موعود پایگاه اینترنتی موعود
آخرالزمان" اصطلاحی است که طی سال‌های اخیر بارها شنیده‌ایم و هرچه پیش می‌رویم بر کاربرد آن افزوده می‌شود .
گرچه آخرالزمان از اعتقادات خاص شیعه و ریشه‌ی آن در تفکر اسلامی است اما منحصر به مسلمانان نبوده و معادل‌های این کلمه، در ادیان دیگر کاربرد وسیع و متنوعی دارد . حتی در مکاتب و مباحث سیاسی غیردینی نیز بحث‌های متعددی راجع به آن صورت گرفته است .
آنچه که در بین تمامی ادیان و حتی مکاتب غیردینی راجع به "آخرالزمان" اشتراک دارد، اشاره به مقطعی از تاریخ انسان است که در آن، بشر به عالی‌ترین برنامه و اسلوب اداره‌ی زندگی اجتماعی دست یافته و به وسیله‌ی آن فصل نوینی از همزیستی متعالی توأم با صلح، آرامش، عدالت و رفاه جهانی را آغاز می‌کند . تأکید ادیان و فرهنگ‌های متأثر از آن بر اجتماع انسان‌ها در غالب "مدینه‌ی فاضله"، "آرمان‌شهر"، "شهر سالم"، "اورشلیم"، "اتوپیا" و … دقیقا مبتنی بر همین اعتقاد می‌باشد . البته یکی از وجوه تمایز اعتقاد به آخرالزمان بر پایه‌ی ادیان الهی با اعتقاد به این اصل بر پایه‌ی مکاتب دست‌ساز بشر (مکاتب اومانیستی)، باورهای پیرامون ریشه‌ی تأسیس چنین جامعه‌ای است که پیروان ادیان آسمانی، ریشه‌ی آن را در "ظهور منجی آخرالزمان" می‌دانند و پیروان ایسم‌های منحرف غیردینی، آن را ثمره‌ی سیر تکاملی جوامع انسانی دانسته و پایان تاریخ می‌نامند(۱) .
به هر حال آنچه مسلم و انکارناپذیر است، انتظار تمام عالم برای فرارسیدن روز موعود و نجات انسان از پلیدی‌ها و زشتی‌ها و آغاز حکومت صالحان بر کره‌ی خاکی است و البته مترقی‌ترین، کامل‌ترین و صحیح‌ترین باور، اعتقاد آخرالزمانی شیعه مبنی بر ظهور امام دوازدهم(س)، حجت غایب، حضرت ولی‌الله‌الاعظم(ارواحنا فداه) می‌باشد .
شیعیان بر اساس وعده‌های داده شده از سوی رسول اکرم(ص) و ائمه‌ی طاهرین(س) منتظر تحقق موعد قیام و ظهور قائم‌آل‌محمد(ع) هستند و برای این انتظار نیز تکالیف و وظایفی دارند . فرهنگ انتظار طی قرون گذشته، نیروی محرکه‌ی خیزش‌های بزرگ عدالت‌خواهانه و ظلم‌ستیز بوده که قیام شکوهمند امام راحل(ره) را می‌توان آخرین آن نامید . از سوی دیگر روایات و متون متعدد، نشانه‌های مختلفی را برای مشخص نمودن احوالات آخرالزمان و اشاره به عصر ظهور ذکر کرده‌اند که این بخش، همیشه مورد توجه خاص و عام بوده است .
در سال‌های اخیر مباحث پیرامون فرارسیدن دوره‌ی آخرالزمان در میان پیروان ادیان مختلف رشد چشمگیری یافته که اعتقاد به رجعت و ظهور مسیح در سال ۲۰۰۰ میلادی در میان برخی از فرق مسیحی، از آن جمله بود . همچنین اعتقادات بحث‌انگیز مسیحیان انجیلی (مسیحیان صهیونیست)، یهودیان و … و طرح تفکرات جنجالی همچون نبرد آرماگدون(هرمجدون)، تخریب مسجدالاقصی و … از این دست است . ارائه‌ی عجولانه‌ی تزهایی همچون پایان تاریخ، به منظور منحرف نمودن تفکر فطری منجی‌خواهی نیز دلیل بر رشد همین باور ارزیابی می‌شود . البته هدف این نوشتار پرداختن به این دسته از مطالب نیست و واشکافی آنها نیاز به مباحث مشروح جداگانه‌ای دارد، اما توجه به موارد اخیرالذکر لازم است، تا بدانیم احساس فرارسیدن آخرالزمان در تمام ادیان شکل گرفته است .
