همزمان با آغاز ماه محرم، مردم و کوچه پسکوچههای شهر تهران را میتوان دید که غرق در شور حسینی(ع) شدهاند و سراسر ایران نیز همین حس و حال را با خود به همراه دارند. از پیر و جوان تا زن و مرد هر کدام به نوعی به دنبال عَلَم کردن پرچم عزای حسینی در محله و سَر دَرِ منازل یا حسینیهها و تکایای خود میباشند. همه این احوالاتِ مردم و شکل و شمایل کوچه و خیابانهای شهرهای کشورمان روایتگر این خبر هستند که ای اهل عالم؛ «شور حسینی هزار و سیصد و هشتاد ساله شد.»
به مناسبت آغاز ماه محرم ماه پیروزی خون بر شمشیر به اتفاق عکاس روزنامه کیهان سری زدیم به برخی هیئات مذهبی و بازار پرچمفروشان تهران تا از حال و هوای روزهای آغازین ماه محرم جویا شویم.
مردمیترین مراسم مذهبی در دنیا
مراسم عزاداری امام حسین(ع) یکی از معدود مراسماتی است که معمولا هیچ دستگاه حکومتی در برگزاری آن دخل و تصرفی ندارد و کاملاً مردمی و برپایه اعتقادات عمیق دینی و مذهبی مردم شکل میگیرد و برگزار میشود.
خانم لک که او هم برای خرید پرچم آمده است، میگوید: «من روضه خانگی دارم و هر سال برگزار میکنم، بهنظر من عزاداری امام حسین(ع)یکی از مردمیترین و خودجوشترین مراسمهای مذهبی است که در کشورمان برگزار میشود و نیازی به دخالت دستگاههای دولتی ندارد، چرا که مردم خودشان خوب میدانند چگونه حرمت این مراسم را حفظ کنند و کم نیاورند.»
علی آقا جوان فروشنده لوازم علم و سنج و طبل نیز مخاطب سوال ما قرار میگیرد و میگوید:«تمامی اجناس مغازه ما در مقایسه با سال گذشته سه الی چهار برابر شده ولی فروش ما تغییری نکرده و مردم با همان شور و شوق همیشگی خرید میکنند و این نشان میدهد نه تنها گرانیها نتوانسته مانع حضور مردم در برپایی مراسم عزای حسینی(ع) شود بلکه بهنظر من پرشورتر از سالهای قبل هم برگزار خواهد شد.»
ایشان با لبخندی بر لب میگوید: «تهیه این گزارش چه فایدهای دارد؟ آیا میتواند مسئولان را بیدار کند تا شاید اجناس را ارزان کنند؟!»
به او میگویم: خدا را چه دیدی داداش! شاید دیدند و خواندند و حرکتی حسینی در راستای مبارزه با گرانی انجام دادند.
محمدحسین جوان دیگری است که پای چرخ خیاطی داخل مغازهاش در حال پرچمدوزی است. در پاسخ به این سوال که شور و شوق مردم را چگونه میبینید، میگوید: «اشتیاق مردم دیدنی نیست بلکه باید آن را از نزدیک احساس کرد، مردم مثل هر سال دارند وظیفه دینی و مذهبی خود را انجام میدهند و کاری به مسئولان دولتی ندارند، گرچه شاهد هستیم که فشارهای اقتصادی سنگینی را تحمل میکنند اما در راه عشق به امام حسین(ع) این مسایل به هیچ عنوان دخیل نیست، شما ببینید شلوغی بازار پرچمفروشان و حضور جدی مردم برای خرید، اصلا با سالهای گذشته تفاوتی نکرده بلکه پرشورتر هم شده است.»
اکبریفرد دیگری از هیئتداران تهران است که میگوید:«امام حسین(ع) از مردم جدا شدنی نیست و تحریم و فشار اقتصادی و… قطعا نمیتواند تأثیری یا خللی در عزم و اراده مردم در برپایی مراسم عزاداریها ایجاد کند.»
مردم پای کارند اما مسئولان…؟
مردم همچنان پای کارند و در برپایی مراسم مهمیمثل عزاداری برای امام حسین(ع) حضور جدی دارند و کم نمیگذارند و هیچ انتظاری هم از این دولت نداریم، لطفا مسئولان کارها را خراب نکنند نیازی به کمک آنها نیست!
اینها را یک خانم در بازار پرچمفروشان به گزارشگر روزنامه کیهان میگوید که خودش دارای جلسات روضه است و هر سال مراسمش را با عشق و ارادت خالصانه برگزار میکند.
وی در ادامه میگوید: «برای مراسم امام حسین(ع)، از نظر مالی هیچ وقت کم نیاوردیم، هرچند بعضی وقتها در مضیقه مالی بودیم و یکی از مسایلی که باید تأکید کنم این است که در راه امام حسین(ع) هرچقدر پول خرج کنید ارزش دارد و هیچگاه در این راه پول کم نمیآورید.»
حجتالاسلام محمدی یکی دیگر از خادمان حسینی است که مخاطب سوال ما قرار میگیرد و میگوید: «بدون شک مردم از گرانی و ناکارآمدی مسئولان ناراضیاند اما این نارضایتی و گرانی تأثیری در عشق به امام حسین(ع) ندارد، چرا که راه حسینی یک راه روشن فناناپذیر روحانی است و با مادیات قابل مقایسه نیست و شور و عشق خاصی دارد، حتی روایت داریم که عشق به امام حسین(ع) حرارتی در دلهای مومنین ایجاد میکند که هیچگاه خاموش نخواهد
شد.»
