مشرق: سرانجام مجلس ملی مؤسسان تونس پس از گذشت یک سال از انقلاب “یاسمین” در تونس “منصف المرزوقی” را به سمت رئیس جمهور موقت این کشور انتخاب کرد تا برای ۱۱ ماه اداره امور تونس را در دوره انتقالی برعهده داشته باشد.
المرزوقی را از جمله روشنفکران جهان عرب میدانند که به دفاع از “پرونده هستهای ایران” و انتقاد از سیاستهای رژیم صهیونیستی علیه فلسطینیان، اعراب و ایران معروف است.
پییشینه منصف چه بوده است؟
“منصف المرزوقی” متولد ۷ ژوئن ۱۹۴۵ میلادی در “قرمبالیه” شهر کوچکی در جنوب تونس است. وی دارای چهار برادر و هفت خواهر است؛ تحصیلات مقدماتی خود را در تونس پایتخت سپری کرد تا در سال ۱۹۶۱ میلادی تونس را به همراه خانوادهاش به قصد طنجه، در شمال مغرب ترک کند و تا سال ۱۹۶۴ میلادی در آنجا اقامت گزیند.
“منصف المرزوقی” متولد ۷ ژوئن ۱۹۴۵ میلادی در “قرمبالیه” شهر کوچکی در جنوب تونس است. وی دارای چهار برادر و هفت خواهر است؛ تحصیلات مقدماتی خود را در تونس پایتخت سپری کرد تا در سال ۱۹۶۱ میلادی تونس را به همراه خانوادهاش به قصد طنجه، در شمال مغرب ترک کند و تا سال ۱۹۶۴ میلادی در آنجا اقامت گزیند.
پس از آن به فرانسه رفت و در آنجا ازدواج کرد و صاحب دو فرزند دختر به نامهای مریم و نادیه شد. المرزوقی ۱۵ سال در فرانسه به سر برد. در این کشور در دانشگاه “استراسبورگ” در رشته روانشناسی تحصیل کرد و توانست در رشته پزشکی تخصص بگیرد.
تحصیلات و فعالیتها
وی دانش آموخته رشته پزشکی است و در رشته اعصاب تخصص دارد و در کنار پزشکی فعالیتهای گستردهای در حوزههای حقوقی، سیاسی و فلسفی داشته است.
وی دانش آموخته رشته پزشکی است و در رشته اعصاب تخصص دارد و در کنار پزشکی فعالیتهای گستردهای در حوزههای حقوقی، سیاسی و فلسفی داشته است.
منصف در سال ۱۹۷۰ میلادی به مناسبت شرکت در مسابقه جهانی یکصدمین سال تولد “مهاتما گاندی” رهبر فقید هند، برنده مسابقه شد.
در سال ۱۹۷۵ میلادی به چین رفت و در تیم پزشکی کمکرسانی به مردم چین به درمان رایگان مردم این کشور پرداخت.
در سال ۱۹۷۹ میلادی به رغم پافشاری نزدیکانش برای ماندن در فرانسه به تونس بازگشت و در دانشگاه تونس به تدریس رشته اعصاب پرداخت. او همچنین یکی از اعضای کمیته ملی جامعه پزشکی تونس بود که تا قبل از انحلال در آن فعالیت میکرد.
در مارس ۱۹۹۴ میلادی خود را برای انتخابات ریاست جمهوری تونس نامزد کرد که به قیمت زندانی شدنش تمام شد.
در بازداشت، چهار ماه را در سلول انفرادی گذراند تا اینکه با فشار جامعه جهانی و تومارهای امضا شده فعالان حقوق بشر و چهرههای مطرح جهان و مداخله شخص “نلسون ماندلا” رئیس جمهوری افریقای جنوبی از زندان آزاد شد.
وی در دوران آزادی نیز چندان آسوده نبود در طول این مدت از کار منع و انتشار هرگونه اثری از او ممنوع شد و سپس تمام آثارش از بازار جمعآوری شدند. بارها به میز محاکمه آمد و تا مدتی نیز ممنوع السفر بود.
