موعود پایگاه اینترنتی موعود
مساجد در ساختن نسلی با ایمان و دور از فساد، پاک دل و پاک رفتار، نقش کلیدی ایفا می‌کنند و در پیشگیری از آلوده شدن به گناه و مفاسد نیز، روی «سنگر مساجد» و «پایگاه نماز جماعت» می توان حساب باز کرد و تأثیر واکسینه کردن مسجد را در برابر تباهیهای اخلاقی و انحرافات فکری به یاد داشت. مهّم آن است که مساجد، برای هدایت مسجدیان برنامه و جاذبه داشته باشند.
از زبان مسجد
من همسایه شما هستم، در همین کوچه و محلّه و در همین نزدیکیها زندگی می‌کنم.
من «مسجد» هستم؛ خانۀ خدا، عبادتگاه مسلمین. با شما درد دلهایی دارم که دوست دارم کمی حوصله کنید و درد دلهای این همسایه را بشنوید.
با اینکه من روزی چند نوبت درِ خویش را به روی شما باز می‌کنم و چند ساعت به انتظار شما می مانم؛ ولی بعضی از شماها سراغ من نمی آیید و با من اُنس نمی‌گیرید. مثل اینکه با من قهرید. مگر از من چه بدی دیده اید؟ چرا این همه بی وفایی؟! چه خاطره بدی از من دارید؟ من که همیشه دل شما را روشن و قلبتان را با صفا کرده ام. من که همیشه به شما آرامش روحی داده ام. شاید برخورد خادم مسجد یا حرفهای مردم یا برخورد بعضی مسجدیها شما را ناراحت کرده باشد؛ ولی چرا از من و صاحب من ـ که خداست ـ قهرید؟
می‌گویید: برنامه هایم جذّاب و آموزنده نیست؟ باشد، بیایید کمک کنید، طرح و پیشنهاد بدهید، با پیشنماز و متولّیان مسجد صحبت کنید، خودتان هم وقت بگذارید و مرا فعّال تر، جذّاب تر و با برنامه تر کنید! اگر قبول دارید که من پایگاهی برای تقویت ایمان، اخلاق و دینداری مردم هستم، این پایگاه را تقویت کنید؛ چرا فاصله می‌گیرید؟
من هر لحظه برای آشتی و دوستی با شما حاضرم، دست محبّت شما را می فشارم، پایتان را می‌بوسم. کمک کنید، انضباط و نظم داخلی مرا بیش تر نمایید! مرا از تزیینات اضافی و غیر لازم پاک کنید و در عوض، خوشبو، معطّر، تمیز و با صفایم کنید! گرد و غبار از چهره ام بزدایید، روشنایی مرا بیش تر کنید، به سقفی که چکّه می‌کند، به دیواری که درحال ریزش است، به در و پنجره های زنگ زده، به دستشوییها، جاکفشیها، حیاط، حوض و وضوخانه ام رسیدگی کنید، و آنچه را که مایه بی رغبتی مردم به حضور در من می‌شود، از بین ببرید تا من همچون خودتان تمیزتر، بهداشتی تر و با صفاتر باشم، تا شوق آمدن از خانه، مغازه، مدرسه و پارک به سوی من بیش تر شود، و من آبادتر بشوم.
من گله ها و درد دلهایم را با شما که همسایه منید در میان گذاشته ام:
خدا فرموده است که مرا آباد بسازید! آیه «إِنَّما یَعْمُرُ مَساجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ وَ أَقامَ الصَّلاهَ وَ آتَى الزَّکاهَ وَ لَمْ یَخْشَ إِلاَّ اللَّهَ فَعَسى أُولئِکَ أَنْ یَکُونُوا مِنَ الْمُهْتَدینَ»۱ را بر پیشانی من می نویسید؛ ولی از غصّه های من خبر ندارید. فکر می‌کنید آبادی من به چیست؟ به گلدسته های بلند و کاشیکاریهای گرانبها؟ به چلچراغهای میلیونی؟ به قالیهای نفیس و درهای منبّت کاری شده و پرده ها و مرمرها و گچ بریهای هنری؟ نه به خدا قسم! آبادی من به حضور شماست، به برگزاری پرشکوه نمازهای جماعت، معنویّت و نیایش، تشکیل جلسات درس و وعظ و ذکر، تبدیل شدن من به پایگاهی برای گسترش ایمان و آگاهی و تقویت دین و بسیج مردم و کمک به مسلمین و سنگری برای دفاع از اسلام و میهن، به همبستگی دلها و الفت جانهای نمازگزاران و مسجدیان و انجام امور خیریّه و مشاکرت در کارهای عامّ المنفعه و مرکزی برای تربیت و ارشاد.
