حیف است نشانههای ظهور دستاویز فرصتطلبان قرار گیرد که همه کارها را به آن زمان حواله میدهند، بلکه بر عکس، نشانههای ظهور میتواند آن قدر ظرفیت والا از خود نشان دهد که تمام عقبه تاریخی ما را روشن و آینده ما را هم تضمین کند.
همیشه دعواها و جنجالهای علمی و غیر علمیبر سر آن است که بالاخره علائم ظهور، کدامش حتمی است؟ کدامش غیر حتمی؟ چه زمانی اتفاق میافتد؟ زمان ما چقدر به آن زمان نزدیک است؟ و خلاصه، همه مشتاقاند جوابهای آماده و بی اما و اگر تحویل بگیرند.
حجتالاسلام جواد اسحاقیان از کارشناسان مرکز تخصصی مهدویت این گونه به این شبهه پاسخ میدهد:
اجازه بدهید این بار زیر باران حقایق برویم و چشمهای غفلت را بشوییم. اگر موافقید، گوشهای خود را هم کمیبشوییم و از «ندای آسمانی» شروع کنیم که گفتهاند در شرق و غرب هم آن را میشنوند؛ خواب و بیدار، نشسته و ایستاده را تحت تأثیر قرار میدهد و ندای جبرئیل، آغاز کننده آن است.(۱) حالا فقط کمی فکر کنیم. آیا بارها و بارها ندای وحی از زبان جبرئیل بر انبیاء و سپس بر مردم نرسیده است و مردم هر زمان، از راه وحی و نبوت و اعجاز، دلایل حقانیت راه الهی را ندیدهاند و لمس نکردهاند؟
ممکن است ندای آسمانی ظهور، در نوع ندا و اتفاقی که پس از آن میافتد، متفاوت باشد، اما در رسیدن پیام آسمانی و الهی و اتمام حجت، امر بیسابقهای نیست. ندای شیطانی ـ که در برابر ندای آسمانی اتفاق میافتد و عدهای تمام حقایق را انکار میکنند ـ هم مسأله جدیدی نیست؛ چرا که همواره دروغگویان و مدعیان ارتباط با غیبت و ماوراء در لباسهای سنتی و مدرن ظاهر شده و میشوند.
اگر موافقید به مسأله «خروج سفیانی» اشاره کنیم که در کشورهای اسلامیبا ظاهر مردم فریب و ذکر «یا رب یا رب» در برابر حجت الهی خروج میکند و سرانجام، خود و سپاهش در سرزمین بیداء فرو میروند.(۲)
«خسف بیداء» نشانهای دیگر است. حالا واقعاً بنگریم؛ آیا در طول تاریخ قارونها، سامریها و بلعم باعوراهایی نبودهاند که تحت پوشش ثروت، فناوری، علم و حتی اسم اعظمیکه عاریه خدا نزد آنها بود، کمکم مغرور شدند و خود را رقیب انبیاء و اولیای الهی دانستند و فتنهها و آشوبهای اجتماعی و سیاسی را راهانداختند، اما دست قدرت پروردگار سر انجام آنها را با تمام شوکت و عظمتشان یا با معجزه و یا با مرگ خفت بار، در زمین فرو برد؟
چه خسف بیدایی عظیمتر از آنکه طاغوتها و متجاوزان و فرعونهای جدید و قدیم و منطقهای و بینالمللی ـ که همیشه نمونههایی از آنها را داریم ـ اکنون، اثری از هیبت و خانه عنکبوتیشان نیست و حتی منطق و آیین و روش آنها محکوم و مردود ذهن اندیشمندان و تحلیل گران است؟ آری! آن خسف بیداء زمان ظهور، به حکومت جهانی نور منتهی میشود؛ اما در طول تاریخ نیز سفیانیها بر زمینگرم انتقام الهی زده شدهاند؛ در عمق زمین فراموشی دفن گشتهاند و نورانیت حق و ادیان الهی بر آنها غلبه کرده است.