آنچه در اینجا مورد توجه است، باور نزدیک بودن تحقق وعده‌ی ظهور مهدی موعود(عج)، در بین اکثریت شیعیان و محبین خاندان عترت(س) است . شواهد و مستندات قابل توجه دلالت بر این امر دارند که این مسأله از حد یک آرزو و امید صرف فراتر رفته و به لطف ذات احدی در حال فرا رسیدن و محقق شدن است . انشاءالله
به نظر می‌رسد برای اثبات این مدعا ذکر نکاتی که در زیر می‌آید کفایت کند :
اول _ آیهالله ناصری در سخنرانی‌ای در مدینهالنبی که در رجب سال گذشته صورت گرفته مطالبی را راجع به مبشراتی پیرامون حضرت بقیهالله‌الاعظم(ص) بیان کرده‌اند . این مطالب که به نقل از حضرت آیهالله‌العظمی‌بهجت می‌باشد به این شرح است : « من خراسان بودم، یکی از دوستان ما که تشرف دارد محضر حضرت [صاحب‌الزمان(عج)] به منزل ما آمد، از او پرسیدم "شما تازگی تشرف محضر حضرت داشته‌اید؟"، فرمودند "بله"، عرض کردم "راجع به ظهور سؤال نکردید؟"، فرمودند که "چرا"، گفتم که "حضرت چه فرمودند؟"، گفت من از حضرت سؤال کردم "یابن رسول‌الله ظهور چه وقت خواهد بود؟" فرمودند "نزدیک است" عرض کردم "من هم درک می‌کنم ظهور شما را؟" حضرت فرمودند "پیرمردتر از شما هم درک می‌کنند ظهور مرا" » [انشاءالله] . آیهالله بهجت فرموده بودند آن پیرمرد که تشرف به محضر حضرت دارد حدود ۶۰ سال سن دارد! . سپس آیهالله ناصری خطاب به مخاطبین می‌گویند « خدا می‌داند زمان ظهور نزدیک است . » (2)
دوم _ حضرت آیهالله‌العظمی مکارم شیرازی فرموده‌اند « همانطور که برای حضرت مهدی علیه‌السلام یک غیبت صغری و یک غیبت کبری است یعنی درست مانند آفتاب [که] وقتی می‌خواهد پنهان شود ابتدا قرص خورشید پشت افق پنهان می‌شود ولی هوا نیمه‌روشن است و کم‌کم این روشنایی برچیده می‌شود و تاریک می‌شود، برای ظهورش هم یک ظهور کبری و یک ظهور صغری است مانند موقعی که آفتاب می‌خواهد طلوع کند قرص خورشید هنوز پیدا نشده اما هوا نیمه‌روشن است و بعد خورشید دیده می‌شود . مرحله‌ی غیبت ایشان در دو مرحله واقع شده است و ظهور ایشان هم ظهور صغری و هم ظهور کبری دارد . در ظهور صغری توجه مردم به امام زمان علیه‌السلام زیاد می‌شود و همه جا صحبت از امام زمان علیه‌السلام است و جلسات امام زمان علیه‌السلام پرشور می‌شود و بحث‌های امام زمان علیه‌السلام همه جا را می‌گیرد . وضع طوری می‌شود که مردم تشنه می‌شود[ند] و آماده می‌شوند . ما تصور می‌کنیم که در این عصر و زمان، "ما انشاءالله در بین‌الطلوعین ظهور حضرت مهدی علیه‌السلام قرار داریم" . من فراموش نمی‌کنم پنجاه سال قبل مؤسساتی که به نام حضرت مهدی علیه‌السلام بود خیلی کم بود و کتاب‌هایی که درباره‌ی حضرت مهدی علیه‌السلام نوشته شده بود به‌اندازه‌ی امروز نبود و سخن از امام مهدی علیه‌السلام به این گستردگی نبود، اگر کسی چهل یا پنجاه سال قبل مسجد جمکران می‌رفت در بهترین شب‌ها ده یا بیست نفر بودند اما الان صدهاهزار نفر در بعضی از شب‌های حساس هستند . "ما به سوی طلوع کبری پیش می‌رویم" . » (3)
سخنان فوق از بزرگانی است که ما به راستگویی و تقوای آنها اعتماد کامل داریم و ضمنا این مطالب در لفافه و ابهام بیان نگردیده بلکه صراحتا نوید نزدیک بودن زمان ظهور را می‌دهد .
