۱ـقالَ الاْمامُ علی – عَلَیْهِ السلام – : إغْتَنِمُوا الدُّعاءَ عِنْدَ خَمْسَهِ مَواطِنَ: عِنْدَ قِرائَهِ الْقُرْآنِ، وَ عِنْدَ الاْذانِ، وَ عِنْدَ نُزُولِ الْغَیْثِ، وَ عِنْدَ الْتِقاءِ الصَفَّیْنِ لِلشَّهادَهِ، وَ عِنْدَ دَعْوَهِ الْمَظْلُومِ، فَاِنَّهُ لَیْسَ لَها حِجابٌ دوُنَ الْعَرْشِ.
«بحارالأنوار، ج ۹۰، ص ۳۴۳، ح ۱»
امام علی – علیه السلام – فرمود: پنج موقع را برای دعا و حاجت خواستن غنیمت شمارید: موقع تلاوت قرآن، موقع اذان، موقع بارش باران، موقع جنگ و جهاد ـ فی سبیل اللّه ـ موقع ناراحتی و آه کشیدن مظلوم. در چنین موقعیت ها مانعی برای استجابت دعا نیست.
۲ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : اَلْعِلْمُ وِراثَهٌ کَریمَهٌ، وَ الاْدَبُ حُلَلٌ حِسانٌ، وَ الْفِکْرَهُ مِرآهٌ صافِیَهٌ، وَ الاْعْتِذارُ مُنْذِرٌ ناصِحٌ، وَ کَفی بِکَ أَدَباً تَرْکُکَ ما کَرِهْتَهُ مِنْ غَیْرِکَ.
«بحارالأنوار، ج ۱، ص ۱۶۹، ح ۲۰»
امام علی – علیه السلام – فرمود: علم؛ ارثیه ای با ارزش، و ادب؛ زیوری نیکو، و اندیشه؛ آئینه ای صاف، و پوزش خواستن؛ هشدار دهنده ای دلسوز خواهد بود. و برای با أدب بودنت همین بس که آنچه برای خود دوست نداری، در حقّ دیگران روا نداشته باشی.
۳ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : اَلـْحَقُّ جَدیدٌ وَ إنْ طالَتِ الاْیّامُ، وَ الْباطِلُ مَخْذُولٌ وَ إنْ نَصَرَهُ أقْوامٌ.
«وسائل الشّیعه، ج ۲۵، ص ۴۳۴، ح ۳۲۲۹۲»
امام علی – علیه السلام – فرمود: حقّ و حقیقت در تمام حالات جدید و تازه است گر چه مدّتی بر آن گذشته باشد. و باطل همیشه پست و بی أساس است گر چه افراد بسیاری از آن حمایت کنند.
۴ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : اَلدُّنْیا تُطْلَبُ لِثَلاثَهِ أشْیاء: اَلْغِنی، وَ الْعِزِّ، وَ الرّاحَهِ، فَمَنْ زَهِدَ فیها عَزَّ، وَ مَنْ قَنَعَ إسْتَغْنی، وَ مَنْ قَلَّ سَعْیُهُ إسْتَراحَ.
«وافی، ج ۴، ص ۴۰۲»
امام علی – علیه السلام – فرمود: دنیا و اموال آن، برای سه هدف دنبال میشود: بی نیازی، عزّت و شوکت، آسایش و آسوده بودن. هر که زاهد باشد؛ عزیز و با شخصیّت است، هر که قانع باشد؛ بی نیاز و غنی گردد، هر که کمتر خود را در تلاش و زحمت قرار دهد؛ همیشه آسوده و در آسایش است.
۵ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : لَوْ لاَ الدّینُ وَ التُّقی، لَکُنْتُ أدْهَی الْعَرَبِ.
«أعیان الشّیعه، ج ۱، ص ۳۵۰»
امام علی – علیه السلام – فرمود: چنانچه دین داری و تقوای الهی نمیبود، هر آینه سیاستمدارترین افراد بودم ـ ولی دین و تقوا مانع سیاست بازی میشود ـ.