شما ظاهرم را جلا دادید و رنگ کردید؛ امّا باطنم را تاریک ساختید. وقتی روشن کردن یک چراغ در مسجد ثواب دارد، روشن کردن یک فکر و دل با نور هدایت ثوابش بیش تر نیست؟ چرا به جای ساختن مسجد، «مسجدی» نمی سازید؟ شما مصلّا ساختید، نه مصلّی. نمازخانه ها زیاد شده است، نه نماز خوانها! متأسّفانه در بعضی جاها مرا فقط با صدای «الرحمن» و مجلس فاتحه می‌شناسند. در من این همه «مجلس ترحیم» برای مرده ها گرفتید؛ ولی چند بار شد که «مجلس ترحّم» برای زندگان بگیرید؟ این همه برای اموات قرآن خواندید، کمی هم برای زنده ها بخوانید!
هنگام برگزاری مجالس ختم، چهره هایی را دیده ام که در طول سال پایشان به هیچ مسجدی نمی رسد. بعضیها فقط به خاطر شیرینی، شربت، شام و خرما نزد ما مساجد می آیند و بعضی روز عاشورا و شب اربعین برای پلوخوری.
از شما دوستان مسجدی نیز گله دارم؛ چرا تنها به مسجد می آیید؟ چرا دوستان و فرزندانتان را با خودتان نمی آورید؟ چرا شوق مسجد را در دل دیگران ایجاد نمی‌کنید؟ چرا ثواب نماز و لذّت عبادت و تلاوت و حتّی حضور در مسجد را برای مردم نمی‌گویید؟ چرا به مسجد می آیید و فیض می‌برید؛ ولی از خود من دلجویی و احوالپرسی نمی‌کنید؟ آخر من نیز دل دارم! من هم مشکلات و نیازهایی دارم. تفقّد، رسیدگی، عیدی و خرجی می خواهم. دوست دارم گاهی دلم شاد و روشن شود. پرده ها، فرشها، دیوارها، شیشه ها و چراغهایم تمیز و تازه شودند. چرا به پرده های کثیف و شیشه های دود و غبار گرفته و لامپهای سوخته و زیر پله های پر از آشغال و انباری پر از خرت و پرت من نگاه نمی‌کنید؟!
چرا بلندگو و سیستم صوتی مرا مرتّب نمی سازید و مردم را از شرّ سوت و خش خش آن نجات نمی دهید؟
چرا مهرهای شکسته و سیاه شده مرا عوض نمی‌کنید؟ چرا قفسه های قرآن و کتابهای دعا را مرتّب نمی سازید؟ چرا دیر می آیید و زود و با عجله می روید؟ مگر مستحب نیست که انسان زود به مسجد و دیرتر بیرون آید؟ چرا «حَیَّ عَلَی الصَّلَاۀِ» را جدّی نمی‌گیرید و همیشه به نماز دوّم می رسید؟
دوست دارم وقتی به مسجد می آیید ـ همانطور که دستور دینی است ـ لباسهای تمیز بپوشید، عطر بزنید، برای آمدن شتاب کنید، وقار داشته باشید، با وضو وارد شوید، دعا بخوانید، ذکر بگویید، آلودگیهای مرا در اسرع وقت از بین ببرید، مرا جارو کنید، باکفشهایتان مرا خاکی و کثیف نکنید، در دل من چراغ روشن کنید، در صحن مسجد آب دهان نیندازید، اگر دهانتان بوی سیر و پیاز می دهد، در جمع مسجدیان حاضر نشوید، مرا محلّ گذر و راه عبور و مرور قرار ندهید، در من به سخن از دنیا، داد و ستد یا سر و صدا نپردازید.
بعضیها احترام مرا حفظ نمی‌کنند. کارهایی که در شأن من نیست، انجام می دهند. با کف و سوت و هوار و خنده‌های بلند، دل مرا می رنجانند. با هیاهو، مجادله ها و منازعه ها آرامش مرا می‌گیرند. با کفش وارد مسجد می‌شوند. جُنُب و ناپاک به مسجد می آیند. کفشها را کنار جانماز و روی فرش می‌گذارند. فرش و دیوار و زمین مرا آلوده می‌کنند. آشغال، پوست تخمه و هسته خرما می ریزند. کسبه محل، حیاط مرا پارکینگ موتورهایشان می‌کنند. در فضای من غیبت می‌کنند و حرفهای لغو می زنند. مرا به محل بازی، ورزش یا خواب تبدیل می‌کنند. در من حرف از دنیا می زنند و دلّالی می‌کنند. گویا مرا با باشگاه، قهوه خانه، سینما، بنگاه، و یا فرهنگسرا عوضی گرفته‌اند. آخر من هم برای خودم قداست و حرمتی دارم! این بی حرمتیها حرام نیست؟ چرا بعضیها پروا نمی‌کنند؟ بعضیها وقتی به مسجد می آیند، فقط حرف می زنند و غیبت و همهمه می‌کنند و مزاحم ذکر و عبادت و نماز و گوش دادن دیگران می‌شوند.