در خصوص توجه خاص به امام مهدی(ع)، ذکر این نکته مناسب است که در دیداری که حجهالاسلام ری‌شهری نماینده‌ی ولی فقیه در امور حج به همراه دست‌اندرکاران حج گذشته، چند روز قبل با مقام معظم رهبری داشتند، آقای ری‌شهری یکی از ویژگی‌های حج امسال را "توجه ویژه‌ی حجاج تمام کشورها به امام زمان(ص)" برشمرد . (۴)
اکنون سؤال این است که در این شرایط وظیفه‌ی ما به عنوان جامعه‌ی شیعی که خود را پیرو و سرباز آن حضرت می‌دانیم و نیز بر اساس وعده‌های داده شده، اصل سپاه حضرت مهدی(ع) متشکل از ما (یاران سید خراسانی که ۲۰۰هزار تا یک‌میلیون نفر ذکر گردیده است) می‌باشد، چیست؟
وظایفی که شیعیان در آستانه‌ی ظهور دارند، متعدد و مختلف می‌باشد که لازم است کارشناسان موضوع به تبیین، معرفی و تبلیغ آن بپردازند . آنچه در اینجا مدنظر است، بخشی از این وظایف می‌باشد که به گسترش فضای منجی‌خواهی می‌انجامد . آیهالله مکارم در ادامه‌ی مطالب فوق، این بخش از وظایف را برشمرده‌اند . ایشان می‌فرمایند « اگر می‌خواهیم به آن ظهور کمک کنیم، این ظهور صغری را توسعه دهیم . همین "بحث‌های مختلف درباره‌ی حضرت را میان جوانان و بزرگ‌سالان و زنان و مردان و مسلمانان و غیرمسلمانان توسعه دهیم و به اینترنت بکشانیم" . خلاصه "با امواج، نام مهدی علیه‌السلام را به همه‌ی دنیا برسانیم" و این ظهور صغری را پررنگ کنیم تا نام حضرت مهدی علیه‌السلام در همه‌ی جلسات حضور پیدا کند . من معتقدم اگر این کار را بکنیم این یک مصداق عملی دعای تعجیل فرج می‌شود . » (5)
بیان فوق، کلید اصلی راه‌کار انجام وظیفه است و مابقی کار، اجرایی کردن آن است . در سال‌های اخیر مکررا مباحثی را راجع به "جنبش نرم‌افزاری" شنیده‌ایم، خصوصا در فرمایشات مقام معظم رهبری بارها به آن اشاره شده است . ما در حوزه‌ی مهدویت و انتظار ظهور نیز نیاز به چنین جنبشی داریم، البته از چند زاویه، که سعی می‌شود بخش‌هایی از آن به تفکیک اشاره شود .
