قران کریم تعبیری را در سوره انبیاء آیه ۱۰۵ اززبورنقل میکند که در زبور فعلی عیناً موجود است.قرآن کریم می فرماید:علاوه بر ذکر(تورات)درزبور نیز نوشتیم که بندگان صالح من وارث زمین خواهند شد.
و اینک گوشه هایی از متن زبور:
در مزمور۲۷ آمده است"ای خدا، احکام خود را به ملک زاده عطا فرما تا آنکه قوم تورا به عدالت و فقرای تورا به انصاف حکم نماید.به قوم کوهها سلامت و کویرها عدالت برساند.فقیران تورا حکم نماید و ظالم را بشکند…در روزهایش صدیقان شکوفه خواهند نمود…بلکه تمامی ملوک به او کرنش خواهند نمود و تمامی امم او را بندگی خواهند کرد زیراکه قفیر را وقتی فریاد میکند و مسکینی که نصرت کننده ندارد .خلاصی خواهد داد."
بررسی اعتقاد به ظهور مصلح در آخرالزمان در آیین زرتشت
زرتشت جزء پیامبران الهی دارای کتاب میباشد و دین او دین غالب ایرانیان تا قبل ازظهور اسلام بوده است.در این مذهب مسئله آخرالزمان .مطرح شده و چنین توصیف شده:وقتی "سوشیانت"یا موعود ظهور کند، آخرالزمان آغاز میشود
موعود همان سوشیانس که در فارسی سوشیانت و گاه به صورت جمع "سوشیانسها"آمده است.نجات بخشی که اهورامزدا به مردمان نیک وعده داده است، وظیفه اش پاییدن و نگهبانی جهان راستی است، جهانی کهاندکی پیبش از رستاخیز آراسته خواهد شد و درآن راستگو بر دروغگو چیره خواهد شد، جهانی که در آن حق غالب است و باطل و دروغ مغلوب.از این جهت سوشیانس نامیده خواهد شد زیراکه سراسر .جهان مادی را سود خواهد بخشید
سوشیانس به معنی سودمند است و در گاتها به معنای رهاننده یا نجات دهنده ذکر شده است.در اوستا موعود آخرالزمان "استوت ارت"هم
.نامیده شده است
، در دین زرتشت موعودها سه تن بودهاند که مهمترین آنان آخرین ایشان است و او "سوشیانت پیروزگر"خوانده شده است و این سوشیانت همان موعود است،چنانکه گفتهاند:"سوشیانت مَزدیَنشان،به منزله کَریشنای بَرَهمان،بودای پنجم بودائیان،فارقلیط عیسویان و مهدی مسلمانان ."است. در هر روزگاری و در میان هر قومی و امتی و در هر سرزمینی و به زبان هر پیامبری یا حکیم یا بزرگی،که سخن از "موعود"رفته است .به تعبیرها و اصطلاحها و نامهای متعارف در میان همان قوم و مردم بوده است و منظور از همه ان تعبیرها و اشارتها و نامها،سرانجام موعودآخرالزمان است و آن موعود مهدی است، مهدی موعود .
در کتابهای زرتشتیان در این زمینه مطالب بسیاری آمده است.از جمله در:
کتاب اوستا
کتاب زند
کتاب جاماسب نامه
کتاب داتستان دینیک
کتاب زراتشت نامه
نویدهای مربوط به موعود آخرالزمان در متن اوستا موجود است و در میان منابع زرتشتی در کتاب هفتم اینکرد بیش از همه از ظهور سوشیانت بحث شده است :
"چاره و درمان جمیع دردهاورنجها با اوست، رنج وبیماری وظلم وبی دینی وفساد را ریشه کن سازد.مردمان ناپاک را نابود سازدوهمه آنها رابراندازد."
درکتاب جاماسب نامه درصفحه ۱۲۱ آمده است:
"گشتاسب پادشاه وقت می پرسد وقتی "سوشیانس"ظهور کرد چگونه فرمانروایی و دادستانی میکند و چگونه اداره خواهد شد و چه آیینی دارد؟جاماسب در پاسخ میگوید"سوشیانت(نجات دهنده بزرگ)دین را به جهان رواج دهد مردم جهان را همفکر و همگفتارو هم کردار سازد ".
