به گزارش موعود، پانزده سال از تصویب قطعنامه ۱۳۲۵ سازمان ملل متحد میگذرد. با وجود آن که در آن قطعنامه از همه طرف ها در مناقشات مسلحانه در سراسر جهان خواسته شده بود که از زنان و دختران در برابر خشونت های جنسی حمایت کنند اما در بسیاری از کشورهای عربی تعرض و خشونت های جنسی علیه زنان همچنان به مانند گذشته ادامه دارد. در این میان اما امروزه یک نکته مثبت دیده میشود و آن افزایش و گسترش تلاش های مردان جوان در کشورهای عربی برای دفاع از حقوق پایمال شده زنان در این کشورها است. در این مقاله که توسط “کاتیا دومبروسکی” و برای مرکز علمی موسوم به “توسعه و همکاری” نوشته شده به این مساله مهم بیشتر پرداخته شده است.
“هایده سرا” از مرکز کمک رسانی موسوم به آمیکا از “آمادگی گسترده” مردان برای دفاع از حقوق زنان در چهارچوب دفاع از حقوق بشر میگوید. نهاد مردمی آمیکا در شهر بن غازی لیبی همراه با سازمان های نوپای دفاع از حقوق زنان از جمله سازمان “نتاج” به تلاش برای احیای حقوق از دست رفته زنان مشغول است. این سازمان ها مشکلات عمومی و فعلی زنان لیبی را در کانون فعالیت های خود قرار دادهاند، همان مشکلاتی در حال حاضر یکی از موانع بزرگ در مسیر لیبی به سوی دورانی تازه به شمار می آید.
“مروان قرقوم” ۲۸ ساله یکی از فعالان مدنی شناخته شده لیبی و دستیار رئیس امور مالی سازمان نتاج است. او تاکید میکند که زنان لیبی نقشی بسیار بزرگ و تاثیرگذار در انقلاب این کشور ایفا کردند اما به گفته وی در همین شهر بن غازی در حال حاضر عرصه برای همین زنان به شدت تنگ است و زندگی آنان با دشواری زیادی روبرو است. آقای قرقوم در کنفرانسی که روز ۲۵ نوامبر و به مناسبت روز جهانی رفع هرنوع خشونت علیه زنان به همت آمیکا و بنیاد خیریه هاینریش بل در بادن- وورتنبورگ آلمان برگزار شد گفت:” در بن غازی یک جنبش قدرتمند زنان وجود دارد و این جنبش هر روز بزرگ تر و گسترده تر میشود”.
“محمد الخطیب” نیز یک حقوقدان مرد مصری است که برای احقاق حقوق زنان فعالیت میکند. او همکار نهادی به نام “هراس مپ” است، نهادی که از فعالان داوطلب تشکیل شده و هدف آن رفع موانع اجتماعی برای پایان دادن به خشونت ها و تبعیض های جنسی و جنسیتی علیه زنان در مصر تعریف شده است. به گفته آقای الخطیب ۹۳ درصد از زنان مصری از خشونت ها و تبعیض های جنسی رنج میبرند و در معرض آن قرار دارند:” و بدتر از همه آن که ۸۱ درصد این خشونت ها به صورت کاملا علنی و عریان و در مقابل دیدگان مردم صورت میگیرد بدون آن که کسی به خودش زحمت اعتراض بدهد”. به عقیده الخطیب مهم ترین وظیفه مردم این است که نسبت به مساله و مشکلی به نام تبعیض و خشونت علیه زنان آگاهی کسب کنند. این فعال ۲۳ ساله حقوق زنان میگوید:” این در حالی است که متاسفانه اکثر مصری ها اصولا وجود این مشکل را انکار میکنند . برای مبارزه با این مشکل باید در گام نخست وجود مشکلاتی از این دست جدی گرفته شود”. در همین راستا نهاد هراس مپ یک نقشه ابتکاری منتشر کرده است که به کمک آن می توان قربانیانی که به کمک نیاز دارند را شناسایی و به صورت آنلاین در مورد حملاتی که در خیابان ها و مجامع عمومی علیه زنان صورت میگیرد گزارش داد و خبر رسانی کرد.