این گِله‌ها را با شما نگویم، با که بگویم؟ وقتی مجلس ترحیم می‌گیرید، صدای بلندگویتان ـ گاهی ـ سبب رنجش همسایه‌ها می‌شود و آن وقت از من بدشان می‌آید. چرا باید کسی که می‌خواهد خانه بخرد، دقت می‌کند که همسایه مسجد و مدرسه نباشد؟ مگر مسجد جای هدایت، معرفت و حق نیست؟ نکند زمانی فرا رسیده است که حضرت علی علیه السلام فرمود: «روزی خواهد آمد که مساجد از جهت ساختمانی آباد است؛ ولی از جهت هدایت، خراب!»۲
دوست دارم پیشنماز مسجد، با اخلاق و سخنانش، محور جاذبه باشد و جوانان برای یادگرفتن و فیض معنوی بیش تر به مسجد آیند و از رفتار و علوم او بهره گیرند و او را محرم رازها و دوست خودشان بشناسند.
دوست دارم همهمه و سر و صدا موقع نماز جماعت، حال مردم را نگیرد، بوی بد جورابها و عرق بدنها مردم را از من فراری ندهد. اذان و تکبیر با صدای خوش، دلها را مشتاق من می‌کند، مؤذّن و مکبّر و خادم خوبی برای من انتخاب کنید. از خادم مسجد بخواهید کمی‌با مردم، به خصوص نوجوانان و جوانان خوش اخلاق‌تر برخورد کند، تا پای آنها از مسجد بریده نشود. من دوست دارم در جلسات و نمازها، چهره‌های جوانان را بیش تر ببینم. کودکان را از مسجد بیرون نکنید؛ بلکه یادشان بدهید که آداب، آرامش و نظافت را مراعات کنند، تا آنها نیز «مسجدی» شوند. دوست دارم وقتی صدای اذان می‌آید، همسایه‌ها، کسبه و مغازه داران برای نماز جماعت به مسجدها هجوم آورند، نه آنکه نماز جماعت کنار آنها برپا شود؛ امّا آنان یا مشغول چانه‌زدن با مشتری باشند، یا قدم زدن در خیابان، یا تماشای تلویزیون و یا سرگزم حرف و حدیث با یکدیگر.
آیا این توقّعها چیزهای بدی است که من ا ز شما دارم؟ شما که امّت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله هستید، شما که می‌توانید اوقات مسجد را به دعا، قرآن و نماز بگذرانید، چرا به غیبت، حرف دنیا و لغویّات می‌پردازید؟
من انتظار دارم حق مرا ضایع نکنید، حرمتم را نشکنید، مرا از معنویّت و یاد خدا خالی نکنید، نقشِ محوری من در زندگی خودتان را از یاد نبرید، مرکزیّت مرا حفظ کنید. مرا کانون اصلاح اخلاق سازید. شما مسجدیان الگوی دیگران باشید. مسجد را محلّی برای رشد و ایمان کنید. چرا باید بعضی از ترس اینکه کفشهایشان را ببرند، به مسجد نیایند؟ چرا باید بعضی برای پرهیز از خاکی شدن شلوراشان از مسجد گریزان باشند؟ چرا باید وقتی بعضی مساجد چنان در گوشه‌های پرت و دور از رفت و آمد باشند که دنبال مسجد می‌گردند، آن را نیابند؛ نه تابلویی، نه چراغی، نه علامتی؟ چرا وقتی مرا می‌سازید، به فکر نیازهای آینده من نیستید و آنها را پیش‌بینی نمی‌کنید؟
آیا این توقّعات و انتظارات من، حق نیست؟ پس با من بیش تر همکاری کنید. من همدم شمایم، شما نیز با من همدمی و همراهی کنید. مسجد، خانه خداست. خانه خدا را با «معرفت»، «تقوا»، «عمل صالح» و «یاد خدا» آباد کنید! گِله‌ها و درد دلهای مرا هم به دل نگیرید. من خیر و صلاح خودتان را می‌خواهم.
منابع
۱) توبه / ۱۸.
۲) «یَأتِی عَلَی النَّاسِ زَمَانٌ… مَسَاجِدَهُم یَومَئِذٍ عامِرَهٌ مِنَ البَنَاءِ خَرَابٌ مِنَ الْهُدی.» نهج البلاغه، فیض الاسلام، حکمت ۳۶۱.
ماهنامه اطلاع رسانی، پژوهشی، آموزشی مبلغان شماره۱۵۵.