در ۱۰ دسامبر ۱۹۹۷ میلادی به همراه جمعی از دوستانش “مجلس ملی برای آزادیها” را به مناسبت سالروز اعلام بیانیه حقوق بشر تأسیس کرد.
وی همچنین از چند سال پیش به وبلاگ نویسی نیز روی آورده و تحلیل های سیاسی و حقوقی خود در قبال تحولات تونس و جهان اسلام را در آن منتشر میکند.
منصف در سال ۱۹۹۸ میلادی به عنوان نخستین رئیس کمیته عربی حقوق بشر انتخاب شد که تا سال ۲۰۰۰ در این سمت فعالیت میکرد.
در سال ۲۰۰۱ میلادی، به فرانسه مهاجرت کرد و در دانشگاه پاریس به تدریس پرداخت.
در ۱۴ اکتبر ۲۰۰۶ میلادی با شرکت در یک برنامه تحلیلی درباره اوضاع تونس در شبکه الجزیره حاضر شد و از مردم کشورش خواست با حفظ چارچوبهای مقاومت مسالمتآمیز، علیه حکومت بن علی دست به تحرکات اعتراضآمیز بزنند تا حقوق بشر در این کشور رعایت شود و آزادی به کشورشان بازگردد.
در ۲۱ اکتبر همان سال از مردم تونس خواست به تجمعات اعتراضآمیز خود را ادامه دهند و خود نیز در این روز بدون کسب اجازه از حکومت خودکامه زین العابدین بن علی به کشور بازگشت، ولی شدت فشارها به اندازهای بود که نتوانست تصمیم خود را عملی کند و در فرانسه باقی ماند.
فعالیتهای غیر سیاسی
اگر بخواهیم به مهمترین فعالیتهای غیر سیاسی المرزوقی نیز اشاره داشته باشیم، باید گفت که در سال ۱۹۸۲ میلادی، برنده جایزه مغرب عربی در رشته پزشکی به خاطر پژوهشهای متعددش در زمینه بیماری اعصاب کودکان شد.
اگر بخواهیم به مهمترین فعالیتهای غیر سیاسی المرزوقی نیز اشاره داشته باشیم، باید گفت که در سال ۱۹۸۲ میلادی، برنده جایزه مغرب عربی در رشته پزشکی به خاطر پژوهشهای متعددش در زمینه بیماری اعصاب کودکان شد.
المرزوقی در سال ۱۹۸۹ میلادی برای نوشتن کتاب “دریچهای به پزشکی مدرن” برنده جایزه همایش پزشکی عربی شد.
از او نزدیک به ۲۰ اثر در زمینههای پزشکی، اندیشه سیاسی و ادبیات منتشر شده که چهار اثر از این تعداد به زبان فرانسه ترجمه و منتشر شدهاند.
ریاست سازمان حقوق بشر تونس از سال ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۴ میلادی و شبکه آفریقا برای حقوق کودک از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۳ از دیگر فعالیتهای او است.
تأکید بر کسب دانش
المرزوقی اهمیت بسزایی به کسب علم و دانش داده و همواره تأکید میکند که جهان عرب بیش از آن که به سیاستمدار نیاز داشته باشد، به پزشک و دانشمند و مهندس و فیلسوف و اندیشمند نیاز دارد و همواره میگوید: اگر میخواهی وفاداری خود را به جهان عرب و تونس به اثبات برسانی باید همچون یهود در کسب علوم تلاش کنی و بر دیگران تفوق علمی داشته باشی؛ چراکه قدرت یهود با جایگاه علمی و حرفهای آنها در ارتباط است.
المرزوقی اهمیت بسزایی به کسب علم و دانش داده و همواره تأکید میکند که جهان عرب بیش از آن که به سیاستمدار نیاز داشته باشد، به پزشک و دانشمند و مهندس و فیلسوف و اندیشمند نیاز دارد و همواره میگوید: اگر میخواهی وفاداری خود را به جهان عرب و تونس به اثبات برسانی باید همچون یهود در کسب علوم تلاش کنی و بر دیگران تفوق علمی داشته باشی؛ چراکه قدرت یهود با جایگاه علمی و حرفهای آنها در ارتباط است.
