یوم الله ۲۲ بهمن

در روایات متعددی، به روز مرگ، قیامت و روز قیام حضرت مهدی – عجل الله تعالی فرجه – ایام الله اطلاق شده است.
از امام باقر علیه السلام چنین نقل شده است که فرمود: «ایام الله، یوم یقوم القائم علیه السلام، و یوم الکره، و یوم القیامه؛ (۴) ایام الله روز قیام حضرت مهدی موعود علیه السلام، روز رجعت و روز قیامت است.»

امام امت قدس سره از ۲۲ بهمن همچون ۱۵ خرداد، ۱۷ شهریور، ۱۲ فروردین و… به عنوان «ایام الله» یاد کردند. و درباره چنین ایامی فرمودند: «بر ملت شریف ماست که این ایام الله را – که هدیه هایی از عالم غیب ربوبی است – با جان و دل حفظ و با چنگ و دندان نگهداری کنند.» (۱)

علامه طباطبایی در تفسیر گران قدر المیزان می نویسند: «با این که تمام روزها و تمام چیزها از آن خدای متعال است، ولی اختصاص دادن روزهایی به نام «ایام الله» یا یوم الله به خاطر آن است که فرمان و امر خدا در آن روزها چنان آشکار است که برای فرمان جز خدا، هیچ گونه ظهوری باقی نمی ماند، ایام الله زمان ها و شرایطی است که فرمان خدا و آیات و نشانه های وحدانیت و سلطه الهی آشکار شده، یا می‌شود؛ مثل روز مرگ که قدرت و سلطه «آخرت» در آن روز آشکار می‌شود و اسباب دنیوی از تاثیر می افتد، یا روز «قیامت» که هیچ کس برای دیگری مالک هیچ چیز نیست، و در آن روز فرمان از آن خداست. یا مثل ایامی‌که خداوند در آن ها قوم «نوح»، «عاد» و «ثمود» را به هلاکت رسانده، که در امثال این گونه روزها، قهر و غلبه الهی آشکار شده و معلوم می‌گردد که تمامی عزت متعلق به خدا است.
ممکن است که منظور از ایام الله ایامی‌باشد که نعمت های خدای متعال آشکار است؛ مثل روز خروج نوح و اصحابش از کشتی با سلام و سلامتی و برکت های الهی یا روز نجات دادن ابراهیم از آتش یا غیر این ها… از حوادث و ایامی‌که جز به خدا نمی توان به دیگری نسبت داد، این ها روزهای خاص خدائی (ایام الله) است.» (۲)
پس ایام الله روزهای بزرگ و تاریخی و سرنوشت سازی است که در تاریخ یک ملت یا در سرنوشت یک نسل یا کلا در سرگذشت «انسان» پیش می آید.
گاهی به صورت نعمتی بزرگ و گاهی به صورت عذابی عظیم و دردناک که حتی منجر به زوال یک ملت گشته و نام «عذاب استیصال» به خود می‌گیرد.
علامه طباطبایی رحمه الله در جای دیگر می فرماید: «ایام الله ایامی است که هیچ حکومت و سلطه ای نیست، مگر برای خدا، مثل روز مرگ، برزخ، روز قیامت و روز عذاب استیصال…» (۳)

ایام الله در روایات
در روایات متعددی، به روز مرگ، قیامت و روز قیام حضرت مهدی – عجل الله تعالی فرجه – ایام الله اطلاق شده است.
از امام باقر علیه السلام چنین نقل شده است که فرمود: «ایام الله، یوم یقوم القائم علیه السلام، و یوم الکره، و یوم القیامه؛ (۴) ایام الله روز قیام حضرت مهدی موعود علیه السلام، روز رجعت و روز قیامت است.»
در تفسیر علی بن ابراهیم نیز روایتی بدین مضمون نقل شده، ولی به جای کلمه «الکره» «یوم الموت» آمده است. (۵)
ابن ابی الحدید می نویسد: «ایام الله، هم ایام «انعام» است و هم ایام «انتقام» تا بدین وسیله «رغبت» و «ترس» ایجاد شود.» (۶)
۲۲ بهمن نیز یکی از روزهایی است که خداوند متعال نعمت بزرگ پیروزی را به ملت به پاخاسته ایران اسلامی عطا فرمود و به فرموده امام امت از ایام الله گردید.
ملتی که سال های سال زیر چکمه های حکام جور و دژخیمان خودفروخته، آخرین نفس های حیات خود را می‌کشید، خداوند متعال با برانگیختن رهبری فرزانه و بی نظیر روح تازه ای در آن ها دمید و با حرکتی یک پارچه و پرخروش، با سلاح ایمان و رهبریت روح خدا در مقابل طاغوتیان تا دندان مسلح ایستادند و لطف بزرگ الهی و نعمت پیروزی را نصیب خود گردانیدند.