۶ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : اَلْمُلُوکُ حُکّامٌ عَلَی النّاسِ، وَ الْعِلْمُ حاکِمٌ عَلَیْهِمْ، وَ حَسْبُکَ مِنَ الْعِلْمِ أنْ تَخْشَی اللّهَ، وَ حَسْبُکَ مِنَ الْجَهْلِ أنْ تَعْجِبَ بِعِلْمِکَ.
«أمالی طوسی، ج ۱، ص ۵۵»
امام علی – علیه السلام – فرمود: ملوک بر مردم حاکم هستند و علم بر تمامی ایشان حاکم خواهد بود، تو را در علم کافی است که از خداوند ترسناک باشی؛ و به دانش و علم خود بالیدن، بهترین نشانه نادانی است.
۷ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : ما مِنْ یَوْم یَمُرُّ عَلَی ابْنِ آدَم إلاّ قالَ لَهُ ذلِکَ الْیَوْمُ: یَابْنَ آدَم أنَا یَوُمٌ جَدیدٌ وَ أناَ عَلَیْکَ شَهیدٌ.فَقُلْ فیَّ خَیْراً، وَ اعْمَلْ فیَّ خَیْرَاً، أشْهَدُ لَکَ بِهِ فِی الْقِیامَهِ، فَإنَّکَ لَنْ تَرانی بَعْدَهُ أبَداً.
«أمالی صدوق، ص ۹۵»
امام علی – علیه السلام – فرمود: هر روزی که بر انسان وارد شود، گوید: من روز جدیدی هستم، من بر اعمال و گفتار تو شاهد میباشم. سعی کن سخن خوب و مفید بگوئی، کار خوب و نیک انجام دهی. من در روز قیامت شاهد اعمال و گفتار تو خواهم بود. و بدان امروز که پایان یابد دیگر مرا نخواهی دید و قابل جبران نیست.
۸ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : فِی الْمَرَضِ یُصیبُ الصَبیَّ، کَفّارَهٌ لِوالِدَیْهِ.
«بحار الأنوار، ج ۵، ص ۳۱۷، ح ۱۶»
امام علی – علیه السلام – فرمود: مریضی کودک، کفّاره گناهان پدر و مادرش میباشد.
۹ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : الزَّبیبُ یَشُدُّ الْقَلْبِ، وَ یُذْهِبُ بِالْمَرَضِ، وَ یُطْفِیءُ الْحَرارَهَ، وَ یُطیِّبُ النَّفْسَ.
«أمالی طوسی، ج ۱، ص ۳۷۲»
امام علی – علیه السلام – فرمود: خوردن مویز ـ کشمش سیاه ـ قلب را تقویت، مرض ها را برطرف، و حرارت بدن را خاموش، و روان را پاک میگرداند.
۱۰ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : أطْعِمُوا صِبْیانَکُمُ الرُّمانَ، فَإنَّهُ اَسْرَعُ لاِلْسِنَتِهِمْ.
«أمالی طوسی، ج ۱، ص ۳۷۲»
امام علی – علیه السلام – فرمود: به کودکان خود أنار بخورانید تا زبانشان بهتر و زودتر باز شود.
۱۱ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : أطْرِقُوا أهالیکُمْ فی کُلِّ لَیْلَهِ جُمْعَه بِشَیْء مِنَ الْفاکِهَهِ، کَیْ یَفْرَحُوا بِالْجُمْعَهِ.
«بحارالأنوار، ج ۱۰۱، ص ۷۳، ح ۲۴»
امام علی – علیه السلام – فرمود: در هر شب جمعه همراه با مقداری میوه بر اهل منزل و خانواده خود وارد شوید تا موجب شادمانی آن ها در جمعه گردد.
۱۲ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : کُلُوا ما یَسْقُطُ مِنَ الْخوانِ فَإنَّهُ شِفاءٌ مِنْ کُلِّ داء بِإذْنِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ، لِمَنْ اَرادَ أنْ یَسْتَشْفِیَ بِهِ.
«مستدرک الوسائل، ج ۱۶، ص ۲۹۱، ح ۱۹۹۲۰»
امام علی – علیه السلام – فرمود: آنچه اطراف ظرف غذا و سفره می ریزد جمع کنید و بخورید، که همانا هرکس آن ها را به قصد شفا میل نماید، به اذن حق تعالی شفای تمام دردهای او خواهد شد.
