حضرت آیتالله وحید خراسانی در پاسخ به چند سئوال از مقلدان خود پیرامون گناه «غیبت» موارد جایز بودن، کفاره و مصادیق آن را بیان نمودند.
متن سئوالات و پاسخ این مرجع تقلید به شرح ذیل است.
در چه مواردی غیبت کردن جایز است؟
جواب:۱. متجاهر به فسق، یعنى کسى که آشکارا و علنى گناه مى کند، که غیبت کردن از او در همان گناه جایز است.۲. غیبت کردن مظلوم از ظالمى که بر او ظلم کرده، نسبت به آن ظلم.۳. در مورد مشورت، که اظهار عیب به قصد نصیحت مشورت کننده، در حدّى که نصیحت محقّق شود، جایز است.۴. غیبت بدعت گذار در دین، و کسى که موجب گمراهى مردم مى شود.۵. غیبت براى اظهار فسق شاهد، یعنى اگر کسى که شهادت مى دهد فاسق است، غیبت او به اظهار فسق او، براى آن که به شهادت او حقّى ضایع نشود، جایز است.۶. غیبت کردن از شخصى براى دفع ضرر از جان یا عرض یا مال آن شخص.۷. غیبت کردن از گناهکار به قصد بازداشتن او از آن گناه، در صورتى که به غیر آن بازداشتن او ممکن نباشد.
*کفاره غیبت
کسی که غیبت مومنی را کرده چکار کند آیا باید کفاره بدهد؟
مرتکب غیبت باید توبه کند، و بنابر احتیاط واجب از کسى که غیبت او را کرده، حلیّت بطلبد، مگر آن که حلیّت طلبیدن موجب مفسدهاى شود، که در این صورت هر گاه یاد شخص غیبت شده را نموده، برای او استغفار نماید.
*مصادیق غیبت
موارد غیبت را بیان نموده و بفرمایید چه چیزی غیبت به حساب میآید؟
غیبت عیبِ مستور و پوشیده مؤمن، در غیاب او است، چه آن عیب را به گفتار بیان کند، یا به رفتار بفهماند، هرچند در اظهار عیب مؤمن قصد اهانت و هتک حیثیّت نداشته باشد، و اگر به قصد اهانت، عیب مؤمن را اظهار نماید، دو گناه مرتکب شده است.
*شنیدن غیبت کسی که او رانمیشناسد ولی عکس او را دیده
آیا گوش دادن به غیبت در مورد کسی که او را نمیشناسیم هیچ برخورد و ملاقاتی با او نداشته ایم وفقط عکس او را دیده ایم، جایز است؟
در مفروض سؤال احتیاط واجب در ترک گوش دادن است.
____
حوزه