یادآوری ایام الله
«و لقد ارسلنا موسی بایاتنا ان اخرج قومک من الظلمات الی النور و ذکرهم بایام الله.» (۷)
ما موسی را همراه با نشانه ها و آیه هایمان فرستادیم (و دستور دادیم) قوم خودت را از ظلمت ها به سوی «نور» بیرون آر، و آنان را به یاد ایام الله بینداز.»
یادآوری روزهای بزرگ (اعم از روزهای پیروزی یا روزهای سخت) نقش مؤثری در بیداری و هوشیاری ملت ها دارد. بدین جهت امیرالمؤمنین علیه السلام در نامه ای به «قثم بن العباس» که کارگزار وی در مکه است چنین می نویسد: «برای مردم حج را بر پای دار، و آنان را به یاد «ایام الله» بینداز.» (۸)
امام خمینی قدس سره می فرماید: «تذکر به «ایام الله» که خداوند متعال به آن امر فرموده است، انسان ساز است. قضایائی که در ایام الله رخ داده است، برای تاریخ و انسان ها در طول تاریخ آموزنده و بیدار کننده است. حوادث بزرگ تاریخ که قرآن مجید هم از بعضی از آن ها یاد کرده است، سرمشقی پربرکت برای ساختن جامعه ها و اشخاص و جامعه عصر ما که عصر انقلاب است و در کشور ایران که کشور انقلاب و شاهد بسیاری از حوادث بزرگ که باید آن ها را ایام الله محسوب کنیم و به ذکر آن ها و تذکر آن ایام بپردازیم که برای ملت قهرمان و مجاهدان سلحشور، درس انقلاب است.» (۹)
در این آیه شریفه خداوند متعال، بعد از این که حضرت موسی علیه السلام را مامور می سازد تا ایام الله را یادآوری کند، یک نمونه از ایام الله؛ یعنی، روز نجات بنی اسرائیل از چنگال فرعونیان را یادآوری می فرماید: «اذ انجاکم من آل فرعون» با این که در تاریخ بنی اسرائیل، روزهای بزرگی که خداوند در پرتو هدایت حضرت موسی علیه السلام به آن ها نعمت های بزرگ عطا فرمود، فراوان بود، ولی ذکر «روز نجات» در این آیه، حاکی از اهمیت فوق العاده استقلال و آزادی از چنگال فرعونیان می‌باشد. (۱۰)
روز ۲۲ بهمن ۵۷ نیز روز نجات ملت ایران از چنگال طاغوتیان زمان، روز آشکار شدن نعمت بزرگ الهی؛ یعنی، استقلال و آزادی بود.
این مسلم است که هر ملتی تا از وابستگی ها نجات پیدا نکند و از چنگال اسارت و استثمار آزاد نشود، نمی تواند نبوغ و استعداد خود را آشکار سازد و در راه «الله» که راه مبارزه با هر گونه شرک و ظلم و بیدادگری است، گام نهد.

یادآوری ۲۲ بهمن
یادآوری یوم الله ۲۲ بهمن؛ یعنی، یادآوری رشادت ها و فداکاری ها و شهادت طلبی های ملتی منسجم و خداجوی و پیرو ولایت و رهبری که با ایثار خون خود ثابت کرد که «خون بر شمشیر و حق بر باطل پیروز است.»
یادآوری ۲۲ بهمن؛ یعنی، یادآوری تجلی حکومت الله در روی زمین، روزی که برنده ترین سلاح معنوی؛ یعنی، ایمان، پیروزی آفرید.
روزی که کلمه توحید در وحدت کلمه به دست آمد و در نتیجه اعتصام به «حبل الله» رژیم ستمشاهی دوهزار و پانصد ساله طاغوتیان به زباله دانی تاریخ سپرده شد و ثابت کرد آوای «الله اکبر» از رگبار «مسلسل» قوی تر و نیرومندتر است.
۲۲ بهمن به ما آموخت که در مبارزه با دشمنان اسلام، فقط باید بر خدا تکیه داشت گرچه دست از سلاح تهی باشد. و وابستگی به شرق و غرب هرچند به سلاح های مدرن مجهز باشند، در برابر نیروی هماهنگ مردمی‌که با سلاح ایمان مبارزه می‌کنند، بی اثر است.

