در کتب فقهی و روایات اسلامی از دو شغل برای زنان نامبرده شده که مشاغلی مباح هستند اما در مواردی درآمدی که از آن حاصل میشود حرام است یا کراهت دارد.
۱-آرایشگری:
اجرت و درآمد آرایشگر حرام است اگر:
در کتب فقهی اصطلاحی با عنوان «تدلیس ماشطه» به معنای «حیله گری آرایشگر» وجود دارد. اگر آرایشگر با ترفندهایی که به کار میبرد عیوب زنی را بپوشاند و وی را دارای محاسنی کند تا زمینه ازدواج او را با مردی فراهم سازد، به این کار تدلیس ماشطه میگویند که در این صورت اجرتش حرام است. اگر آرایشگر بدون هیچ قصدی زنی را آرایش کند ولی آن زن خود، قصد فریب دیگری را داشته باشد، اجرت آرایشگر حلال است و تدلیس بر آن صدق نمیکند. [۱]
بعد از تدلیس، برای زن آرایشگر، «تبرج» مطرح میشود. در واژه های قرآنی، تبرج به معنای خودنمایی است. تبرج از ماده برج گرفته شده و به معنای زنی است که زیبایی های خود را به مردان آشکار کند. اگر آرایشگر، زنی را به گونه تبرج آرایش کند، خود عمل تزیین حرام است و به همین دلیل اجرت حاصل از آن نیز حرام میباشد.
موضوع دیگر درباره شغل آرایشگری بانوان، دریافت وجه است. بهتر است آرایشگر برای اجرت خود شرطی قرار ندهد وآنچه به او می دهند را بپذیرد. مستحب است آرایشگر مبلغ بیش از حق خود را مطالبه نکند و اجرت دهنده دستمزد او را پرداخت کند.
۲-آوازه خوانی:
خوانندگی از دیگر مشاغلی است در کتب فقهی برای زنان حرام یاد شده است.
درباره غنا در میان فقها اختلاف نظر وجود دارد. برخی از فقها همچون محدث کاشانی و آخوند خراسانی غنا را به طور مطلق حرام نمی دانند، بلکه حرام بودن آن را ناظر به زمانی می دانند که مواردی حرام مانند اختلاط زن و مرد در مجلس و سرگرمی های لهو به آن ملحق شود. [۲]. اما محقق بحرانی این توجیه را درباره حرمت غنا توهمیبیش نمیداند و آن را نمیپذیرد.
طبق نظر مشهور فقها، همانگونه که غنا حرام است، اجرت زن آوازهخوان (خواننده) نیز حرام است، مگر اینکه این خوانندگی در شب عروسی باشد و همراه با حرام دیگری مانند دروغ گفتن، تار زدن و یا داخل شدن مردان در مجلس عروسی، با آن همراه نشود. در این صورت اجرت و کسب زن خواننده حلال است.
پی نوشت ها:
[۱]. شهید ثانی، مسالک الافهام، ج ۳، ص ۱۲۹.
[۲]. سیدروحالله خمینی، المکاسب المحرمه، ص ۲۰۶۹.