۱- قبل از شروع ماه رمضان با گرفتن روزه های مستحبی یا قضا، بدن خود را برای یک ماه روزه داری، کم کم آماده نمایید یا این که نزدیک ماه رمضان صبحانه را کامل میل کنید ولی ناهار نخورید یا ناهار را خیلی سبک میل نمایید و خوردن آن را به تاخیر بیاندازید تا اینکه ناهار کم کم به طرف معده کشیده شود ومعده عادت نماید.
۲- با توجه به این که معده انسان در طی خواب، فعالیت ندارد ولی روده در طی خواب به فعالیت خود ادامه می دهد بنابراین هیچ گاه با شکم پر نباید خوابید؛ چرا که این امر باعث فساد غذا در معده و عدم هضم صحیح میگردد. باید بسته به نوع غذایی که میل میکنید و با توجه به توان معده خود در هضم غذا، حدود یک الی دو ساعت بعد از غذا خوردن، حتماً بیدار باشید. این مسأله در خوردن افطار و سحری باید مورد توجه قرار بگیرد لذا حداقل یکساعت بعد از سحری نخوابید.
۳- اگر آب و نمک و روغن سفره ما سالم باشد اصلی ترین موارد رعایت شده است.
آب: آب باید بدون کلر و مواد افزودنی باشد مانند آب باران، آب چشمه، آب قنات، آب چاه عمیق
روغن: همین بس که مردم عزیز ما بدانند روغن خوب و بد فرقشان این است که روغن خوب هرگز با حرارت دادن حالت چسبندگی به خود نمیگیرد و روی کاشی و گاز آشپزخانه نمی چسبد ولی متاسفانه میبینم تقریبا همه روغنهای بازار این چنینند و وقتی وارد بدن انسان میشود به علت وجود گرما در بدن ما چون این روغنها صنعتی هستند سفت میشوند و باعث بسته شدن عروق و ایجاد کبد چرب میشوند.
روغن های خوب و سالم عبارتند: ۱-روغن کنجد ۲-روغن زیتون ۳-روغن محلی
نمک: نوعی از آن مورد تائید است که بصورت طبیعی در طبیعت یافت میشود خصوصا نمک دریا یا جمع دریاها که به علت وجود مثلا منیزیم باعث کاهش فشار خون میشوند.
۴- در ماه رمضانی که با گرمای طاقت فرسا روبرو باشیم رعایت این امور اجبار است:
– عدم پرخوری در سحر.
– عدم مصرف مواد غذایی خیلی شیرین، تند و شور.
– استفاده از مواد غذایی تفه (بی مزه) مانند کدو، کلم و امثالهم بسیار مهم است.
۵- هرگز مواد خوراکی پخته شده را همراه خام مصرف نکنید وسعی کنید دور از افطار تا قبل سحر، از مواد خام و میوه ها و تنقلات مفید بهره مند شوید.
۶-افراد لاغر در این ایام از چیزهایی که حرارت بدنشان را بیشتر افزایش می دهد بپرهیزند مثل: رفتن در آفتاب، دوش آب سرد، غذاهایی که فلفل و ادویه و گرمی زیاد دارند، سرخ کردنی ها و…
و بر عکس از غذاهایی که همراه با آب بیشتری هستند، لعاب بیشتری دارند و رطوبت بخشی بیشتری برای بدن دارند استفاده کنند مثل خورشت کدو، فرنی، شیر طبیعی، میوه های مرطوب مثل هلو و استفاده از دوش آب ولرم
نکات قابل ملاحظه در سحر :
۱- بهتر است سحری را با آب شروع نکنیم اما کسانی که عطش دارند و گرم مزاج هستند و با مصرف آب اشتها باز میکنند اشکالی ندارد. همراه با غذا خوردن نیز نباید آب خورده شود.
۲- مصرف مواد شیرین در اولویت است مثل خرما، حلوا و هر چیز شیرین طبیعی
رسول خدا(ص) فرمودند: خرما چه خوش سحری ای است
اما اگر فرد دیابت (مرض قند) داشت چه کند؟
همه شیرینیهایش را با عسل بپزد و در سحر استفاده کند مثلا مربا با عسل، کمپوت با عسل، شربت با عسل، حلوا با عسل یا شیره توت، حتی فسنجان با عسل
۳- برای جلوگیری از ضعف، حتماً در وعده غذایی سحر از نان سبوس دار استفاده نمایید و حتی سبوس گندم بخرید و یک یا دو قاشق غذاخوری داخل آب خورشت ریخته و همراه نان بخورید.