بازگشت به تونس و پیروزی در انتخابات
سرانجام المرزوقی در ۱۸ ژانویه ۲۰۱۱ میلادی، پیش از فرار دیکتاتور مخلوع، زین العابدین بن علی، به تونس بازگشت تا پس از به دست گرفتن رهبری حزب چپ گرای “کنفرانس به خاطر جمهوری” در ۲۳ اکتبر سال جاری میلادی به همراه حزبش در انتخابات مجلس ملی مؤسسان این کشور شرکت کند.
سرانجام المرزوقی در ۱۸ ژانویه ۲۰۱۱ میلادی، پیش از فرار دیکتاتور مخلوع، زین العابدین بن علی، به تونس بازگشت تا پس از به دست گرفتن رهبری حزب چپ گرای “کنفرانس به خاطر جمهوری” در ۲۳ اکتبر سال جاری میلادی به همراه حزبش در انتخابات مجلس ملی مؤسسان این کشور شرکت کند.
حزب المرزوقی در انتخابات مجلس ملی مؤسسان موفق شد، ۲۹ کرسی از ۲۱۷ کرسی این مجلس را به دست آورد که پس از حزب “النهضۀ” به رهبری “راشد الغنوشی”، دومین حزب پیروز انتخابات تونس محسوب میشود.
دیدگاههای سیاسی
اگر بخواهیم درباره دیدگاههای سیاسی منصف المرزوقی سخن بگوییم باید به طور خلاصه گفت که او با جریانهای اسلامی میانهرو روابط خوبی دارد اگر چه عموماً از اندیشههای سوسیالیستی میانه تبعیت میکند.
اگر بخواهیم درباره دیدگاههای سیاسی منصف المرزوقی سخن بگوییم باید به طور خلاصه گفت که او با جریانهای اسلامی میانهرو روابط خوبی دارد اگر چه عموماً از اندیشههای سوسیالیستی میانه تبعیت میکند.
رئیس جمهوری موقت تونس اگر چه معتقد به نظام سکولار است، ولی از اندیشههای اسلامیبه عنوان دین مسلمانان، حمایت قاطع و خود را یک فرد دموکرات معرفی میکند.
درباره دیدگاههای دموکراتیک و ضد دیکتاتوری المرزوقی باید گفت که وی از جمله مخالفان رژیم صدام در عراق بود که بشدت با دیکتاتوری وی به مخالفت برخاست و رژیم دیکتاتور او را بزرگترین فاجعه نه تنها برای مردم عراق که برای جهان عرب تلقی میکرد.
المرزوقی تأکید میکند که فاجعه بمباران شیمیایی حلبچه، تأثیر بسزایی بر این دیدگاه او در قبال رژیم صدام گذاشت و همیشه از آن به عنوان لکه ننگی بر پیشانی جهان عرب یاد میکرد که در حق شهروندان بیدفاع و بیپناه کرد به اجرا گذاشته شد.
المرزوقی همواره رهبران عرب را به باد انتقاد میگیرد، چون معتقد است، در برابر بسیاری از قضایای منطقهای بیتفاوت هستند و تفاوت دوست و دشمن را تشخیص نمیدهند و به جای آنکه از در دوستی با کشوری چون جمهوری اسلامی ایران برآیند سیاستهای باب میل رژیم صهیونیستی را اتخاذ میکنند.
المرزوقی در دوران استبداد “زین العابدین بن علی” از منتقدان سر سخت او بود. با شبکه خبری الجزیره همکاری میکرد و چه در تبعید و چه در داخل تونس علیه بن علی فعالیتهای گستردهای داشت.
اگرچه وی تا کنون بر مخالفت خود با حکومت های استکباری و استبدادی و حمایت از سیاست های منطقه ای و جهانی جمهوری اسلامی ایران و محور مقاومت علیه آمریکا و رژیم صهیونیستی پافشاری کرده است، اما این، محک آزمون های اجرایی آینده است که عیار شعارها و سوابق وی را مشخص خواهد کرد.