منظور از عریضه نویسی در آخرالزمان چیست ؟

جواب: «عریضه نویسی» بمعنی عرض حال کردن به کسی برای چاره جویی در کاری می‌باشد که معمولا از سوی فردی که در رتبه پایین تر قرار دارد به کسی که در رتبه بالاتر قرار دارد انجام می‌گیرد(۱) و در اصطلاح رقعه ای (کاغذی) است که فرد حاجتمند آن را یا خطاب به خدا می نویسد و در آن خدا را به حق و منزلت معصومین برای برآورده شدن حاجتی سوگند می دهد و یا مستقیما خطاب به حضرات معصومین (ع) بخصوص امام عصر (عج) نوشته می‌شود که آنها را واسطه قرار داده و برآورده شدن حاجت و یا رفع گرفتاری خود را از آنها می خواهد، و سپس در آب روان، دریا، چاه آب و … می اندازد.
گاهی افراد جامعه با یک سلسله نیازها و گرفتاری ها مواجه می‌شوند که برحسب ظاهر، امکان برطرف نمودن آنها از طریق اسباب عادی میسر نیست، یا حداقل بسیار مشکل است؛ در چنین مواردی به جای ناامید شدن و زانوی غم بغل گرفتن، از ناحیه پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و ائمه اطهار (علیهم السلام) توصیه شده که از اموری نظیر دعا و توسل کمک گرفته شود. آن گاه برای خود توسل نیز شیوه های مختلفی بیان شده است؛ از جمله آنها نوشتن عریضه است که توسط خود آنها توصیه شده است و سیره و سخن علماء این مطلب را تایید می‌کند.(۲)
با در نظر گرفتن مطالب گذشته و تأمل در مضمون آیاتی همانند:
«یا أیها الذین آمنوا اتّقوا اللّه وابتغوا إلیه الوسیله»(۳)؛ ( ای کسانی که ایمان آورده‏اید! تقوا پیشه کنید و وسیله‏ای برای تقرّب به خداوند انتخاب‏کنید.)
و آیه «ولو أنّهم إذ ظلموا أنفسهم جاؤوک فاستغفروا اللّه واستغفر لهم الرسول لوجدوا اللّه توابا رحیما»(۴)؛ (اگر آنها هنگامی‏که به خود ستم کردند -گناه مرتکب شدند- به سراغ تو آمده، و از خداوند طلب عفو و بخشش می‏کردند، و تو نیز برای آنها طلب عفو می‏نمودی، خداوند را توبه پذیر ورحیم می‏یافتند.)
و همچنین از دقت در مضمون روایاتی نظیر این روایت که می‌گوید: «چون درمانده و گرفتار شدی پس به حجّت استغاثه کن که او تو را در می‏یابد، و حجّت برای کسی که از او استغاثه کند پناه و فریاد رس است»(۵) اصل حجیه این عمل کاملا روشن می‌شود.

پی نوشت:
حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی
(۱) . الرائد، ج ۲، ص ۱۱۸۳؛ فرهنگ معین، ج ۲، ص ۲۲۸۸ (به نقل از عریضه نویسی، سید صادق سید نژاد، ص ۱۵)
(۲) . برای اطلاع از آن به کتاب نجم الثاقب میرزا حسین نوری ص ۴۲۱؛ جنه المأوی، ص ۲۴۸؛ دارالسلام، ج ۲، ص ۲۶۴ مراجعه کنید.
(۳) . سوره مائده، آیه ۳۵.
(۴) . سوره نساء، آیه ۶۴.
(۵) . نجم الثاقب، ص ۷۸۷.
(۶) . گردآوری از واحد تحقیقات معارف اسلامی، پایگاه اطّلاع رسانی حضرت آیت الله مکارم شیرازی.