۱۳ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – :لا ینبغی للعبد ان یثق بخصلتین: العافیه و الغنی، بَیْنا تَراهُ مُعافاً اِذْ سَقُمَ، وَ بَیْنا تَراهُ غنیّاً إذِ افْتَقَرَ.
«بحارالأنوار، ج ۶۹، ص ۶۸»
امام علی – علیه السلام – فرمود: سزاوار نیست که بنده خدا، در دوران زندگی به دو خصوصیّت اعتماد کند و به آن دلبسته باشد: یکی عافیت و تندرستی و دیگری ثروت و بی نیازی است. زیرا چه بسا در حال صحّت و سلامتی میباشد ولی ناگهان انواع مریضی ها بر او عارض میگردد و یا آن که در موقعیّت و امکانات خوبی است، ناگهان فقیر و بیچاره میشود، ـ پس بدانیم که دنیا و تمام امکانات آن بی ارزش و بیوفا خواهد بود و تنها عمل صالح مفید و سودبخش میباشد ـ.
۱۴ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : لِلْمُرائی ثَلاثُ عَلامات: یَکْسِلُ إذا کانَ وَحْدَهُ، وَ یَنْشطُ إذاکانَ فِی النّاسِ، وَ یَزیدُ فِی الْعَمَلِ إذا أُثْنِی عَلَیْهِ، وَ یَنْقُصُ إذا ذُمَّ.
«تنبیه الخواطر، ص ۱۹۵»
امام علی – علیه السلام – فرمود: برای ریاکار سه نشانه است: در تنهائی کسل و بی حال، در بین مردم سرحال و بانشاط میباشد. هنگامیکه او را تمجید و تعریف کنند خوب و زیاد کار میکند و اگر انتقاد شود سُستی و کم کاری میکند.
۱۵ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : اَوْحَی اللّهُ تَبارَکَ وَ تَعالی إلی نَبیٍّ مِنَ الاْنْبیاءِ: قُلْ لِقَوْمِکَ لا یَلْبِسُوا لِباسَ أعْدائی، وَ لا یَطْعَمُوا مَطاعِمَ أعْدائی، وَ لا یَتَشَکَّلُوا بِمَشاکِلِ أعْدائی، فَیَکُونُوا أعْدائی.
«مستدرک الوسائل، ج ۳، ص ۲۱۰، ح ۳۳۸۶»
امام علی – علیه السلام – فرمود: خداوند تبارک و تعالی بر یکی از پیامبرانش وحی فرستاد: به امّت خود بگو: لباس دشمنان مرا نپوشند و غذای دشمنان مرا میل نکنند و هم شکل دشمنان من نگردند، وگرنه ایشان هم دشمن من خواهند بود.
۱۶ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : اَلْعُقُولُ أئِمَّهُ الأفْکارِ، وَ الاْفْکارُ أئِمَّهُ الْقُلُوبِ، وَ الْقُلُوبُ أئِمَّهُ الْحَواسِّ، وَ الْحَواسُّ أئِمَّهُ الاْعْضاءِ.
«بحارالأنوار، ج ۱، ص ۹۶، ح ۴۰»
امام علی – علیه السلام – فرمود: عقل هر انسانی پیشوای فکر و اندیشه اوست؛ و فکر پیشوای قلب و درون او خواهد بود؛ و قلب پیشوای حوّاس پنج گانه میباشد، و حوّاس پیشوای تمامی اعضاء و جوارح است.
۱۷ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : تَفَضَّلْ عَلی مَنْ شِئْتَ فَأنْتَ أمیرُهُ، وَ اسْتَغِْنِ عَمَّنْ شِئْتَ فَأنْتَ نَظیرُهُ، وَ افْتَقِرْ إلی مَنْ شِئْتَ فَأنْتَ أسیرُهُ.
