موعود پایگاه اینترنتی موعود
به جرأت می توان گفت اگر از کاربران داخلی و خارجی شبکه اجتماعی فیسبوک درباره ی جالب ترین و جذاب ترین بخش فیسبوک سوال شود امکان لایک از بیشترین طرفدار برخوردار خواهد بود، امکانی که به تنهایی توانسته است حاشیه های فراوانی را درست کند. لایک امروز یکی از مهم ترین و پیچیده ترین قابلیت های شبکه اجتماعی فیسبوک محسوب می‌شود. اما به راستی هر لایک چه اثری در شبکه اجتماعی دارد؟ هرکاربر با لایک خود چه فرایندی را طی می‌کند؟ چرا صفحه های گوناگون برای به دست آوردن لایک خود را به آب و آتش می‌زنند؟ عواقب فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و امنیتی نهفته در پس هر لایک چیست؟
دوست داشتم
لایک در لغت و در جایگاه فعل به معنای دوست داشتن، پسندیدن و از این دست معانی می‌باشد. طبق تعریف ارائه شده توسط فیسبوک، لایک امکان ویژه ای برای بازخورد نظر کاربر می‌باشد که تنها با فشار دادن دکمه لایکِ زیر نوشته می توان آن را انجام داد، به واقع لایک بازخورد فکر مخاطب در ارتباط با صاحب پست و یا صفحه مربوطه می‌باشد.
تعریف لایک توسط فیسبوک
با توجه به تعرف ارائه شده توسط فیسبوک می توان چنین گفته که برای مثال لایک کردن یک پست ویدئویی به معنای زیر است:
* فرد ویدئو را پسندیده است.
* بر روی تایم‌لاین(خط زمانی – نشان دهنده تاریخچه فعالیت های فرد یا صفحه) فرد نشانه ای مبنی بر آنکه ویدئو منتشر شده را پسندیده است، قرار می‌گیرد.
* پست گذار متوجه خواهد شد که فرد ویدئو را پسندیده است.
سه نکته ذکر شده توسط فیسبوک نشان دهنده هدف گذاری اصلی مدیران این شبکه از تعبیه لایک در زیر هر پست می‌باشد، اینکه توسط آن می‌توان به سادگی سلایق گوناگون هر کاربر مجازی را رصد کرده و مورد مطالعه قرار داد. اما همانطور که ذکر شد لایک محدود به تایید پست ها نمی‌شود بلکه در انواع و اقسام صفحه ها کاربرد فراونی دارد.
فیسبوک با توجه به لایک های فرد به دوستانش اطلاع می دهد که وی چه صفحه ای را پسندیده است و در گوشه ی صفحه ی سایر کاربران، با معرفی لایک های زده شده، آن را به دیگران پیشنهاد می‌دهد.
همین طور با لایک کردن یک صفحه، فیسبوک به صورت هدفمند صفحه های مرتبط را برای لایک کردن مجدد به کاربر معرفی می‌کند. به واقع فیسبوک با برداشتن اولین قدم کاربر، قدم های بعدی او را پیش بینی کرده و حتی می‌تواند با سوق دادن کاربر به سمت دلخواه او را در جریان مد نظر خود مدیریت کند
بزن تا بگویم کیستی!
هر لایک به خوبی می‌تواند گوشه ای از شخصیت فرد را نشان دهد. تمایلات فکری، عقیدتی کاربر در ارتباط با رویداد های مهم جهان، تفریحات و سرگرمی های مورد علاقه، کشش ها و کنش های جنسی، میزان اعتقادات مذهبی و رابطه وی با دیگران در قالب انبوه لایک های مختلف و گوناگون ظاهر می‌شود. بزرگی جامعه فیسبوک موجب شده است جامعه آماری بسیاری عمیق و شگفت انگیزی به دست مدیران شبکه فیسبوک و آژانس امنیت ملی امریکا(NSA) به عنوان تولید کنندگان و متولیان فضای سایبر و اینترنت یافتند بطوری که به راحتی می توان از این جامعه ی آماری عظیم، در سیاست گذاری های کلان استفاده شود.
هر چند فیسبوک به منظور حفظ حریم خصوصی افراد تنظیماتی را در اختیار کاربر قرارداده است و مبتنی بر آن مثلاً می توان لایک کردن پیج ها را از دید دیگران مخفی کرد، اما سوال اینجاست که آیا این حریم خصوصی مشمول مدیران شبکه فیسبوک و سیستم های امنیتی و اطلاعاتی هم خواهد شد؟.
اما امروز حوزه ی لایک محدود به شخصیت شناسی نیست، بلکه برای برخی صفحات لایک یک ابزار های اقتصادی محسوب می‌شود به صورتی که هر صفحه ای که لایک بیشتر داشته باشد، علاوه بر محبوبیت بالاتر درآمد بیشتری خواهد داشت. تعداد لایک ها از یکسو برای کمپانی ها و شرکتهای بزرگ، نوعی تبلیغ محسوب می‌شود و از سوی دیگر برای فیس بوک یکی از راه های کسب درآمد.
به وضوح مشخص است ایالت متحده آمریکا که برای گسترش تسلط جهانی خود از هیچ تلاشی باز نمی ماند، در جهت پیش برد سیاست های کلان و راهبردی خود، از فرصت ویژه ای که شبکه های اجتماعی پدید آورده‌اند استفاده کامل را خواهد برد. حضور یک میلیارد کاربر از اقصی نقاط جهان در شبکه اجتماعی فیسبوک موقعیت خوبی برای تمدن غرب محسوب می‌شود تا بتواند سیطره اطلاعاتی خود را بیش از بیش گسترش دهد، و همین امر موجب شده است هیچ گونه حریم خصوصی برای افراد باقی نماند.
زدن لایک ها و دادن اطلاعات شخصی در کوتاه مدت و میان مدت ممکن است اهمیت چندانی نداشته باشد اما در آینده به دلیل داشتن جامعه آماری بالا، موجب می‌شود دشمنان با اطلاعات کامل از افراد، برنامه ریزی های صحیح مبتنی بر شخصیت روانشناختی کاربران سابق و مدیران آینده داشته باشند و با استفاده از نقاط ضعف آن ها اهداف خود را به پیش ببرند. از این جهت، اگرچه هر لایک به ظاهر تنها یک نظر محسوب می‌شود، اما زدن هر یک لایک در نوع خود کمکی به تکمیل پازل اطلاعاتی دشمنان یک کشور خواهدکرد.
منبع: مستور