تداوم ۲۲ بهمن
تداوم پیروزی ها، حاصل تداوم رمزهای پیروزی است. زیرا هرگز خداوند متعال نعمتی را که به قومی عطا فرمود، از آن ها باز پس نمی‌گیرد، مگر آن ها خود از نگهداری آن دست بر دارند.
«… ان الله لا یغیر ما بقوم حتی یغیروا ما بانفسهم…»؛ (۱۱)
«خداوند سرنوشت هیچ قوم (و ملتی) را تغییر نمی دهد، مگر آن که آنان آنچه را در خودشان است، تغییر دهند.»
«ان الله لم یک مغیرا نعمه انعمها علی قوم حتی یغیروا ما بانفسهم…»؛ (۱۲)
«خداوند هیچ نعمتی را که به گروهی داده، تغییر نمی دهد، جز آن که آن ها خودشان را تغییر دهند.»
پیروزی شکوهمند ۲۲ بهمن ۵۷، حاصل عوامل بسیاری است که مهم ترین آن ها عبارتند از:
۱- ایمان به خداوند متعال
۲- رهبری روحانی متقی و فقیه آگاه؛ امام خمینی رحمه الله
۳- اتحاد و همبستگی همه، اقشار ملت.
۴- استقامت و پایداری در راه خدا، تحمل مشکلات و… بر هیچ کس پوشیده نیست که جمع شدن این عوامل در ملتی موجب نزول تاییدات غیبی الهی گردیده و پیروزی آن ها بر دشمنان حتمی می‌شود.
خداوند متعال می فرماید: «ان الذین قالوا ربنا الله ثم استقاموا تتنزل علیهم الملائکه الا تخافوا و لا تحزنوا و ابشروا بالجنه التی کنتم توعدون.»؛ (۱۳)
«به یقین کسانی که گفتند: پروردگار ما خداوند یگانه است، سپس استقامت کردند، فرشتگان بر آنان نازل می‌شوند که! نترسید و غمگین مباشید و بشارت باد بر شما به آن بهشتی که به شما وعده داده شده است.»
امام امت در وصیت نامه سیاسی الهی خود چنین نوشتند: «این انقلاب بزرگ که دست جهان خواران و ستمگران را از ایران بزرگ کوتاه کرد، با تاییدات غیبی الهی پیروز گردید… بی تردید رمز بقای انقلاب اسلامی همان رمز پیروزی است و رمز پیروزی را ملت می داند و نسل های آینده در تاریخ خواهند خواند که دو رکن اصلی آن انگیزه الهی و مقصد عالی حکومت اسلامی و اجتماع ملت در سراسر کشور با وحدت کلمه برای همان انگیزه (۱۴)» می‌باشد.
مقام معظم رهبری، حضرت آیه الله العظمی خامنه ای، دامت برکاته در این باره چنین فرمودند: «اولا، روز ۲۲ بهمن سال ۱۳۵۷ یک روز بریده از قبل نبود، آنچه در آن روز اتفاق افتاد محصولی بود از تلاش همه جانبه ای که در طول سال های متمادی قبل از آن انجام گرفته بود و این تلاش از سوی همه قشرهای این کشور بود.
ثانیا، آن چیزی که قشرهای کشور ما را به هم مربوط می‌کرد برای این مبارزه، ایمان اسلامی‌بود و لذا مبارزه در طول سال های پیش از ۲۲ بهمن ۵۷ در مسجدها و حسینیه ها و مجالس سخنرانی و در حوزه علمیه قم و بعضی دیگر از حوزه ها جلوه مخصوصی داشت، این ها در حقیقت کانون های اصلی مبارزه بود.
ثالثا، این مبارزه حول یک محور رهبری مشخص و قاطعی جریان داشت که در طول دوران تاریخ ما از بعد از اسلام تا این روزگار، ملت ما چنین رهبری به خود ندیده بود.
رابعا، مردم بر اثر آن ایمان و آن رهبری بر اثر آنچه شنیده بودند و معتقد شده بودند در صحنه مبارزه از همه امکاناتشان برای پیروزی بر دشمن استفاده کردند… کسانی که در مبارزه بودند، حاضر بودند برای خود سختی و ناراحتی را قبول کنند و نیروی خود را صرف مبارزه کنند». (۱۵)
تا زمانی که ملت ایران همچون ۲۲ بهمن ۵۷، از خودخواهی ها و خودمحوری ها فاصله گرفته، دست در دست هم با همدلی و اتحاد در سایه ایمان و توکل به خداوند متعال به رهبری مقام معظم رهبری که برترین و بهترین شاگرد بنیانگذار جمهوری اسلامی و مجری فرامین الهی امام امت می‌باشد، در راه به ثمر رساندن مقصد الهی انقلاب قدم بردارند و در این راه استقامت نموده، در مقابل دشمنان اسلام و ایران تا پای جان بایستند، و فریب نیرنگ های رنگارنگ آن ها را نخورده، مجذوب فرهنگ مبتذل آن ها نگردند، نعمت پیروزی انقلاب اسلامی پابرجا و مستدام خواهد بود و تمام توطئه ها و نقشه های شوم آن ها بر ضد جمهوری اسلامی و ملت شریف ایران، نقش برآب می‌شود و حاصلی جز رنج و زبونی خودشان در پی نخواهد داشت و هر روز عزت و سرفرازی و بالندگی ایران اسلامی‌بیشتر آشکار خواهد شد.