۱_ یکی از مشکلات بزرگ جامعه‌ی علمی ما، ترجمه‌ای بودن علوم در حوزه‌ی علوم انسانی خصوصا علوم سیاسی و جامعه‌شناسی است . ما در این حوزه‌ها مصرف‌کننده‌ی صرف تولیدات غرب هستیم و آنها نیز آنچه را که بر اساس اهداف‌شان می‌باشد تحویل ما داده‌اند . غرب در هجوم فرهنگی خود سعی در سکولاریزه کردن جوامع، خصوصا جوامع اسلامی داشته و برای موجه جلوه دادن این امر، ضمن موفق قلمداد کردن جامعه‌ی غربی، علت آن را پایبندی به اصولی همچون لیبرالیسم و سکولاریسم تبلیغ کرده است . تأمل و دقت در سیاست‌گذاری‌ها و واشکافی استراتژی‌های غربی به خوبی آشکار می‌سازد که آنها از حربه‌ی جدایی دین از سیاست فقط برای خلع سلاح جوامع غیرغربی خصوصا اسلامی‌بهره برده‌اند و این در حالی است که خود دقیقا بر اساس آموزه‌های دینی و تصورات اعتقادی‌شان از آینده‌ی جهان (همچون اعتقاد آرماگدونی) به برنامه‌ریزی، سیاست‌گذاری و تدوین استراتژی اقدام نموده‌اند . لذا در گام نخست باید ضمن دوری جستن از باورهای غلط و مسمومی‌که به وسیله‌ی شبیخون فرهنگی و استعماری غرب در جوامع اسلامی رسوخ یافته، نسبت به بومی‌کردن علم بر پایه‌ی اعتقادات اسلامی خصوصا در حوزه‌ی علوم انسانی گام برداریم .
۲_ در گام بعدی، همین جنبش نرم‌افزاری می‌بایست در حوزه‌ی علوم مهدوی شکل گیرد . در این راستا باید کاری گسترده و هدفمند بر روی احادیث و روایات برجای مانده پیرامون مسأله‌ی آخرالزمان و ظهور منجی و نیز پیش‌گویی‌ها و اعتقادات ادیان و فرق مختلف در این خصوص، به عمل آید و سپس صحیح و ناصحیح آن از هم جدا شده و بر اساس صحیحیات آن و با توجه به شرایط روز، اقدام به تولید فکر، علم و فرهنگ انتظار شود . باید این باور را تقویت کنیم که اعتقاد به مهدویت می‌تواند به مثابه برترین شاخص و منبع برای تدوین علم و استراتژی‌های راهبردی هر حکومت اسلامی عمل نماید . با باور فوق به بازنگری، بازخوانی و بازنویسی سیاست‌های کلان در عرصه‌ی داخلی و خارجی پرداخته و با برداشتی اصولی و ضمنا واقع‌بینانه، تمامی حرکت‌ها را در راستای زمینه‌سازی آنچه که به آن وعده داده شده است جهت دهیم .
۳_ دنیای امروز سراسر ظلم است و ستم و بی‌عدالتی . فریاد دادخواهی مردم ستمدیده و زجرکشیده در تمام جهان بلند است . مکاتب جنجالی که با پروپاکاند، ادعای رفع مشکلات و ایجاد جهانی بهتر را می‌دادند یک به یک به زباله‌دان تاریخ پیوستند . جهان غرب که لیبرال دموکراسی را برترین نسخه‌ی اداره‌ی جوامع می‌دانست و نوید پایان سعادتمندانه‌ی تاریخ را می‌داد، خود به شکست دموکراسی معترف است . سردرگمی و استیصال ثمره‌ی لائیسیته در جهان به اصطلاح متمدن امروز است . فطرت حقیقت‌جوی انسان‌ها میدان بروز یافته و دین دیگر مخدر به حساب نمی‌آید بلکه کیمیای عصر حاضر است . آشفتگی و پریشانی بر همه مستولی گشته و تمنای مصلح آخرالزمان می‌رود که به خواسته‌ی تمام بشر تبدیل شود . در چنین شرایطی بزرگترین وظیفه‌ی ما ترویج "منجی‌طلبی" است . در این عصر ارتباطات و با وجود ابزارهایی همچون شبکه‌ی جهانی (اینترنت)، دیگر هیچ بهانه‌ای برای عدم ارتباط با جهان تشنه‌ی عدالت وجود ندارد . باید با ملل مختلف ارتباط بگیریم . اشتراکات عقیدتی پیرامون منجی و مصلح آخرین را کشف و تقویت نماییم . با تأکید بر اشتراکات، اصل منجی‌خواهی را تعمیم داده، عمومی و جهانی سازیم . سپس در شرایطی به دور از تفرقه، امکان معرفی منجی واقعی یعنی حضرت حجهابن‌الحسن(ع) را فراهم آوریم . تأسیس سایت‌های اینترنتی متعدد و متنوع، تألیف و ترجمه‌ی متون و مقالات به زبان‌های مهم دنیا، برقراری رابطه با مراکز عقیدتی، اجتماعی و روشنفکران ملل مختلف، ایجاد امکان تبادل افکار و نظرات پیرامون موضوع منجی و مصلح جهانی و … اقداماتی است که می‌تواند با بسیج امکانات مالی و فنی و توان علمی و اجرایی به مرحله‌ی اجراء درآید . تاکنون دنیای غرب ما را به چالش کشیده و با سوءاستفاده از فن‌آوری ارتباطی نوین به نشر افکار، عقاید و توطئه‌های خویش پرداخته است اما از این پس این ماییم که بایستی با استفاده‌ی بهینه از همان ابزار تکنولوژیک، به اثبات برتری اعتقادمان راجع به آخرالزمان، ظهور منجی و عدالت و صلح بی‌پایان بپردازیم . انشاءالله در آن شرایط، پیروان راستین مذاهب الهی همنوای با شیعیان جهان، ظهور منجی موعود را از خدای یکتا خواستار خواهند شد .