و باز در همین کتاب شاگرد زرتشت میگوید:
"مردی بیرون آید اززمین تازیان از فرزندان هاشم، مردی بزرگ سروبزرگ تن و بزرگ ساق، و به دین جد خویش بود و زمین را پر داد کند.و باز در کتاب جاماسب نامه جاماسب از قول استادش زرتشت خبر می دهد :پیش از ظهور سوشیانس پیمان شکنی و دروغ و بی دینی در جهان رواج مییابد و
مردم از خدا دوری جسته، ظلم و فساد و فورمایگی آشکار میگردد.همین ها نیز اوضاع جهان را دگرگون ساخته زمینه را برای ظهور نجات دهنده مساعد میگرداند.وقایعی که مصادف با ظهور میشود عبارتست از علامات شگفت انگیزی که در آسمان پدید می آید و دال برآمدن شهر ایزد میباشد و فرشتگان از شرق و غرب به فرمان او فرستاده میشود و به همه دنیا پیام می فرستد اما اشخاص شرور او را انکار میکنند و کاذب میشمارند .و نگهبانان پیروزگر آسمانها و زمینها در برابر او سر فرود می آورند در کتاب زند در این باره آمده است:"لشگراهریمنان با ایزدیان دائم در روی خاکدان محاربه و کشمکش دارند و غالباً پیروزی با اهریمنان باشد….آنگاه پیروزی بزرگ از طرف ایزدان میشود و اهریمنان را منقرض می سازند و تمام اقتدار اهریمنان در زمین است و در .آسمان راه ندارند و بعد از پیروزی ایزدان و برانداختن تبار اهریمنان،عالم کیهان، به سعادت اصلی خود رسیده، بنی آدم برتخت نیکبختی خواهند نشست."
بررسی اعتقاد به مصلح آخرالزمان در آئین یهود و کتاب تورات
پیامبر دین یهود یا بنی اسرائیل حضرت موسی (ع) میباشد.یهود یکی ازسه دین بزرگ توحیدی جهان است.کتاب مقدس یهودیان تورات وهربخش آن به نام "سففَر"، و هر سفر به چند باب و آیاتی چند تقسیم شده است و تفسیری که علمای یهود بر آن نوشتهاند"تلمود"نام دارد.حضرت موسی (ع)در۱۲۰۰ سال پیش از میلاد قیام نمود.اسم خاص خداوند دراین دین"یَهفوَه"میباشد.حضرت موسی(ع)در قرآن چهره بسیار روشنی دارد و چندین بار داستان او(تولد، کودکی، پرورش نزد فرعون، قیام و رهبری و مشکلات)یادآوری شده است.نام آن حضرت در قرآن ۱۳۶ بار آمده است.درقرآن کریم سوره ای به نام بنی اسرائیل آمده و در آن از فرازونشیبها و از فسادها و گرفتاریهای بنی اسرائیل و سرکوبی آنان به وسیله ابرقدرتها به طور کلی یاد شده است که تطبیق آن موارد روشن، دچار مشکل تاریخی میباشد.به هر حال این آیات نشان دهنده این است که این قوم بارها با لطف خداوند یاری شدند، اما سرکشی نموده و دچار ذلت شدهاند.در قرآن کریم سپس از یک سنت حاکم بر تاریخ یاد میشود:"اگر بدی کنید، پاداش بد نصیب شما میشود".این رمز سقوط و صعود امتها و تمدنها است.قوم یهود بعد از تفرقه بین خویش، زمینه سلطه رومیان بر خود را فراهم میکنند و این ملت مغلوب و شکست خورده را به امید پیدایش نجات دهنده غیبی انواع . شداید و مظالم قوم غالب را تحمل میکردند، و اعتقاد حازم داشتند که خداوند قوم برگزیده خود را چنین خوارو زار نخواهد گذاشت.
