بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل میگوید کشورهایی که سلاح طرفهای درگیر در سوریه را تامین میکنند، تنها بر رنج و مصائب این کشور میافزایند.
دبیرکل سازمان ملل روز سه شنبه (۱۴ شهریور) در سخنانی خطاب به ۱۹۳ عضو مجمع عمومی در نیویورک تصریح کرد:«این درگیری به مرحله خشنی کشیده شده و تداوم نظامیسازی این درگیری بسیار غمانگیز و خطرناک است.»
وی افزود:«کسانی که برای هر یک از طرفین درگیر در سوریه سلاح فراهم میکنند فقط به بدبختی و مصیبت بیشتر کمک میکنند و با تشدید و گسترش درگیریها خطر عواقب ناخواسته(این اقدامات) را افزایش میدهند.»
بان بر ضرورت تلاش بینالمللی گستردهتر برای پایان دادن به درگیری در سوریه و خاتمه بحران انسانی و وضعیت پناهجویان در داخل و اطراف این کشور نیز تاکید کرد.
بان خاطرنشان کرد:«سران کشورهای منطقه در ایجاد شرایطی سازنده برای یافتن راهحل این بحران نقشی کلیدی به عهده دارند.»
پرس تیوی برای بررسی بیشتر این مسئله با نبیل میخائیل، استاد علوم سیاسی در دانشگاه جرج واشنگتن مصاحبهای انجام داده است که برگردان آن را در ادامه میخوانید.
پرس تیوی: سازمان ملل خواهان یافتن یک راه حل فاقد خشونت و مسالمتآمیز برای ناآرامیهای سوریه است اما سوال این است که میزان شدت و قوت عبارات سازمان ملل در این زمینه چقدر است؟ چرا که تعدادی از کشورهای منطقه با ارسال سلاح به سوریه و تامین مالی گروههای مخالف در این کشور در واقع نشان میدهند که این سخنان را باور ندارند.
میخائیل: آقای بان کی مون کاملا درست میگوید. وی بر برهه حساسی از این درگیری دست گذاشت چرا که چیزی که از سوی دولت باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا مورد بیتوجهی قرار گرفته این است که بحران سوریه در حال حاضر در حال گسترش است و به سوی یک بحران منطقهای گستردهتر کشیده میشود، بحرانی که عواقب ژئوپلتیک جدی به دنبال دارد.
همه آنها در طرف منفی ماجرا قرار دارند اما بیچاره دبیرکل سازمان ملل قادرنیست برای مجازات کسانی که به قاچاق سلاح میپردازند نوعی ممنوعیت یا متارکه جنگ به اجرا بگذارد. این قاچاق سلاح است نه یک تجارت سازمان یافته تسلیحات.
دبیرکل سازمان ملل کاملا درست میگوید. عملیاتهای قاچاق سلاح از طریق مرزهای مشترک سوریه با عراق، ترکیه و اردن ادامه دارد اما بان کی مون نمیتواند برای متوقف کردن روند قاچاق سلاح به اعزام صلحبانان سازمان ملل بپردازد. بنابراین تشخیص وی درست است اما در زمینه اجرای پیشنهاداتش ناکام بوده است.
پرس تیوی: در حال حاضر با طرح درخواستهایی برای اجرای منطقه پرواز ممنوع در سوریه مواجهیم. به نظر شما بحران سوریه چقدر به سناریوی لیبی شباهت پیدا میکند؟ احتمال وقوع یک رویارویی نظامی تمام عیار در سوریه چقدر است؟
میخائیل: کاملا غیرمحتمل است. اساسا با توجه به خطای دولت اوباما در مورد این درگیری میتوان گفت که این یک اشتباه دیگر است که در واشنگتن هم رواج پیدا کرده. مقایسه مسئله سوریه با لیبی اشتباه است چرا که نقشهبرداری، جمعیتشناسی و موقعیت جغرافیایی این دو کشور با هم فرق دارد.
در مورد سوریه شما با شهرهای بزرگی مواجهید که نیروهای دولتی برای مهار شورشیان در آنها تلاش میکنند اما در لیبی یک منطقه ساحلی وسیع دارید که از آن طریق مخالفان به شهرهای بزرگ نظیر طرابلس و بنغازی سرازیر شدند.
بنابراین از نظر لجستیکی ناتو نمیتواند یک ماموریت بلند مدت در سوریه را سازماندهی کند و حتی فکر کردن به این مسئله هم اشتباه است چون این ماموریت غیرقابل اجراست و دستاوردی مشابه لیبی در پی نخواهد داشت.
پرس تیوی: اگر به عنوان مثال ناتو در سوریه مداخله کند به نظر شما چقدر احتمال دارد قدرتهای بزرگ جهانی از جمله روسیه و چین نیز به طور فیزیکی در ناآرامی سوریه دخالت کنند؟
میخائیل: به نظر من روسیه با تامین تصاویر ماهوارهای و استراق سمع مخالفان در سوریه به طرز زیرکانه و ماهرانهای در این کشور وارد شده است و ارتباط پیچیده و زیادی بین تاسیسات نظامی سوریه و روسیه وجود دارد.
اما عدم تشخیص این مسئله از سوی اوباما نکتهای است که از قلم افتاده است. بنابراین طرف امریکایی معیارهای راهبردی اصلی یا عواملی که اساسا به تقویت جناح اسد میانجامد و همچنین برنامهریزی مخالفان مسلح سوریه را تشخیص نمیدهد.