موعود پایگاه اینترنتی موعود
فهرست محتوا
ابوعمرو عثمان بن سعيد
نایب اوَل امام زمان(عج), در منطقه نظامی سامرا سکنی داشت.
او را سَمّان (روغن‌فروش) نيز می‌خواندند؛ چون برای سرپوش نهادن بر کار اصلی خود، روغن خريد و فروش می‌کرد.
هنگامی که شيعيان، آنچه از مال و ثروت خويش بر ايشان واجب بود، برای امام حسن عسکری(ع) می‌آوردند، ابوعمرو آنها را از روی تقيه و ترس در خيک‌های روغن می‌گذاشت و نزد امام می‌برد.
امام هادی(ع) درباره او می‌فرمايد:
«اين ابوعمرو، مورد اعتماد و امين است. آنچه به شما می‌گويد، از جانب من می‌گويد و آنچه به شما می‌دهد، از جانب من می‌دهد.»
عثمان بن سعيد، همان کسی بود که هنگام غسل دادن پيکر پاک امام يازدهم حاضر بود و مأموريت داشت کار کفن و حنوط کردن و خاک‌سپاری آن امام را انجام دهد.
شيخ طوسی می‌نويسد:
توقيعات صاحب‌الامر(عج) به دست عثمان بن سعيد و پسرش، محمَد، به شيعيان و ياران خاص پدر آن حضرت می‌رسيد.
اين توقيعات حاوی امر و نهی و پاسخ به مسائل و به همان خطی بود که در زمان امام حسن عسکری(ع) نوشته می‌شد. ازاين‌رو، شيعه همواره بر عدالت اين پدر و پسر تأکيد داشته است…
نايب دوم، ابوجعفر محمد بن عثمان
شيخ طوسی درباره نایب دوم امام زمان(عج) می نویسد:
چون ابوعمرو عثمان بن سعيد درگذشت، فرزندش، ابوجعفر محمد بن عثمان، به فرمان مکتوب ابومحمد حسن عسکری(ع) به جای پدر قرار گرفت و پدرش، عثمان در فرمانی، وی را به سفارت امام قائم(عج) تعيين کرد.
امام حسن عسکری(ع) درباره او فرموده است:
گواه باشيد بر من که عثمان بن سعيد عمری، وکيل من و فرزندش، محمد، وکيل فرزند من، مهدی شماست.
نيز آن حضرت به يکی از اصحابش فرمود:
عمری و فرزندش مورد اعتمادند. پس هرچه به تو دادند، از جانب من داده‌اند و آنچه به تو گفته‌اند، از جانب من گفته‌اند. پس سخنان آن دو را بشنو و از آنان اطاعت کن که آن دو مورد اعتماد و امانت‌دارند.
از جمله روایاتی که از محمد بن عثمان روايت شده, این است که گفت:
به خدا سوگند، صاحب‌الامر هر سال در موسم حج حاضر می‌شود و مردم را می‌بيند و می‌شناسد. مردم نيز او را می‌بينند، ولی نمی‌شناسند.
نايب سوم، ابوعمرو عثمان بن سعيد
ابوجعفر محمد بن عثمان دو يا سه سال پيش از وفاتش، وی را به جانشينی خود انتخاب و معرفی کرد. او سران و بزرگان شيعه را گرد آورد و به آنان گفت:
اگر مرگ من فرا رسد، کار به دست ابوالقاسم حسين بن روح نوبختی خواهد بود. به من فرمان داده شده است او را پس از خود به جای خويش قرار دهم. پس به او مراجعه و در کارهای خود بر او تکيه کنيد.
شيخ طوسی درباره سومين نايب خاص می‌نويسد:
ابوالقاسم ـ خدا او را رحمت کند ـ در نظر مخالف و موافق خردمندترين مردمان بود و روش تقيه را به کار می‌بست.
ابوالقاسم حسين بن روح، در شعبان سال ۳۲۶ ه. ق درگذشت و در محله نوبختيه بغداد به خاک سپرده شد.
نايب چهارم، ابوالحسن علی بن محمد سَمُری
شيخ ابوالقاسم [ حسين بن روح] به ابوالحسن علی بن محمد سَمُری وصيت کرد و او به همان کاری بپردازد که [پيش از آن] به ابوالقاسم سپرده شده بود.
از کرامات نایب چهارم می توان به روایتی اشاره کرد که احمد بن ابراهيم بن مخلّد نقل کرده است. او می گوید:
در بغداد، خدمت بزرگان شيعه رسيدم. پس نایب چهارم آغاز به سخن کرد و گفت: خداوند، علی بن حسين بن بابويه قمی (پدر شيخ صدوق) را رحمت کند. بزرگان تاريخ اين روز را نگاشتند. پس خبر رسيد که علی بن حسين در اين روز وفات يافته است.
علی بن محمد سمری در نيمه شعبان سال ۳۲۸ يا ۳۲۹ ه. ق درگذشت و پيکر وی در خيابان خلنجی در جنب باب محول نزديک نهر ابوعتاب بغداد به خاک سپرده شد.
با وفات چهارمين نايب خاص امام عصر(عج)، دوران غيبت صغرا به سر آمد و شيعيان بيش از پيش از فيض وجود امام خود محروم شدند.
باشد تا پرده‌های غيبت به کنار رود و جمال دل‌آرای حجت حق آشکار شود…
منبع : درسنامه فرهنگ مهدوی و انتظار جلد اول منم مهدی (زندگی و شخصیت امام مهدی علیه السلام )