در آثار دینی یهود و اسفار تورات و دیگر کتابهای انبیای آنان همواره، به موعود اشاره شده است که به پاره ای از این کتابها اشاره خواهیم کرد.اگر به مطالب کتاب"نَبفوئفت هَیفلد"(وحی کودکی)استناد کنیم، به مطالب بسیاری، درباره ظهور پیامبراکرم و به قسمتهایی از تاریخ و احوال پیامبرو حوادث مربوط به بعثت وپاره ای ازعلائم آخرالزمان و رجعت واشاراتی به شخصیت حضرت حجت بن الحسن المهدی(ع)و حتی اشاراتی درباره واقعه عاشورا دست خواهیم یافت.به هر حال چون یهودیان به حضرت مسیح ایمان نیاوردند، به طبع موعود آنان هنوز ظهور :نکرده است.اگر در مجموع آنچه
درآثارمقدس یهودی آمده است تأمل شود، چهره سه موعود، در آنها ترسیم میشود:
حضرت مسیح
حضرت محمد
حضرت مهدی
با این حساب، انتظار در یهودیت، کیفیتی ویژه میابد و چون این قوم، نه به حضرت مسیح و نه بر حضرت محمد به هیچ کدام نگرویدند، باید در برابر مسئله موعود و انتظار، بسیارحساس و نگران باشند و باید از این همه اشارات و بشارات که در کتابها و آیات خودشان آمده است به سادگی و غفلت نگذرند.آنان باید از دیگر منتظران، منتظرتر باشند و بیشتر به انتظار و آمادگی برای ظهور فکر کنند و از این همه ظلم و خیانت و تجاوز وانسان کشی دشت بردارند و از عواقب ظلم و ستم بترسند.آنان دو موعود خود، مسیح و محمد، را نپذرفتند، لیکن از دست موعود سوم رها نخواهند گشت. این است که در روایات آمده است که جماعتی از یهودیان کرد "دجال"را میگیرند و با ظهور مهدی و فرود آمدن عیسی و کشته شدن دجال، آنان نیز قتل عام میشوند و دامنه تاریخ و دامن بشریت از وجود آن جماعت پاک میگردد
اینک نام چند کتاب از کتابهای یهودیت و عهدعتیق که در آنها سخنانی درباره موعود است :
کتاب دانیال پیامبر
کتاب حجّی(حکا)ی پیامبر
کتاب صفنیای پیامبر
کتاب اشعیای پیامبر
صحیفه"دانیال نبی"که مشتمل است بر یاد ایّام گذشته و تاریخ باستانی و از دوره اسارت بابلی سخن میگوید:" بشارت می دهد که دنیای پر از .آفت و شر، به پایان خواهد رسید."
دورنمای از این جهان نوین و ظهور مسیحا چنان که در آثار دانیال نبی و دیگر نویسندگان همفکر او مسطور است، عبارت است از میان این معنا که در آخرالزمان، حق تعالی جهان را دگرگون خواهد فرمود و صالحان و ابرار از ظالمان و اشرار جدا خواهند شد و این روزگار پر از ظلم و .جور به پایان خواهد رسید.هر چند این پیروزی در آثار یهود به رهبری مسیح با القابی مانند " فرزند منتخب داود"انجام میشود.
بدین ترتیب اندیشه ساده مسیحا از جنگاوری که قوم را در برابر بیگانه حفظ خواهد کرد، تحول یافت و به انتظار قیام پادشاهی بزرگ و شکوهمند از خاندان داود مبدل گشت و به فرمان الهی و با دمیده شدن روح خدا در او حکومت شایسته ای را بر تپّه صهیون بر پا خواهد کرد.آن سرزمین در همه جهان نمونه خواهد شد و ملتها برای آموختن راههای الهی به آنجا رهسپار خواهند شد.
در کتاب دانیال نبی می خوانیم که خداوند خطاب به حضرت دانیال می فرماید:" و در زمان میکائیل، امیر عظیمیکه برای پسران قوم تو "ایستاده" (قائم)است، خواهد برخاست و چنان زمان ننگی خواهد شد که از حَینی که امتی به وجود آمده است تا امروز نبوده و در آن زمان هریک از قوم تو که در دفتر مکتوب یافت شود رستگار خواهد شد و بسیاری از آنان که در خاک زمین خوابیدهاند بیدار خواهند شد.آنانکه بسیاری را به راه عدالت رهبری می نمایند مانند ستارگان خواهند بود تا ابدالاباد.اما تو ای دانیال!کلام را مخفی دار و کتاب را تا آن زمان مفهر کن.بسیاری ".به سرعت ترددّ خواهند نمود…خوشا به حال آنانکه انتظار کشند."
در باب۷ کتاب دانیال نبی نیز آمده است:" پسر انسان با ابرهای آسمان آمد و سلطنت و جلال و ملکوت به او داده شد تا جمیع قومها و امتها و همه او را خدمت نمایند."
از کتاب اشعیای نبی باب دوم بندهای ۲-۴ نقل شده:
"و در ایام آخر واقع خواهد شد…داوری میان امتها به سوی آن روان خواهند شد. او امتها را داوری خواهد نمود.قومهای بسیاری را تنبیه خواهد نمود. امتی بر امتی شمشیر نخواهد کشید و باردیگر جنگ را نخواهند آموخت ."
در تمامیکوه مقدس من، ضرر و فسادی نخواهند کرد، زیرا :که جهان از معرفت خداون پر خواهد شد."