اتحاد و همبستگی
همان گونه که بیان شد پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی ایران عوامل زیادی داشت، سخن گفتن پیرامون همه آن ها مجالی دیگر می طلبد. ما در این جا فقط به یکی از مهمترین آن ها اشاره می‌کنیم. و آن اتحاد و همبستگی همه اقشار ملت برای انجام مقصد الهی و مقدس انقلاب؛ یعنی، از بین بردن طاغوت و تشکیل حکومت اسلامی‌برای تحقق حق و عدالت در جامعه بود.
هیچ کس تردید ندارد که اتحاد و همدلی معجزه می آفریند و بزرگترین موانع راه ترقی و پیشرفت را از سر راه بر می دارد. و قوی ترین دشمنان را نابود می سازد.
مورچگان را چو بود اتحاد//شیر ژیان را بدرانند پوست
خداوند متعال می فرماید: «و اعتصموا بحبل الله جمیعا و لا تفرقوا»؛ (۱۶) «به ریسمان الهی چنگ بزنید و هرگز از یکدیگر جدا نشوید و تفرقه نداشته باشید.»
«و لا تنازعوا فتفشلوا و تذهب ریحکم»؛ (۱۷) «اختلاف و کشمکش نکنید که سست می‌شوید و دولتتان از بین می رود.»
امیرالمؤمنین علیه السلام می فرماید: «و الزموا السواد الاعظم فان ید الله مع الجماعه و ایاکم و الفرقه! فان الشاذ من الناس للشیطان کما ان الشاذ من الغنم للذئب…؛ (۱۸) همگام با توده عظیم مردم (که پیرو سلطان عادل) هستند، باشید، زیرا دست (عنایت و کمک) خداوند با جماعت است و از جدائی و مخالفت بر حذر باشید. زیرا جدا شدن از جماعت (حق) طعمه شیطان شدن است چنانکه گوسفندی که از گله جدا شود، خوراک گرگ خواهد شد.»
و این اتحاد وقتی ثمربخش است که با همدلی همراه باشد.