«بحارالأنوار، ج ۷۰، ص ۱۳»
امام علی – علیه السلام – فرمود: بر هر که خواهی نیکی و احسان نما، تا رئیس و سرور او گردی؛ و از هر که خواهی بی نیازی جوی تا همانند او باشی. و خود را نیازمند هر که خواهی بدان ـ و از او تقاضای کمک نما ـ تا اسیر او گردی.
۱۸ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : أعَزُّ الْعِزِّ الْعِلْمُ، لاِنَّ بِهِ مَعْرِفَهُ الْمَعادِ وَ الْمَعاشِ، وَ أذَلُّ الذُّلِّ الْجَهْلُ، لاِنَّ صاحِبَهُ أصَمُّ، أبْکَمٌ، أعْمی، حَیْرانٌ.
«نزهه الناظر و تنبیه الخاطر، ص ۷۰، ح ۶۵»
امام علی – علیه السلام – فرمود: عزیزترین عزّت ها علم و کمال است، برای این که شناخت معاد و تأمین معاشِ انسان، به وسیله آن انجام می پذیرد. و پست ترین ذلّت ها جهل و نادانی است، زیرا که صاحبش همیشه در کری و لالی و کوری میباشد و در تمام امور سرگردان خواهد بود.
۱۹ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : جُلُوسُ ساعَه عِنْدَ الْعُلَماءِ أحَبُّ إلَی اللّهِ مِنْ عِبادَهِ ألْفِ سَنَه، وَ النَّظَرُ إلَی الْعالِمِ أحَبُّ إلَی اللّهِ مِنْ إعْتِکافِ سَنَه فی بَیْتِ اللّهِ، وَ زیارَهُ الْعُلَماءِ أحَبُّ إلَی اللّهِ تَعالی مِنْ سَبْعینَ طَوافاً حَوْلَ الْبَیْتِ، وَ أفْضَلُ مِنْ سَبْعینَ حَجَّه وَ عُمْرَه مَبْرُورَه مَقْبُولَه، وَ رَفَعَ اللّهُ تَعالی لَهُ سَبْعینَ دَرَجَهً، وَ أنْزَلَ اللّهُ عَلَیْهِ الرَّحْمَهَ، وَ شَهِدَتْ لَهُ الْمَلائِکَهُ: أنَّ الْجَنَّهَ وَ جَبَتْ لَهُ.
«بحارالأنوار، ج ۱، ص ۲۰۵، ح ۳۳»
امام علی – علیه السلام – فرمود: یک ساعت در محضر علماء نشستن ـ که انسان را به مبدأ و معاد آشنا سازند ـ از هزار سال عبادت نزد خداوند محبوب تر خواهد بود. توجّه و نگاه به عالِم از إعتکاف و یک سال عبادت ـ مستحبّی ـ در خانه خدا بهتر است. زیارت و دیدار علماء، نزد خداوند از هفتاد مرتبه طواف اطراف کعبه محبوب تر خواهد بود، و نیز افضل از هفتاد حجّ و عمره قبول شده میباشد. همچنین خداوند او را هفتاد مرحله ترفیعِ درجه می دهد و رحمت و برکت خود را بر او نازل میگرداند، و ملائکه شهادت می دهند به این که او اهل بهشت است.
۲۰ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : یَا ابْنَ آدَم، لا تَحْمِلْ هَمَّ یَوْمِکَ الَّذی لَمْ یَأتِکَ عَلی یَوْمِکَ الَّذی أنْتَ فیهِ، فَإنْ یَکُنْ بَقِیَ مِنْ أجَلِکَ، فَإنَّ اللّهَ فیهِ یَرْزُقُکَ.
«نزهه الناظر و تنبیه الخاطر، ص ۵۲، ح ۲۶»
امام علی – علیه السلام – فرمود: ای فرزند آدم، غُصّه رزق و آذوقه آن روزی که در پیش داری و هنوز نیامده است نخور، زیرا چنانچه زنده بمانی و عمرت باقی باشد خداوند متعال روزی آن روز را هم می رساند.
۲۱ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : قَدْرُ الرَّجُلِ عَلی قَدْرِ هِمَّتِهِ، وَ شُجاعَتُهُ عَلی قَدْرِ نَفَقَتِهِ، وَ صِداقَتُهُ عَلی قَدْرِ مُرُوَّتِهِ، وَ عِفَّتُهُ عَلی قَدْرِ غِیْرَتِهِ.
