خروجی تلاوت استادانه قرآن، خضوع، خشوع و دعوت به مفهوم است نه خود؛ یک قاری نباید غرق در نغماتی شود که خودش، محور شود، نه قرآن.
حجتالاسلام محمد رضا شهیدی پور، امروز در نشست علمی “حق تلاوت”، در مجمتع آموزش عالی امام خمینی(ره) قم، گفت: این موضوع که چه تلاوتی از نظر قرآن، ارزشمند محسوب میشود، موضوع اصلی این نشست علمی است که باید به لایههای معنایی و مفهومی این بحث به خوبی اشاره شود.
وی افزود: یَتْلُونَهُ حَقَّ تِلَاوَتِهِ، آیه مبنایی است که در این رابطه موضوع این بحث قرار گرفته است؛ این آیه از نظر مفسران مرتبط با ترتیل و آگاهی است که منتج به ایمان و علم میشود؛ پیامبر اکرم(ص) هم مامور به تلاوت قرآن برای مردم بودند، ولی تلاوتی که باعث هدایت میشد، پس این نوع تلاوت باید در بین قاریان قرآن نهادینه شود.
این مدرس حوزه و دانشگاه با اشاره به این که قرائت و تلاوت در برخی مولفهها با هم مشترک هستند و البته تفاوتهایی نیز با هم دارند، افزود: در این بین بحث فهم آیات است و قرائت و خواندنی که منجر به فهمیدن شود؛ اگر این خواندن به تفهیم منجر نشود، نام آن ادای کلمات قرآن خواهد بود.
حجت الاسلام شهیدی پور یادآورشد: طبق سفارشات حضرات معصومین(ع)، قرائت قرآنی که به فهم عمیق نیز منجر نشود از نظر خداوند دارای ارزش بوده، ولی بهتر است که رجوع به قرآن با هدف دستیابی به عناصر معرفتی و راهگشا در زندگی باشد.
این کارشناس قرآنی خاطرنشان کرد: تلاوت یعنی استمرار در خواندن و دنبال کردن آیات و سوره های قرآن کریم؛ دراینجا دو کار باید انجام شود، یکی رعایت تکنیک تلاوت و دیگری احساس.
وی یادآورشد: یک عصر طلایی در تلاوت قرآن در مصر وجود داشت که با مرگ ابوعینین شیعشع و شحات انور به دوران پایانی خود رسید، ولی از دهه ۱۹۸۰ قرائتهایی شکل گرفت و نغماتی ایجاد شد که این نغمات غیر اصولی با واکنش سریع الازهر هم مواجه شد.
حجت الاسلام شهیدی پور در پایان ابراز داشت: خروجی تلاوت استادانه قرآن، خضوع، خشوع و دعوت به مفهوم است نه خود؛ یک قاری نباید غرق در نغماتی شود که خودش، محور شود، نه قرآن.
بر اساس این گزارش، محمدرضا ستوده نیا، نیز امروز در نشست علمی «حق تلاوت» گفت: بحث تلاوت در آیه کریمه « یَتْلُونَهُ حَقَّ تِلَاوَتِهِ» بیان شده است که اکثر مفسرین منظور این آیه را به اهل کتاب نسبت دادهاند.
وی افزود: منظور خداوند در این آیه آن است که اگر اهل کتاب کتب آسمانی خویش را به خوبی و با فهم تلاوت کنند به فهم آن میرسند و به آن ایمان میآورند؛ یعنی باعث هدایت آنها میشود.
این مدرس دانشگاه تصریح کرد: تلاشهایی برای جداسازی تلاوت از قرآن انجام شده است؛ یعنی به تلاوت حالت تقدسی داده و قرائت را حالت عمومی آن ذکر کردهاند.
وی اظهارکرد: قرائت و تلاوت در وحله اول، یکی هستند؛ لایه اول آن است که قرآن را به شکل متنی و بدون نگاه محتوایی قرائت کنیم که این نوع از انواع تلاوت به شمار می رود.
ستوده نیا عنوان کرد: لایه دوم در فهم این مبحث آن است که قرآن به عنوان یک متن مقدس، جایگاه عمل انسان واقع میشود؛ پس تالی قرآن ابتدا باید متن را به شکل مفهومی قرائت کنیم؛ این لایه باعث میشود که به گفته قرآن اگر اهل کتاب اصلی خود را بخوانند با به کار بستن آن هدایت میشوند.
وی گفت: لایه سوم در تلاوت قرآن، تحقق عملی قرآن است که خروجی این تحقق به اخلاق ختم خواهد شد؛ فقط اخلاص است که میتواند راهگشای یک تلاوت باشد؛ یک قاری باید خضوع و خشوع را در پایان یک تلاوت به همراه داشته باشد.
این پژوهشگر قرآنی بیان کرد: متاسفانه امروز بیشتر به نغمات و تحریرهاو… دقت میشود و اگر یک قاری قرائتی مفهومی داشت و از سروصداهای ظاهری پرهیز کرد، دیده نمیشود.
حوزه