسرائیل به دنبال ایجاد مرکزی در منطقه شاخ آفریقا و حوضچه نیل برای خود است، تسلط بر تنگه استراتژیک بابالمندب از دیگر اهداف اسرائیل در این زمینه است، تضعیف و تهدید مصر در زمان مقتضی از دیگر برنامههای اسرائیل در سیطره بر جنوب سودان است، این رژیم با توجه به رویکردهای آویگدور لیبرمن وزیر خارجه خود در زمنیه افزایش مناسبات با کشورهای آفریقایی میتواند از جنوب سودان به عنوان مرکزی برای گسترش نفوذ خود در آفریقا استفاده کند و نهایتا سودان جنوبی به پایگاهی نظامیبرای اسرائیل تبدیل خواهد شد.