«نزهه الناظر و تنبیه الخاطر، ص ۴۶، ح ۱۲»
امام علی – علیه السلام – فرمود: ارزش هر انسانی به قدر همّت اوست، و شجاعت و توان هر شخصی به مقدار گذشت و احسان اوست، و درستکاری و صداقت او به قدر جوانمردی اوست، و پاکدامنی و عفّت هر فرد بهاندازه غیرت او خواهد بود.
۲۲ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : مَنْ شَرِبَ مِنْ سُؤْرِ أخیهِ تَبَرُّکاً بِهِ، خَلَقَ اللّهُ بَیْنَهُما مَلِکاً یَسْتَغْفِرُ لَهُما حَتّی تَقُومَ السّاعَهُ.
«اختصاص شیخ مفید، ص ۱۸۹»
امام علی – علیه السلام – فرمود: کسی که دهن خورده برادر مؤمنش را به عنوان تبرّک میل نماید، خداوند متعال ملکی را مأمور میگرداند تا برای آن دو نفر تا روز قیامت طلب آمرزش و مغفرت نماید.
۲۳ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : لا خَیْرَ فِی الدُّنْیا إلاّ لِرَجُلَیْنِ: رَجَلٌ یَزْدادُ فی کُلِّ یَوْم إحْساناً، وَ رَجُلٌ یَتَدارَکُ ذَنْبَهُ بِالتَّوْبَهِ، وَ أنّی لَهُ بِالتَّوْبَهِ، وَالله لَوْسَجَدَ حَتّی یَنْقَطِعَ عُنُقُهُ ما قَبِلَ اللهُ مِنْهُ إلاّ بِوِلایَتِنا أهْلِ الْبَیْتِ.
«وسائل الشیعه، ج ۱۶، ص ۷۶، ح ۵»
امام علی – علیه السلام – فرمود: خیر و خوبی در دنیا وجود ندارد مگر برای دو دسته: دسته اوّل آنان که سعی نمایند در هر روز، نسبت به گذشته کار بهتری انجام دهند. دسته دوّم آنان که نسبت به خطاها و گناهان گذشته خود پشیمان و سرافکنده گردند و توبه نمایند، و توبه کسی پذیرفته نیست مگر آن که با اعتقاد بر ولایت ما اهل بیت عصمت و طهارت باشد.
۲۴ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : عَجِبْتُ لاِبْنِ آدَم، أوَّلُهُ نُطْفَهٌ، وَ آخِرُهُ جیفَهٌ، وَ هُوَ قائِمٌ بَیْنَهُما وِعاءٌ لِلْغائِطِ، ثُمَّ یَتَکَبَّرُ.
«وسائل الشّیعه، ج ۱، ص ۳۳۴، ح ۸۸۰»
امام علی – علیه السلام – فرمود: تعجبّ میکنم از کسی که اوّلش قطره ای آب ترش شده و عاقبتش لاشه ای متعفّن ـ بد بو ـ خواهد بود و خود را ظرف فضولات قرار داده است، با این حال تکبّر و بزرگ منشی هم می نماید.
۲۵ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : إیّاکُمْ وَ الدَّیْن، فَإنَّهُ هَمٌّ بِاللَّیْلِ وَ ذُلٌّ بِالنَّهارِ.
«وسائل الشّیعه، ج ۱۸، ص ۳۱۶، ح ۲۳۷۵۰»
امام علی – علیه السلام – فرمود: از گرفتن نسیه و قرض، خود را برهانید، چون که سبب غم و اندوه شبانه و ذلّت و خواری در روز خواهد گشت.
۲۶ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : إنَّ الْعالِمَ الْکاتِمَ عِلْمَهُ یُبْعَثُ أنْتَنَ أهْلِ الْقِیامَهِ، تَلْعَنُهُ کُلُّ دابَّه مِنْ دَوابِّ الاْرْضِ الصِّغارِ.
