زنده شدن دلهای زنگارگرفته انسان عصر مدرن و دوری او از اندیشهها سکولار، از ماهیتهای قیام امام حسین علیهالسلام است که همواره سبب شده دشمنان سدی در برابر سنت عزاداری ایجاد کنند.
زنده شدن دلهای زنگارگرفته انسان عصر مدرن و دوری او از اندیشهها سکولار، از ماهیتهای قیام امام حسین علیهالسلام است که همواره سبب شده دشمنان در طول تاریخ با ترفندهای متعدد سدی در برابر سنت عزاداری و پاسداشت مقام آن امام ایجاد کنند.عقیق:برپایی مراسم عزای بر برترین الگوهای بشر یعنی پیامبر گرامی اسلام و اهلبیت وحی علیهمالسلام از مهمترین سنتهای دینی ما شمرده میشود؛ از جمله آنکه مرحوم کلینی در کتاب الکافی خود مینویسد یونس بن یعقوب از امام صادق علیهالسلام نقل میکند که آن حضرت فرمود پدرم (امام محمد باقر) به من گفت ای جعفر، از اموال من فلان مبلغ را وقف کن تا نوحهسرایان در ایام حج در منا به مدت ۱۰ سال برایم نوحه سرائی کنند؛ قَالَ قَالَ لِی اَبِی یَا جَعْفَرُ اَوْقِفْ لِی مِنْ مَالِی کَذَا وَ کَذَا لِنَوَادِبَ تَنْدُبُنِی عَشْرَ سِنِینَ بِمِنًی اَیَّامَ مِنًی.
این سنت به ویژه درباره سید و سالار شهیدان یعنی اباعبدالله الحسین علیهالسلام به دلایل ویژگیهای خاصّ آن، از اهمیت ویژهای برخوردار است، همچنان که درباره زیارت این امام بزرگوار نیز این اهمیت دیده میشود تا جایی که احادیث بسیار فراوانی درباره ثواب زیارت آن حضرت و ندبه بر آن بزرگوار از ائمه علیهمالسلام نقل شده است.
اما در این بین، ماهیت قیام امام حسین علیهمالسلام دشمنان را در طول تاریخ بر آن وامیداشت تا با ترفندهای مختلف سدی در برابر سنت عزاداری و پاسداشت مقام آن امام ایجاد کنند؛ چرا که قیام اباعبدالله علیهالسلام نماد مبارزه با ظلم و استبداد و نیز در این زمان، نماد مبارزه با امپریالیسم جهانی شمرده میشد؛ همچنان که بسیاری از آزادگان دنیا الگوی خود را حرکت امام حسین علیهالسلام در روز عاشورا معرفی کردند. البته نباید این نکته را فراموش کرد که ابعاد معنویِ پاسداشت مقام امام حسین علیهالسلام، یعنی زنده شدن دلهای زنگارگرفته انسان عصر مدرن که خود عاملی برای گرایش معنوی پاکطینتان عالم و دوری از اندیشههای سکولار است، مافوق ابعاد سیاسی قیام آن حضرت شمرده میشود و اکنون در مراسم اربعینی، این بُعد از مسئله را به وضوح مشاهده میکنیم.
به طور طبیعی این شیوه از احیای یاد امام حسین علیهالسلام برای دشمنان هزینهبردار بوده و در برهههای مختلفی سعی در ایجاد خلل در این امر را داشتند؛ از جمله آنکه علامه مجلسی نقل میکند متوکل عباسی، پاسگاهی در نزدیکی کربلا زد و به افراد خود فرمان اکید داده بود که هر کس را دیدید قصد زیارت حسین را دارد، بکشید. (بحارالانوار، ج ۴۵، ص ۴۰۴) همچنین متوکل دستور داد قبر امام حسین علیهالسلام را ویران و خانههای اطراف قبر شریف را خراب آنگاه در آن محل زراعت کنند و زائران را از زیارت بازداشت و به زندان انداخت و مورد شکنجه قرار داد، اما شیعیان دستبردار نبودند.
همچنین مسعودی، مورخ بزرگ، در کتاب مروج الذهب درباره اهتمام عجیب شیعیان نسبت به پاسداشت مقام امام حسین (ع) و زیارت ایشان و مقابله آنها با توطئههای متوکل مینویسد
«خانمیبه قصد زیارت قبر امام حسین (ع) به مأمور ثبت نام مراجعه کرد. به وی تذکر دادند آیا میدانی که شرط رفتن به زیارت قطع دست است؟ آن زن پاسخ داد: از شرایط آگاهم! متصدی ثبت نام، اسم این خانم را مینویسد. آن گاه به وی میگوید دستش را برای قطع کردن بیرون بیاورد. آن زن دست چپ خود را بیرون می آورد. مأمور میگوید: خانم، بخشنامه میگوید باید دست راست داوطلب زیارت قطع شود. آن زن دست راست خود را از زیر حجاب بیرون آورده و میگوید: این دست را که سال گذشته قطع کردهاید.»
حال در شرایط فعلی که دشمنان جدیتر از گذشته کمر همت نسبت به ضربه زدن به شعائر حسینی را دارند، ضروری است با ترفندهای مختلف سنت حسنهی عزاداری را زنده نگه داریم و به هر نحوی است پرشورتر از گذشته و البته با رهنمودهای بزرگان دین اقدام به برپایی مجالس عزا کنیم؛ هرچند این امر با تدابیر مسئولان مربوطه لحاظ شده، منتها نباید از مکر دشمنان غافل بود. نکته آخر اینکه این پیام خداوند به دشمنان را نباید فراموش کرد که فرمود «یُریدُونَ لِیُطْفِؤُا نُورَ اللَّهِ بِأَفْواهِهِمْ وَ اللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْکافِرُون؛ میخواهند نور خدا را با دهان خود خاموش کنند و حال آنکه خدا -گر چه کافران را ناخوش اُفتد- نور خود را کامل خواهد کرد.» (۸ سوره صف)
سعید شیری / عقیق