ابنقیس گوید: امام باقر علیهالسلام فرمود: نام پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در صحف ابراهیم علیهالسلام «الماحی» است، و در تورات موسی علیهالسلام «الحاد» است، و در انجیل عیسی علیهالسلام «احمد»، و در فرقان «محمد صلی الله علیه و آله و سلم» است.
ابنقیس گوید: امام باقر علیهالسلام فرمود: نام پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در صحف ابراهیم علیهالسلام «الماحی» است، و در تورات موسی علیهالسلام «الحاد» است، و در انجیل عیسی علیهالسلام «احمد»، و در فرقان «محمد صلی الله علیه و آله و سلم» است.
پرسیده شد: تأویل «الماحی» چیست؟
فرمود: یعنی از بین برنده و محو کنندهی صورت بتها، و محو کنندهی همهی بتها و آلات قمار (ازلام) و هر معبودی که جز خدای رحمان عبادت شود.
گفته شد: تأویل (الحاد) کدام است؟
فرمود: با هر کسی که با خدا و دین او دشمنی کند؛ دشمنی مینماید، چه این فرد از نزدیکان و قوم خویش باشد یا فرد دوری باشد.
گفته شد: تأویل «احمد» کدام است؟
فرمود: ثناء خداوند بر او به سبب تشکر از افعال او، نیکو شد.
گفته شد: تأویل «محمد صلی الله علیه و آله و سلم» چیست؟
فرمود: خداوند، فرشتگان و همهی پیغمبران و رسولان و همهی امتهای آنها بر او حمد نموده و صلوات و درود میفرستد، همانا اسم او در عرض (الهی) محمد پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم نوشته شده است…
عن عمرو بن أبی المقدام، عن أبیه، قال: سألت أباجعفر علیهالسلام: من أی شیء خلق الله حواء؟ فقال: أی شیء یقول هذا الخلق؟ قلت: یقولون: ان الله خلقها من ضلع من أضلاع آدم. فقال: کذبوا، کان یعجزه أن یخلقها من غیر ضلعه؟ فقلت: جعلت فداک، یابن رسول الله! من أی شیء خلقها؟ فقال: أخبرنی أبی، عن آبائه علیهمالسلام قال: قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم: ان الله تبارک و تعالی قبض قبضه من طین فخلطها بیمینه – و کلتا یدیه یمین – فخلق منها آدم، و فضلت فضله من الطین فخلق منها حواء [۱] .
ابوالمقدام گوید: از امام باقر علیهالسلام پرسیدم: خداوند حضرت حواء را از چه چیزی آفرید؟
حضرت فرمود: در این مورد؛ مردم (اهل سنت) چه میگویند؟
عرض کردم: میگویند: خداوند او را از دندهای از دندههای حضرت آدم آفرید.
حضرت فرمود: دروغ گفتند، آیا (خداوند) ناتوان بود که از غیر دندهی حضرت آدم او را بیافریند؟
عرض کردم: قربانت گردم؛ ای فرزند رسول خدا! از چه چیزی او را آفرید؟
فرمود: پدرم از پدران بزرگوارش علیهمالسلام به من خبر داد که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: خدای متعال یک مشت از خاک را برداشت و با دست راست – که هر دو دست، راست است – بهم مخلوط نمود، و حضرت آدم را از آن آفرید، و از آن مقداری باقی ماند، و با باقی ماندهی آن، حضرت حواء را آفرید.
۴۸ / ۱۱ – عن یونس بن عبد الرحمان، عن ابن حمید، عن ابن قیس، عن أبیجعفر علیهالسلام قال: ان اسم النبی صلی الله علیه و آله و سلم فی صحف ابراهیم الماحی، و فی توراه موسی الحاد، و فی انجیل عیسی أحمد، و فی الفرقان محدم صلی الله علیه و آله و سلم.
قیل: فما تأویل الماحی؟
فقال: الماحی صوره الأصنام، و ما حی الأوثان و الأزلام و کل معبود دون الرحمان.
قیل: فما تأویل الحاد؟
قال: یحاد من حاد الله و دینه قریبا کان أو بعیدا.
قیل: فما تأویل أحمد؟
قال: حسن ثناء الله علیه فی الکتب بما حمد من أفعاله.
قیل: فما تأویل محمد؟
قال: ان الله و ملائکته و جمیع أنبیائه و رسله و جمیع أممهم یحمدونه و یصلون علیه، و ان اسمه المکتوب علی العرش محمد رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم، الحدیث. [۲] .
منابع:
[۱] بحارالأنوار: ح ۱۱ ص ۱۱۶ ح ۴۶، عن تفسیر العیاشی: ج ۱ ص ۲۱۶ ح ۷.
[۲] بحارالأنوار: ج ۱۱ ص ۳۹ ح ۳۸، عن الفقیه.
پرسشهای مردم و پاسخهای امام باقر؛ احمد قاضی زاهدی