«وسائل الشّیعه، ج ۱۶، ص ۲۷۰، ح ۲۱۵۳۹»
امام علی – علیه السلام – فرمود: آن عالم و دانشمندی که علم خود را ـ در بیان حقایق ـ برای دیگران کتمان کند، روز قیامت با بدترین بوها محشور میشود و مورد نفرت و نفرین تمام موجودات قرار میگیرد.
۲۷ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : یا کُمَیْلُ، قُلِ الْحَقَّ عَلی کُلِّ حال، وَوادِدِ الْمُتَّقینَ، وَاهْجُرِ الفاسِقینَ، وَجانِبِ المُنافِقینَ، وَلاتُصاحِبِ الخائِنینَ.
«بحارالأنوار، ج ۷۷، ص ۲۷۱، ح ۱»
امام علی – علیه السلام – فرمود: در هر حالتی حقّ را بگو و مدافع آن باش، دوستی و معاشرت با پرهیزگاران را ادامه ده، و از فاسقین و معصیت کاران کناره گیری کن، و از منافقان دوری و فرار کن، و با خیانتکاران همراهی و هم نشینی منما.
۲۸ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : فی وَصیَّتِهِ لِلْحَسَنِ – علیه السلام – : سَلْ عَنِ الرَّفیقِ قَبْلَ الطَّریقِ، وَعَنِ الْجارِ قَبْلَ الدّارِ.
«بحارالأنوار، ج ۷۶، ص ۱۵۵، ح ۳۶»
امام علی – علیه السلام – ضمن سفارشی به فرزندش امام حسن – علیه السلام – فرمود: پیش از آن که بخواهی مسافرت بروی، رفیق مناسب راه را جویا باش، و پیش از آن که منزلی را تهیّه کنی همسایگان را بررسی کن که چگونه هستند.
۲۹ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : اِعْجابُ الْمَرْءِ بِنَفْسِهِ دَلیلٌ عَلی ضَعْفِ عَقْلِهِ.
«الکافی، ج ۱، ص ۲۷»
امام علی – علیه السلام – فرمود: فخر کردن انسان به خودش، نشانه کم عقلی او میباشد.
۳۰ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : أیُّهَا النّاسُ، إِیّاکُمْ وُحُبَّ الدُّنْیا، فَإِنَّها رَأْسُ کُلِّ خَطیئَه، وَبابُ کُلِّ بَلیَّه، وَداعی کُلِّ رَزِیَّه.
«تحف العقول، ص ۱۵۲»
امام علی – علیه السلام – فرمود: ای گروه مردم، نسبت به محبّت و علاقه به دنیا مواظب باشید، چون که علاقه و محبّت به دنیا اساس هر خطا و انحرافی است، و دروازه هر بلا و گرفتاری است، و نزدیک کننده هر فتنه و آشوب؛ و نیز آورنده هر مصیبت و مشکلی است.
۳۱ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : السُّکْرُ أرْبَعُ السُّکْراتِ: سُکْرُ الشَّرابِ، وَسُکْرُ الْمالِ، وَسُکْرُ النَّوْمِ، وَسُکْرُ الْمُلْکِ.
«بحارالأنوار، ج ۷۳، ص ۱۴۲، ح ۱۸»
امام علی – علیه السلام – فرمود: مستی در چهار چیز است: مستی از شراب (و خمر)، مستی مال و ثروت، مستی خواب، مستی ریاست و مقام.
۳۲ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : أللِّسانُ سَبُعٌ إِنْ خُلِّیَ عَنْهُ عَقَرَ.
«شرح نهج البلاغه ابن عبده، ج ۳، ص ۱۶۵»
امام علی – علیه السلام – فرمود: زبان، همچون درّنده ای است که اگر آزاد باشد زخم و جراحت (سختی به جسم و ایمان) خواهد زد.
۳۳ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : یَوْمُ الْمَظْلُومِ عَلَی الظّالِمِ أشَدُّ مِنْ یَوْمِ الظّالِمِ عَلَی الْمَظْلُومِ.
«شرح نهج البلاغه فیض الاسلام، ص ۱۱۹۳»
امام علی – علیه السلام – فرمود: روز داد خواهی مظلوم بر علیه ظالم سخت تر است از روزی که ظالم ستم بر مظلوم میکند.