۴- اگر مقداری گوشت بخورید به صورت سیرابی، کله پاچه، آبگوشت و خورشتهای گوسفندی مانند قیمه خیلی خوب است و باعث میگردد تا در طی روز گرسنه نشوید. غذای چرب طبیعی جلوگیری از تشنگی نیز میکند.
۵- برای جلوگیری از ایجاد ضعف، برنج حتی الامکان نخورید یا کم بخورید.
۶- مربای هر چیز که با عسل پخته شده بخورید و یا بعد از سحر می توانید یک فنجان شربت ولرم عسل میل نمایید.
۷- در پایان غذا با مقداری نمک طعام دریا خیلی جزئی دهان خود را شور کنید.
۸- هیچ وقت مخصوصاً در سحرها از نوشیدنی های کارخانه ای به ویژه نوشابه های گازدار نخورید.
۹- هرگز از گوشتهای با طبیعت سرد مانند ماهی در سحر استفاده نکنید که طی روز ضعف فراوان خواهید داشت!
۱۰- در وعده سحر، همراه با غذای سحر از مواد غذایی خام و ناپخته همچون کاهو یا میوه استفاده نکنید.
۱۱- خوردن ماست در کنار هرگونه غذای دارای گوشت قرمز یا سفید ممنوع میباشد. چرا که گوشت ماست را فاسد و روده ها را هلاک میکند. همانگونه که میوه، شیر را فاسد و معده را هلاک میکند، اگر هوس ماست کردید دور از افطار در طول شب بخورید و یا در زمانیکه موقع سحری گوشت در غذای شما نباشد میتوانید ماست بخورید.
۱۲- خوردن سحری بسیار مهم است و حتماً باید خورده شود، به خصوص برای افراد لاغر خوردن سحری اجباری است چون گرسنگی زیاد باعث گرمی زیاد میشود و معده را مجبور میکند که رطوبات واخلاط مفید بدن را هضم کرده و در بدن منتشر نماید و چون این موارد خاصیت غذایی کمتری دارند پخش شدن آنها در بدن موجب بروز عوارض وبیماری میشود. لذا خوردن سحری لازم و واجب است حتی چند لقمه.
۱۳- افراد چاق علاوه بر روزه گرفتن اگر از غذا های لاغر کننده و کم رطوبت استفاده کنند به لاغر شدن سریعتر آنها کمک میکند.
نکات قابل ملاحظه در طی روز :
در طی روز به دلیل گرسنگی، حرارت بدن بالا می رود و پوست گرم تر شده که باعث لاغری و آب شدن چربی میشود، این امر برای افراد چاق مفید است، ولی افراد لاغر باید از هر چیزی که باعث گرم تر شدن آنها میگردد، پرهیز کنند، در طی روز جلوی آفتاب نروند و محیط خود را خنک نگه دارند، همچنین دوش آب سرد باعث گرم تر شدن بدن میگردد و باید برای خنک شدن، دوش آب ولرم بگیرند و از انجام فعالیت شدید خودداری کنند.
نکات قابل ملاحظه در افطار :
۱- امام صادق (ع) فرمودند: پیامبر خدا به هنگام افطار، با حلوایی آغاز میکرد و بدان روزه میگشود واگر نمییافت با چند خرما و اگر نیز یافت نمیشد، با آب نیم گرم. آنگاه می فرمودند این موارد معده و جگر را پاک میکند و سر درد را از میان میبرد.
رسول خدا (ص) فرمودند: اگرکسی از شما روزه بود، با خرما روزه بگشاید و اگر خرما ندید با آب، چراکه آب پاک کننده است.
با نمک افطار باز کنید و سپس شروع افطار آب جوشیده ولرم همراه با خرما یا عسل میل کنید.
آب ولرم، اخلاطی که درطول روز درمعده جمع شدهاند را میشوید و شستشوی ابتدایی معده و مجاری گوارشی از دهان تا معده انجام میشود .
دکتر روازاده