امیرالمؤمنین علیه السلام می فرماید: «انه لا غناء فی کثره عددکم مع قله اجتماع قلوبکم…؛ (۱۹) در زیادی تعداد شما بی نیازی نیست [و این زیادی تعداد ثمربخش نخواهد بود] در صورتی که اجتماع دل های شما اندک باشد.»
بدین جهت امام امت قدس سره و رهبر معظم انقلاب همواره مردم را به وحدت کلمه دعوت کرده‌اند و آن ها را از تفرقه و جدایی برحذر داشتند.
اما سنت و روش فرعون ها و طاغوت ها در طول تاریخ این است که مردم را به دسته های مختلف تقسیم می‌کنند و بین آن ها اختلاف می اندازند و آن ها را به استضعاف می‌کشانند تا قدرت قیام و ایستادن در مقابل آن ها را نداشته باشند و آن ها بتوانند سلطه ظالمانه خود را بر مردم حفظ کنند.
خداوند متعال می فرماید: «ان فرعون علا فی الارض و جعل اهلها شیعا یستضعف طائفه منهم…»؛ (۲۰) «فرعون در زمین برتری جویی کرد و اهل آن را به گروه های مختلفی تقسیم نمود، گروهی را به ضعف و ناتوانی می‌کشاند…»
فرعون برای استحکام بخشیدن به سلطه اش چند اقدام کرد، که مهم ترین آن، این بود که مردم مصر را دو دسته کرد: به دسته اول؛ یعنی، قبطیان که بومیان و درباریان فرعون بودند، تمام وسایل رفاهی و کاخ ها و ثروت ها را می داد.
ولی دسته دوم که «سبطیان» یعنی، مهاجران بنی اسرائیل بودند و آن ها را به صورت بردگان و کنیزان خود درآورده بودند، فقر و محرومیت سراسر وجودشان را فرا گرفته بود و سخت ترین کارها بر دوش این ها بود.
باید توجه داشت که این سنت وحشتناک، مخصوص فرعون در زمان حضرت موسی علیه السلام نبود، بلکه همه طاغوتیان از این روش و تز «تفرقه بینداز و حکومت کن» سالیان درازی بر توده های مردم حکومت کرده‌اند.
از امام زین العابدین علیه السلام چنین نقل شده است که فرمود:
«و الذی بعث محمدا بالحق بشیرا و نذیرا، ان الابرار منا اهل البیت و شیعتهم بمنزله موسی و شیعته، و ان عدونا و اشیاعهم بمنزله فرعون و اشیاعه؛ (۲۱)
سوگند به آن کسی که حضرت محمد صلی الله علیه و آله را به حق بشیر و نذیر مبعوث گردانید، ابرار و خوبان از ما اهل بیت و شیعیانشان به منزله موسی و شیعه او می‌باشند و دشمنان ما و پیروان آن ها به منزله فرعون و پیروان او می‌باشند.»
پس باید بیدار بود تا دوباره دشمنان سیلی خورده اسلام با استفاده از این روش بین مردم ایران اختلاف ایجاد نکنند و راه نفوذ و سلطه آن ها باز نشود.

پی نوشت :

۱) پیام امام خمینی رحمه الله به مناسبت سالگرد ۱۵ خرداد سال ۱۳۶۰.
۲) تفسیر المیزان، ج ۱۲، ص ۱۸.
۳) همان، ج ۱۸، ص ۱۶۴، ذیل آیه ۱۴ از سوره جاثیه.
۴) تفسیر نور الثقلین، ج ۲، ص ۵۲۶.
۵) همان، : «قال: ایام الله ثلاثه: یوم القائم – صلوات الله علیه – و یوم الموت، و یوم القیامه؛ «ایام الله» سه روز است، روز ظهور حضرت قائم عجل الله تع
الی فرجه و روز مرگ و روز قیامت»
۶) شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج ۱۸، ص ۳۱.
۷) ابراهیم/ ۵.
۸) شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج ۱۸، ص ۳۰.
۹) صحیفه نور، ج ۱۷، ص ۱۱، از پیام امام رحمه الله در تاریخ (۶۱/۶/۱۷) .
۱۰) ر. ک، تفسیر نمونه، ج ۱۰، صص ۲۷۶ و ۲۷۷.
۱۱) رعد/ ۱۱.
۱۲) انفال/ ۵۲.
۱۳) فصلت/ ۳۰.
۱۴) وصیت نامه سیاسی الهی امام خمینی، صص ۸- ۷.
۱۵) ر. ک: در مکتب جمعه، جلد ششم، صص ۷۷ و ۷۸.
۱۶) آل عمران/ ۱۰۳.
۱۷) انفال/ ۴۶.
۱۸) نهج البلاغه، خطبه ۱۲۷.
۱۹) همان، خطبه ۱۱۹.
۲۰) قصص/ ۴.
۲۱) مجمع البیان، ج ۷، ص ۲۳۹.

احمد محیطی اردکانی