۴_ در کنار این اقدامات، تک‌تک ما باید مطالعاتمان پیرامون امام مهدی(عج)، عصر ظهور و اتفاقات و مسائلی که در آن زمان به وقوع خواهند پیوست را بالا ببریم تا هنگام قرار گرفتن در آن شرایط، هم از افتادن در گرداب فتنه‌ها در امان باشیم و هم هر کداممان وظیفه‌ی خویش را بشناسیم . بنا بر بسیاری از اخبار، اتفاقات متصل به ظهور از ماه رجب آغاز می‌شود و تا محرم بعد (بیش از شش‌ماه) و هنگام قیام قائم(ص) ادامه می‌یابد، ما باید از هم‌اکنون بر تمام این دوره‌ی پر از تلاطم و شور اشراف داشته باشیم تا به هنگام عمل، از میزان خطا کاسته شود . ما باید آسیب‌های تفکر مهدوی را نیز خوب بشناسیم، یکی از آفت‌ها و آسیب‌های جدی در سال‌های اخیر، جریان موازی و انحرافی انجمن حجتیه که مروج انتظار واپسگرا و مخرب بوده است، می‌باشد و البته از این دست نیز بسیار است . واشکافی این جریانات کمک بزرگی به اصالت تفکرات حوزه‌ی ظهور خواهد کرد . ما باید از هم‌اکنون نگاهمان به دنیای اطراف را تغییر دهیم و از پنجره‌ی مهدویت به تمام تحولات جهان بنگریم .
ما باید مهدی(ع) را باور کنیم .
اللّهم صَلّف علَی کَهْفف الْحَصین وَ غفیاثف الْمضْطَرّف الْمسْتَکین حجّتفکَ وَ کَلفمَتفکَ النّاموس الأکْبَر الإمام الْمَهْدیّف الْمنْتَظَر حجّهفابْن‌الْحَسَن‌الْعَسْکَریّ صَلَواه اللهف وَ سَلامه عَلَیه اَللّهمّ عَجّفلْ فَرَجَه وَ سَهّفلْ مَخْرَجَه وَاجْعَلْنا مفنْ اَنْصارهف وَ اَعْوانفهف وَ الْفائفزینَ بفلفقائفهف
_________________________________________
پی‌نوشت :
۱_ اشاره به فرضیه‌ی "پایان تاریخ" نوشته‌ی "فرانسیس فوکویاما"
۲_ برگرفته از فایل تصویری سایت تخصصی موعود تحت عنوان "پیرمردتر از شما هم ظهور را درک می‌کند"
۳_ فصلنامه‌ی علمی- تخصصی ویژه‌ی امام مهدی علیه‌السلام، سال دوم، شماره‌ی پنجم، پاییز ۱۳۸۱ _ به نقل از سایت تخصصی موعود
۴_ واحد مرکزی خبر، گزارش دیدار دست‌اندرکاران حج با آیهالله خامنه‌ای
۵_ به مأخذ سوم رجوع شود