موارد دیگری نیز از کتاب اشعیای نبی در کتاب"مهدی از دیدگاه دیگران"آمده است که عبارتند از:
"بلکه مسکینان را به عدالت داوری خواهد کرد به جهت مظلومان زمین به راستی حکم خواهد نمود…کمربند کمرش عدالت خواهد بود و کمربند میانش امانت."(اشعیای نبی-باب ۱۱ بندهای۴و۶)
"طفل شیرخواره بر سوراخ مار بازی خواهد کرد و طفل از شیر بازداشته شده دست خود را بر خانه افعی خواهد گذاشت.آنگاه انصاف در بیابان ساکن خواهدشد و عدالت در بوستان مقیم خواهد گردید و عمل عدالت،سلامتی و نتیجه عدالت،آرامی و اطمینان خواهدبود تا قوم من در مسکن سلامتی و در ساکن مطمئن و در منزلهای آرامی ساکن خواهند شد."(اشعیای نبی-باب۱۱ بندهای ۸و۹)
درسففَرپیدایش شماره ۱۰و۴۲ تورات آمده که:"عصای قدرت وسلطنت یهود دور نخواهد شد و نه فرمانروایی ازمیان پاهای دی تا(شیلو)بیاید و او را اطاعت امتها خواهد بود ."(شیلو، کسی که دارای حق است و صلح و سلامتی می آورد)
و در کتاب حیقوق نبی آمده است که: "اگر چه تأخیر نماید برایش منتظر باش زیرا که البته خواهد آمد و درنگ نخواهد نمود، بلکه امتها را نزد خود جمع میکند و تمامی قومها را برای خویش فراهم می آورد."
در کتاب صفنیای نبی فصل ۳در آیه های۶تا۹ آمده است:"به منظور گردآوردن طوایف بشر بر یک دین حق، سلاطین دفوَل مختلفه را نابود کنم. آنوقت برگردانیم به قومها لب پاکیزه برای خواندن همه به نام خدای و عبادت کردن ایشان به یک روش ."
و هچمنین در کتاب زکریای نبی نقل شده است:"اینک روز خداوند می آید و غنیمت تو در میانت تقسیم خواهد شد و جمیع امتها را به ضدّاورشلیم برای جنگ جمع خواهم کرد و شهر را خواهند گرفت و خانه ها راتاراج خواهند نمود و آن یک روز معروف خداوند خواهد بود."یَهفوَه"بر تمامی زمین پادشاه خواهد بود.
در اینجا قسمتی ازبشارتهای مذکوررا که در آثار مقدس یهود آمده بود را بیان کردیم.از این اشارتها بعضی تحقق پیدا کرده و پاره ای تحقق خواهد یافت. ولی آنها حق را نپذیرفتند، نه اززبان مسیح و نه اززبان محمد. با اینکه بشارت آمدن این دو پیامبر بزرگ، در کتابهای خود یهود آمده است، اما از زمان شمشیر مهدی (ع)خواهند پذیرفت .در هر حال، چه یهود حقپوش بپذیرد و چه نپذیرد، پس از حضرت موسی، حضرت عیسی آمد و او دین موسی را نسخ کرد و اکنون یهود دین نسخ شده و باطله است وپس از حضرت عیسی پیامبر اکرم(ص)ظهور کردو دین مسیح را نسخ کرد.دین مسیح منسوخ و شریعت باطله است و از هنگام طلوع اسلام، تاکنون و تا دامنه قیامت، تنها دین آسمانی موجود در روی زمین دینی که مبتنی بروحی و پیامبری است، دین مقدس اسلام است.و کتاب خدا در میان خلق همواره قرآن است و موعود، اکنون مهدی است و بشارتها واشارتهایی که از پیامبران و دیگر بزرگان سلف رسیده است، در حق مهدی (ع) صادق است و به ظهور او ناظر است، واوست مصداق واقعی .آنها همه بررسی اعتقاد به مصلح آخرالزمان در آیین مسیحیت حضرت عیسی(ع)با تولدی معجزه آسا بدون پدر، از مادر باکره خویش حضرت مریم پا به جهان گذارد.محل تولد "بیت اللحم"است و در منطقه جلیل از شهر "ناصریه"پرورش یافت. با انکه مسیحیت مثل سایر ادیان زنده جهان از آسیا نشأت گرفت، اما از جهت
باز در همین کتاب آمده است: " مسکینان را به عدالت داوری خواهد کرد…گرگ با بره سکونت خواهد کرد، پلنگ با بزغاله خواهد خوابید…و
گسترش تاریخی و دایره نفوذ، این دین به طور عمده، در مغرب زمین شیوع یافت.نام کتاب مقدس مسیحیان، "انجیل"میباشد که توسط چهار نفر جمع آوری شده و :به نام نویسندگان آن مشهور گشته است.