۳۴ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : فِی الْقُرْآنِ نَبَأُ ما قَبْلَکُمْ، وَخَبَرُ ما بَعْدَکُمْ، وَحُکْمُ ما بَیْنِکُمْ.
«شرح نهج البلاغه فیض الاسلام، ص ۱۲۳۵»
امام علی – علیه السلام – فرمود: قرآن احوال گذشتگان، و أخبار آینده را در بردارد، و شرح وظایف شما را بیان کرده است.
۳۵ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : نَزَلَ الْقُرْآنُ أثْلاثاً، ثُلْثٌ فینا وَفی عَدُوِّنا، وَثُلْثٌ سُنَنٌ وَ أمْثالٌ، وَثُلْثٌ فَرائِض وَأحْکامٌ.
«الکافی، ج ۲، ص ۶۲۷، ح ۲»
امام علی – علیه السلام – فرمود: نزول قرآن بر سه قسمت است: یک قسمت آن درباره اهل بیت عصمت و طهارت: و دشمنان و مخالفان ایشان؛ و قسمت دیگر آن، اخلاقیّات و ضرب المثلها؛ و قسمت سوّم در بیان واجبات و احکام إلهی میباشد.
۳۶ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : ألْمُؤْمِنُ نَفْسُهُ مِنْهُ فی تَعَب، وَالنّاسُ مِنْهُ فی راحَه.
«بحارالأنوار، ج ۷۵، ص ۵۳، ح ۱۰»
امام علی – علیه السلام – فرمود: مؤمن آن کسی است که خود را به جهت رفاه مردم در زحمت بیندازد و دیگران از او در أمنیّت و آسایش باشند.
۳۷ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : کَتَبَ اللّهُ الْجِهادَ عَلَی الرِّجالِ وَالنِّساءِ، فَجِهادُ الرَّجُلِ بَذْلُ مالِهِ وَنَفْسِهِ حَتّی یُقْتَلَ فی سَبیلِ اللّه، وَجِهادُ الْمَرْئَهِ أنْ تَصْبِرَ عَلی ماتَری مِنْ أذی زَوْجِها وَغِیْرَتِهِ.
«وسائل الشّیعه، ج ۱۵، ص ۲۳، ح ۱۹۹۳۴»
امام علی – علیه السلام – فرمود: خداوند جهاد را بر مردان و زنان لازم دانسته است. پس جهاد مرد، آن است که از مال و جانش بگذرد تا جائی که در راه خدا کشته و شهید شود. و جهاد زن آن است که در مقابل زحمات و صدمات شوهر و بر غیرت و جوانمردی او صبر نماید.
۳۸ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : فی تَقَلُّبِ الاْحْوالِ عُلِمَ جَواهِرُ الرِّجالِ.
«شرح نهج البلاغه فیض الإسلام، ص ۱۱۸۳»
امام علی – علیه السلام – فرمود: در تغییر و دگرگونی حالات و حوادث، فطرت و حقیقت اشخاص شناخته میشود.
۳۹ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : إنّ الْیَوْمَ عَمَلٌ وَلا حِسابَ، وَغَداً حِسابٌ وَ لا عَمَل.
«شرح نهج البلاغه ابن عبده، ج ۱»
امام علی – علیه السلام – فرمود: امروزه – در دنیا – زحمت و فعالیّت، بدون حساب است و فردای قیامت، حساب و بررسی اعمال و دریافت پاداش است.
۴۰ـ قالَ الاْمامُ علی – علیه السلام – : إتَّقُوا مَعَاصِیَ اللّهِ فِی الْخَلَواتِ فَإنَّ الشّاهِدَ هُوَ الْحاکِم.
«شرح نهج البلاغه ابن عبده، ج ۳، ص ۳۲۴»
امام علی – علیه السلام – فرمود: دوری و اجتناب کنید از معصیت های إلهی، حتّی در پنهانی، پس به درستی که خداوند شاهد اعمال و نیّات است؛ و نیز او حاکم و قاضی خواهد بود.