دولت آمریکا قول داده است که راه را برای کمک بیشتر به شورشیان سوری باز کند ولی قصد ندارد به آنها کمکی بکند که بر سرنوشت درگیریها تاثیر قطعی بگذارد!
به گزارش موعود به نقل از «تابناک»، دان مورفی نویسنده کریستین ساینس مونیتور تحلیل خود از رفتار آمریکا را با نقل جملهای از هنری کیسینجر وزیر خارجه سابق آمریکا آغاز میکند. ادعا میشود وی در مورد جنگ خونین ایران و عراق در دهه ۱۹۸۰ گفته است: «این خیلی بد است که هر دوی این کشورها نمیتوانند بازنده باشند».
هر چند موضع اعلامی آمریکا در مورد سوریه با این فکر فاصله زیادی دارد ولی نوع رفتار آمریکا در روزهای گذشته، بار دیگر سخنان کیسینجر را به ذهن متبادر میسازد.
بعد از دو سال جنگ داخلی که تعداد قربانیان آن حدود ۷۰هزار نفر ذکر میشود، شکاف عمیقی در جامعه سوریه بروز کرده است. نوع حمایتها و مخالفتهای داخلی در سوریه و نیز رفتار بازیگران خارجی تا حد زیادی نشاندهنده یک تقابل مذهبی در صحنه سوریه است. اصلیترین حامیان اسد در داخل این کشور، اقلیت علوی و مخالفین وی سنیها هستند.
سر گرفتن مذاکره جدی بین طرفین در این وضعیت دشوار به نظر میرسد. جان کری وزیر خارجه ایالات متحده روز پنجشنبه در رم اعلام کرد که کشورش قصد دارد کمکهای غیرکشنده – غذا، دارو و احتمالا تجهیزات ارتباطی- را به طور مستقیم در اختیار ارتش آزاد سوریه قرار دهد و ۶۰ میلیون دلار نیز به شاخه سیاسی مخالفین دولت بپردازد.
هر چند در ابتدای هفته، اعلام شده بود که این کمکها احتمالا شامل آموزش نظامی مخالفین نیز خواهد شد، ولی فعلا در این مورد تصمیمیگرفته نشده است. در روز بیست و پنجم فوریه، روزنامه نیویورک تایمز خبر داد که عربستان سعودی از ماه دسامبر به طور مستقیم به تحویل سلاح به مخالفین اقدام کرده است. طبق خبر این روزنامه، سعودیها حجم زیادی اسلحه شامل مسلسل، تیربار، خمپاره و سایر تجهیزات نیروهای پیاده را از کرواسی خریداری کرده و آنها را از طریق اردن در اختیار مخالفیت دولت سوریه قرار دادهاند. روزنامه آمریکایی مدعی است بیشتر این تسلیحات به دست گروههای سکولار رسیده است و گروههایی مانند جبههالنصره که در فهرست گروههای تروریستی آمریکا قرار گرفته است، نادیده گرفته شدهاند.
عربستان و اردن نزدیکترین متحدین نظامی عربی آمریکا هستند و هر دو به سلاحهای آمریکا و اردن به کمکهای نظامی آمریکا وابسته هستند و بنابراین منطقی است که فرض شود این اقدام آنها بدون مجوز ضمنی آمریکا صورت نگرفته است.
همه این اقدامات البته از دخالت گسترده ناتو و دیگران در لیبی در سال ۲۰۱۱ بسیار کمتر است که در آن سلاح و مربیان آموزشی به لیبی سرازیر شدند و قدرت هوایی ناتو راه را برای غلبه مخالفین بر قذافی هموار ساخت.
کارشناسان پیگیر درگیریها در سوریه بر طبق شواهد موجود، مدعی هستند از یک ماه و نیم پیش به این سوی، سلاحهای ساخت یوگسلاوی سابق و از جمله کرواسی نمود زیادی در دست مخالفین داشته است و راکتاندازها و نارنجکاندازهای ساخت این کشورها نقش زیادی در تقویت مخالفین داشته است و بنا به این اطلاعات یک بازیگر جدید با ورود به روند مسلح کردن مخالفین، آنها را به طور جدی تقویت کرده است.
هر چند وزیر خارجه آمریکا در رم مدعی شد که با توجه به اخبار موجود، اقدامات انجام شده تاثیر جدی در توانایی رسیدن مخالفین به اهداف آنها خواهد داشت ولی احمد معاذ الخطیب از رهبران مخالفین به این معترض است که کشورهای حامی مخالفین به جای توجه به مسائل اصلی سوریه بر اندازه ریش مخالفین دولت متمرکز شدهاند.
این سخن وی به این نکته اشاره دارد که گروههای وابسته به القاعده که در عراق مشکلات زیادی را برای آمریکا ایجاد کردند، نقش پررنگی در درگیریها با ارتش سوریه دارند و اگر روزی دولت اسد نباشد، ممکن است آنها به قدرت برسند. این گروهها هرچند با اسد میجنگند ولی مورد اعتماد آمریکا نیستند.
به نظر میرسد، تیم اوباما به رهبری جان کری امید دارند که توازن قوای نظامی را در سوریه به گونهای تغییر دهند که بشار اسد تحت تاثیر ترس به امتیاز دادن روی آورد و حامیان منطقهای و بینالمللی وی دست از حمایت از وی بکشند. هر چند ایران تمایلی به رها کردن متحد خود در منطقه ندارد ولی در مورد روسیه این امکان وجود دارد.
آسوشیتدپرس گزارش داده است که پوتین رئیس جمهور روسیه، امروز یک علامت از امکان فاصله گرفتن از اسد را نشان داده و در کنفرانس مشترک مطبوعاتی با همتای فرانوسی خود گفته است: «ما باید به نظرات شرکای خود در مورد بعضی ابعاد این مساله سخت توجه کنیم». فرانسه یکی از حامیان اصلی کنار رفتن اسد از قدرت است.
آیا این جنگ و خسارات شدید آن ادامه پیدا میکند و همه سوریها در آن بازنده خواهند شد؟ و یا روش به کار گرفته شده توسط آمریکا و عربستان به تمام شدن سریعتر آن کمک خواهد کرد؟ این سوالات را گذر زمان پاسخ خواهد داد ولی اکنون دو سال از شروع ماجرا و پیشبینیهای غلط در مورد زمان پایان پذیرفتن آن گذشته است.