الخطیب میگوید که مردم مصر در بهار عربی سال ۲۰۱۱ تردید نداشتند که کشورشان از این پس تغییر خواهد کرد:” در قاهره یک جامعه مدنی فعال و پویا وجود دارد و زنان و مردان در کنار هم کار میکنند”. و بسیاری از مردان مصر قصد دارند که از ادامه خشونت ها و تبعیض های جنسی علیه زنان جلوگیری کنند و البته اعمال مجازات علیه کسانی که دست به خشونت علیه زنان می زنند وظیفه پلیس و تشکیلات قضایی است. الخطیب در ادامه میگوید:” با این حال تغییر باورهای اجتماعی وظیفه مردم حاضر در آن جامعه است”.
مشکلی که به پیش از دوران داعش مربوط است
“آنه ماری سانکار” از مرکز تحقیقات صلح سوئیس هشدار می دهد که حمایت و دفاع از زنان آن گونه که در قطعنامه ۱۳۲۵ آمده است می تواند به جدایی زنان از عرصه عمومی منجر شود. او میگوید:” اکتفا به آن قطعنامه به معنی کوچک کردن مساله است. به باور من نکته بسیار مهم در رابطه با احقاق حقوق زنان همان مساله اقدامات پیشگیرانه است. از سوی دیگر دلایل و ریشه های این خشونت ها و تبعیض ها نیز باید مورد بررسی دقیق قرار گرفته و برطرف شود”.
پس از اشغال مناطق گسترده ای از کشورهای عراق و سوریه توسط گروه بنیادگرا و تروریست داعش، خشونت ها علیه زنان ساکن این مناطق نیز به شدت افزایش یافت. اما “لیلا الودات” حقوق دان و فعال حقوق زنان سوری به این واقعیت مهم اشاره دارد که این مشکل با برآمدن داعش آغاز نشده است بلکه خشونت علیه زنان در هر دو کشور سوریه و عراق به گذشته های دور بازمیگردد و از سال ها پیش در این دو کشور هیچ کس مانع کسانی نمیشود که علیه زنان دست به خشونت می زنند. خانم الودات که برای “اتحادیه بین االمللی زنان برای صلح و آزادی” کار میکند میگوید:” در مناقشات مسلحانه بزرگ و گسترده به ویژه این زنان هستند که در معرض انواع خطرها قرار دارند. زنان به طور معمول در جنگ شرکت نمیکنند و با اسلحه کاری ندارند و به تبع آن امکانی برای دفاع از خودشان نیز ندارند”. به گفته وی افزون بر آن زنان کشورهای عربی برای حضور خود در جامعه نیز با محدودیت های زیادی مواجهند:” فروپاشی سیستم قضایی و اداری سوریه پیامدهایی به شدت منفی برای زنان داشت و با کمال تاسف باید بگویم که مناقشه مسلحانه در سوریه دستاورد چندانی نداشته و افزون بر آن همه زحمات ومبارزات زنان این کشور برای رفع تبعیض و کسب استقلال را بر باد فنا داد”.
” یان ایلهان قیزایلهان” روانشناس و شرق پژوه نیز با اشاره به خشونت های وحشتناک علیه اقلیت ایزدی در شمال عراق میگوید:” زنان توسط افراد داعش فروخته و به بردگی گرفته میشوند و مورد تجاوز قرار میگیرند و تحت شکنجه قرار دارند. این گروه تروریستی از یک برداشت کاملا غلط که با مبانی اسلام هیچ همخوانی ندارد تبعیت میکند، همان ایدئولوژی که دگراندیشان را انسان نمی داند و نسل کشی ایزدی ها را یک وظیفه به شمار می آورد”.
به گفته خانم الودات سرنوشت ایزدی ها تقریبا مشخص است اما دیگر اقلیت های قومی و مذهبی در منطقه نمی دانند که چه بر سرشان خواهد آمد:” میلیون ها زن در این منطقه زندگی میکنند که تحت همان تهدیدها و خشونت ها قرار دارند اما کسی صدای آنها را نمیشنود. من از جامعه بین الملل می خواهم که اقدامات پیشگیرانه علیه این خشونت ها را افزایش دهد”.
منبع: شفقنا