هیچ دینی در سوریه به عنوان دین رسمی اعلام نشده است. مذهب تسنن مهمترین فرقه اسلامی در این کشور است و تقریبا سهچهارم مسلمانان سوریه، سنی مذهب هستند.
۴۰ درصد مسلمانان اهل تسنن سوریه در شهرها بویژه در شهرهای بزرگ زندگی میکنند، در حالی که دیگر مسلمانان سنی مذهب ساکن روستاهای کشور و نواحی بیابانی هستند.
۱۲درصد مسلمانان سوریه علوی هستند. علوی شاخهای از مذهب تشیع است. اعضای فرقه علوی بیشتر در ناحیه لاذقیه واقع در شمال غربی سوریه، در نواحی روستایی امتداد ساحل مدیترانه و در کوهستانها زندگی میکنند.
بیشتر مسیحیان سوریه عرب هستند و پیرو کلیسای ارتدکس یونان، یا کلیسای کاتولیک یونان هستند. پیروان کلیسای ارتدکس ارمنستان نیز در سوریه ساکنند و در شهر حلب جمعیتی یکپارچه از ارامنه کاتولیک زندگی میکنند.
مسیحیان معمولا در نواحی ساحلی، در نزدیکی شهرهایی همچون دمشق، حلب، حماه و لاذقیه زندگی میکنند.
حدود سه درصد مردم سوریه هم پیرو جامعه مذهبی دروزی هستند. بسیاری از مسلمانان دروزی را اسلام نمیدانند، چرا که پیروان این فرقه الحاکم خلیفه فاطمی را میپرستند که سال ۱۰۲۱ ناپدید شد.
دروزیها معتقدند خداوند در الحاکم تجسم یافت و او به جهان باز خواهد گشت تا دوران طلایی را پدید آورد. بیشتر آنان در کوهستانهای جبلالعرب در جنوب زندگی میکنند.
از دیگر گروههای دینی در سوریه میتوان به فرقه اسماعیلیه که شاخهای از مذهب تشیع است، اشاره کرد. پیروان این فرقه در ناحیهای میان حمص و حلب زندگی میکنند. جامعه کوچکی از پیروان دین یهود هم در سوریه و اغلب شهرهای دمشق و حلب ساکنند.
در میان قبایل کرد پیروان مذهب یزیدی نیز وجود دارند. این مذهب آمیزهای است از ادیان یهود، مسیحیت و اسلام. حدود ۱۵ هزار یزیدی در سوریه و در نزدیکی مرز عراق ساکنند.
جمعیت سوریه حدود ۲۴ میلیون نفر است که ۷۴درصد سنی مذهب، ۱۲ درصد علویان (شیعه اثنیعشری، اسماعیلیه)، ۱۰ درصد مسیحی و ۳ درصد دروزیها و دیگر ادیان هستند. از لحاظ زبانی ۹۰درصد عرب و ۹درصد کرد و یکدرصد ارامنه، ترک و ترکمن هستند.
بیشتر افسران عالیرتبه نظامی و امنیتی سوریه از همکیشان خانواده اسد یعنی علویان بوده، اما سنیها هم در کمیته مرکزی حزب بعث و حزب حاکم سوریه اکثریت را دارند.
مذهب حاکمان سوریه
یکی از استدلالهایی که سلفیها و وهابیهای مسلح برای جهاد در سوریه میآورند، این است که نظام سوریه علویمذهب است، اما آیا واقعا نظام سوریه یک نظام علوی است؟
به گزارش فارس، چندی پیش پایگاه خبری عربیپرس اقدام به بازنشر مقالهای کرد که به بررسی ترکیب مذهبی حاکمان سوریه میپرداخت.
به نوشته این منبع پس از شکست جریان اخوانالمسلمین (سوریه) در رویارویی با حافظ اسد، رییسجمهور فقید این کشور، مذهب سنی نهتنها شکست نخورد، بلکه در سوریه لائیک، قدرتمندتر هم شد.
از این رو اهل سنت توانستند از دولت لائیک سوریه امتیازهای دینی بیشتری بگیرند و حتی در دستگاههای حکومتی نیز از نفوذ خوبی برخوردار شوند. نگاهی به اطلاعات ارائه شده از سوی همین منبع، مذهب مقامات سیاسی مهم سوریه را چنین نشان میدهد:
۱ـ خانواده اسد اعم از پدر، مادر و برادران و خواهرانش: شیعه علوی
۲ـ عبدالحلیم خدام (نخستوزیر حافظ اسد و مشاورفراری فرزندش): اهل سنت
۳ـ حکمت الشهابی، رئیس سابق ستاد مشترک ارتش سوریه: اهل سنت
۴ـ مصطفی طلاس، وزیر دفاع دولت حافظ اسد:اهل سنت
۵ـ عبدالله الاحمر، معاون دبیر کل حزب بعث سوریه:اهل سنت
۶ـ اسماء اسد، همسر رئیسجمهور فعلی:اهل سنت
۷ـ فاروق الشرع، معاون اول رئیسجمهور فعلی: اهل سنت
۸ـ محمد سعید بختیان، سرلشکر علیالمملوک، سرلشکر دیب زیتون، سرتیپ ترکمانی و…. (که همه از مقامات نظامییا اطلاعاتی سوریه هستند): اهل سنت
از همه اینها گذشته تجار دمشق و حلب که نبض اقتصاد سوریه و گلوی مالی نظام این کشور را در اختیار دارند و البته از مهمترین حامیان اسد نیز به حساب میآیند غالبا اهل سنت هستند.
همچنین مساجد قاهره و ریاض در مجموع به تعداد نیمی از مساجدی نمیرسد که فقط در شهر دمشق است و عجیب اینکه همه آنها به اهل سنت تعلق دارد