انجیل کنونی،مشتمل بر چهار انجیل میباشد که عبارتنداز :
انجیل متی
انجیل لوقا
انجیل مرقس
انجیل یوحنا
البته انجیل دیگری نیزتحت عنوان "برنابا" وجود دارد که کمت راز اناجیل دیگر در دسترس میباشد . حضرت مسیح چنانکه قرآن کریم می فرماید، به همراهی حواریون خویش به تبلیغ می پردازد . پیام وی به آسانی مورد توجه مردم قرار گرفته و گروه گروه به وی می پیوندند
بنا به تصریح قرآن، عیسی مسیح معجزاتی را همانند پیامبران گذشته به مردم ارائه نموده و به همین جهت به زودی پیروان چشم گیری مییابد
از سویی دیگر رهبران کارکسته یهود، به او به عنوان یک انقلابی نگریسته و تعلیماتش را خطرناک توصیف میکنند، و چون فعالیت های وی را منافی اقتدار خویش میبینند، ازدشمنان سرسخت او شده و سرانجام دادگاه عالی یهود او را به مرگ محکوم می نماید.از دیدگاه مسیحیان، حضرت مسیح به صلیب کشیده شده وبه شهادت می رسد، اما قرآن کریم چنین امری را نمی پذیرد وبا بیان"او به نزد خدا عروج نموده"از خاتمه ماجرای
مسیح روی زمین یاد میکند.درباره موعود آخرالزمان در کتابهای مقدس این آیین نیز بشارتهای بیشترو روشن تری آمده است و علت آن یکی .این است که زمان در مقیاس کلی، به ظهور حضرت مهدی نزدیکتر شده و علت دیگر تحریف کمتری است که در این آثار پدید آمده است
البته برای ظهور حضرت مهدی تاریخ مشخصی در بشارت انجیل نمییابیم و از این جهت شباهت دقیقی با اعتقاد اسلامی درباره زمان ظهور وجود دارد، در انجیل آمده است:"اما آن روز و آن ساعت را نمی داند کسی از بشرو فرشتگان آسمان، مگر پدر"این انتظار در دین مسیح و مسیحیان عصر حاضر هنوز زنده است.در مصاحبه با یکی از رهبران مسیحی ایران از او سوال شده:"آیا شما ارامنه و مسیحیان منتظر شخص یا شخصیتی هستید که بیاید و تغییراتی در اجتماع بشری به وجود آورد؟"پاسخ:"دین ما نیز مثل اکثر ادیان دیگر که به آمدن فردی اعتقاد دارند، ظهور مجدد حضرت عیسی اعتقاد دارند."همه مسیحیان هم به این معتقدند چون خود حضرت مسیح اعلام کردهاند و در انجیل هم آمده است که حضرت عیسی فرموده:"من اکنون می روم و باز خواهم گشت."حتی کلیسای ما یکی از یکشنبه های عید خود را "یکشنبه .بازگشت"نامیده است
در مورد موعود آخرالزمان بیشتر نویدهای انجیل به تعبیر"پسر انسان"است که این تعبیر بیش از۸۰بار در انجیل و ملحقات آن تکرار شده که
فقط ۳۰ مورد آن با حضرت عیسی قابل تطبیق است و ۵۰ مورد دیگرآن از نجات دهنده ای سخن میگوید که در آخرالزمان ظهور خواهد کرد و :عیسی نیز با او خواهد آمدو او را جلال خواهد داد.و اینک قسمتهایی از متن انجیل
:انجیل متی-باب ۲۵-آیه۳۱تا۳۴
و چون فرزند انسان درجلال خود خواهد آمد با جمیع ملائکه مقدسه بر کسی خود قرار خواهد گرفت.همگی قبایل نزد وی جمع خواهند گشت
واو آنها را از یکدیگر جدا خواهد نمود، چنانکه شبانی میشها را از بزها جدا نماید.پس میشها را بر راست و بزها را برچپ خود ایستاده خواهد نمود.آنگاه ملک با اصحاب دست راست خواهد گفت:ای برکت یافتگان خدا بیایید و آن مملکت را که از ابتدای عالم برای شما مهیا شده بود .تصرف کنید