مساجد و تکایا
آماده پذیرایی از عزاداران حسینی(ع)
در راه تهیه این گزارش به مسجد ارگ تهران میرویم و توفیق دیدار با «حاج منصور ارضی» مداح معروف اهل بیت علیهمالسلام را داریم. گرچه حاج منصور فرصت گفتوگو ندارد اما «حاج حمیدرضا تمیز» یکی از پیشکسوتان خدام حسینی در مسجد ارگ به سؤالات ما پاسخ میدهد و میگوید:«عشق به امام حسین(ع) یک موضوع فطری است و در خون ما جاری است. ما یک هیئتی هستیم که در اوج بمبارانها و موشکبارانهای دوران جنگ تحمیلی هم چراغ هیئت را به یاری خود آقا امام حسین(ع) روشن نگه داشتیم و الان هم با وجود شبکههای اجتماعی مثل ماهواره و اینترنت که در فرهنگ ما اثر گذاشته یا گرانیهای سرسامآور بر اقتصاد ما اثرگذار بوده اما هیچ کدام از این موارد نتوانسته بر مراسم عزاداری حسینی(ع) اثر بگذارد یا خدای نخواسته آن را کمرنگ کند.»
پول معیار نیست…
در میان سخنان خادمان مسجد ارگ، حاج حمیدرضا اشاره میکند به این نکته مهم که پول معیار سنجش در مکتب امام حسین(ع) نیست بلکه معیار اصلی عشق است، میگوید: «من از سه سالگی در حسینیهها بودم و در دوران نوجوانی و جوانی هم در هیئت جوانان بنی فاطمه(س) قدیم هم حضور داشتم و با تجربه این همه سال توفیق حضور در مراسم محرم عرض میکنم که به هیچ وجه معیار سنجش عشق به امام حسین(ع) پول و مادیات نیست بلکه عزاداری برای سالار شهیدان عین نماز است و عشق خاصی میخواهد.»
از او میپرسم یعنی گرانیهای اخیر تأثیری در روند هیئت شما نداشته است؟ میگوید: «قطعا اثری نخواهد گذاشت، چون پول خرج کردن در راه امام حسین(ع) عشق است و این عشق پایانی ندارد. مثلا ما هر سال ۳۰، ۴۰ دیگ داشتیم و الان هم همان تعداد را خواهیم داشت، کسی که در راه امام حسین از جان خود مایه میگذارد و مثلا میشود مدافع حرم دیگر گذشتن از پول آن هم در راه عزای حسینی چیز مهمی نیست.»
حضور پرشورتر مردم
آقای فرجی یک خادم امام حسین(ع) در هیئت متوسلین به امام عصر (عج) در تهران میگوید:«چند روز پیش در هیئت امنا جلسهای داشتیم درباره خرج و مخارج امسال و الحمدلله دیدیم امسال بیشتر از سالهای قبل مردم پای کار بودند و مثلا اگر پارسال پنج راس گوسفند داشتیم امسال به هشت راس افزایش پیدا کرده و این نشان میدهد مردم امسال بیشتر پای کار هستند.»
وی در ادامه به برنج ایرانی در هیئت اشاره میکند و میگوید: «چند روز پیش تلویزیون گزارشی پخش کرد و به نقل از فردی مدعی شد که به دلیل گرانیها مردم امسال در هیئتها از برنج خارجی استفاده میکنند! در حالی که مطلقا چنین نیست و مثلا در همین هیئت ما به هیچ عنوان برنج غیرایرانی مصرف نمیکنیم بلکه برنج مصرفی هیئت ما صد درصد ایرانی است و حتی به آن گزارش هم کلی خندیدیم از اینکه چرا اینگونه گزارشی کار کردند. ضمنا دشمن کور خوانده و قطعا نمیتواند با تحریم و ایجاد گرانی مانع از برپایی مراسم عزای حسینی در میهن اسلامی ما شود.»
ایستگاههای صلواتی را کنترل کنید
در گفتوگو با مسئول هیئت مذهبی در تهران اتفاق نظر داشتند در موضوع ایستگاههای صلواتی که در سطح شهرها برای دادن چایی نذری برپا میشود.
آقای فرجی عضو هیئت متوسلین به امام عصر (عج) به خبرنگار کیهان میگوید: «انتقادی که وارد است به برخی ایستگاههای صلواتی است که تا پاسی از شب با صدای بلندگویها در حال دادن چایی به مردم هستند که بعضا میتوان گفت این احتمال میرود که دشمن از این کانال بخواهد برنامههایی را پیاده کند و باید مراقب باشیم این ایستگاههای صلواتی به پایگاهی برای اختلاط دختر و پسرها یا قلیان کشیدن و تفریح و… مبدل نگردد.»
در بازار پرچمفروشان تهران با آقای حسن طراوتی که خود را خادم یک هیئت مذهبی در تهران معرفی میکند گفتوگو میکنم.
وی از شور و شوق مردم در برپایی هیئت عزاداری در پاسخ به سؤال خبرنگار کیهان میگوید: «مردم در راه امام حسین(ع) حاضرند از جان و مال و هستی خود بگذرند و قطعا گرانی یا چند برابر شدن قیمتها نمیتواند تأثیری در این همه شور و اشتیاق مردم داشته باشد.»
فرد دیگری که او هم برای خرید پارچه و پرچم برای حسینیهاش آمده میگوید: «در محله ما- محله مرتضوی- پارسال پنج تکیه برگزار بود اما امسال به هفت تکیه افزایش پیدا کرده است و این یعنی مردم پای کار امام حسین(ع) هستند و در این راه منتظر دستور یا کمک و حمایت این و آن نمیایستند.»
ایرج نظافتی
کیهان