حالا به سراغ «قتل نفس زکیه» برویم که آن هم از نشانههای حتمی ظهور خوانده شده است و طی آن، یکی از بهترین و پاکترین افراد، مظلومانه و در مقدسترین مکانها کشته میشود و فاصله ریختن خون او تا ظهور حق و حقیقت، بسیار کم است.(۳)
باز هم باید گفت درست است که آن نفس زکیه و آن ظهور، مسأله ویژه و منحصر به فردی است و در ابعاد خود، قابل قیاس با حوادث دیگر نیست، اما آیا بارها و بارها، انسانهای پاک به جرم حقطلبی و خدا محوری در بهترین سرزمینها به تیغ ظلم، گرفتار نشدهاند و پس از آن، به حرمت و جوشش خون پاک آنها حقایق آشکار نشده و قیامها و نهضتها بر پا نشده است؟ بهترین نمونه آن، شهادت سید و سالار شهیدان(ع) در سرزمین کربلاست که در فاصله کوتاهی پس از آن فاجعه خونبار، حقیقت در عرصه عالم ظهور کرد و از آن پس، تمام قیامها و حتی قیام ظهور امام زمان(عج) در امتداد و به نام و یاد آن است.
همین عظمت و حقانیت و نورانیت است که عالمان و عارفان و شهدا و شاعران بزرگی را پرورانده و قلم آنها را به جوشش واداشته و زبان و قلم آنها همواره تزویرهای دجالان و تخت و تاج سفیانیها را در هم شکسته و فرو ریخته است و تیزی قلم آنها به اکتشاف معدن بیانتهای خون پاک شهدایی منجر شده است که در راه بصیرت و رفع فتنهها، درخت حقیقت را آبیاری کردهاند.
فکر میکنم دیگر لازم نباشد به سراغ نشانههای غیرحتمی و حوادثی مثل «طلوع خورشید از مغرب»، «قیام خراسانی»، «دابه الارض»، «زلزلهها» و… برویم. چون هر چقدر هم که در بررسی اعتبار و صحت و تحلیل آنها بحث کنیم ـ که در جای خود با ارزش است ـ باز هم ارزش آن کمتر از دانستن این مطلب است که نشانههای ظهور و رجعت و قیامت، نباید خوراک فیلمها و نرمافزارها و هیجانات و احساسات زود گذر شود.
چنانکه در دستگاه هالیوودی از نوع غربی، یا فرهنگ بودایی و هندویی از نوع شرقی شده است. حیف است نشانههای ظهور دستاویز فرصتطلبان و رفاهجویانی قرار گیرد که همه کارها و وظایف را به آن زمان حواله میدهند و واگذار میکنند؛ بلکه بر عکس، نشانههای ظهور میتواند آن قدر ظرفیت والا و نورانیتی از خود نشان دهد که تمام عقبه تاریخی ما را روشن کند و علاوه بر آنکه آینده ما را هم تضمین میکند، قطب نمای امروز هم باشد.
بله! نشانههای ظهور، واقعاً نشانه خود ظهور است. اما نشانهها و آیات الهی همیشه ظاهر است و حتی در دوران غیبت نیز نشانههای ظهور حق و نور خاموش نشدنی حجتهای الهی، پوشیده نیست. خدا نکند که ما هم مثل بنیاسرائیل، فقط منتظر باشیم که موسای زمان با عصای اعجازانگیز خود برای ما از زمین و آسمان آب و غذا و رفاه ببارد و بیاورد و خود، یک تنه به فتح سرزمینهای تحت ظلم برود و ما تنها بگوییم: «إِنَّا هَاهُنَا قَاعِدُونَ»!(۴)
پینوشتها:
۱- روایت امام باقر، الغیبه نعمانی، ص ۲۳۵، ح۱۳. البته بحث انواع ندای آسمانی و زمانهای آنها در جای خود بحث شده است، ولی در اینجا اجمالاً به بخشی از آن اشاره کردهایم.
۲- شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۶۵۱؛ شیخ طوسی، الغیبه، ص۴۴۹؛ نعمانی الغیبه، ص ۲۷۹، ح۶۷؛ کلینی، الکافی، ج۸، ص۳۱۰، ح۴۸۳.
۳- شیخ صدوق، کمال الدین، ج۱، ص۳۳۰، ح۱۶؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبه، ص۴۴۵، ح۴۴۰؛ کلینی، الکافی، ج۸، ص۳۱۰، ح۴۳۵.
۴- اشاره به آیه قرآن که به ماجرای بنی اسرائیل اشاره دارد که برای فتح سرزمین اشغالی، گروهی از مردم به حضرت موسی گفتند: «تو و پروردگارت برو و بجنگ. ما اینجا نشستهایم»!