بعد از امام زمان(ع) مهدیینی هستند که آنها حکومت امر را دنبال میکنند. این روایت نشان می دهد که زمین از حجت خالی میشود و این با روایات متعدد مخالف و معارض است و از اخبار شاذ میباشد.
آیت الله نجم الدین مروجی طبسی، مدرس مرکز تخصصی مهدویت در برنامه “نشان صبح” به بررسی روایات مهدوی می پردازد.
بحث راجع به روایاتی است که بعد از امام زمان(ع) مهدیینی هستند که آنها حکومت امر را دنبال میکنند و این روایات نشان می دهد که زمین از حجت خالی میشود و این با روایات متعدد مخالف و معارض است و از اخبار شاذ است. ما می خواهیم نگاهی به اسناد اینها بیندازیم که چند روایت هستند و سندشان چیست و مفادشان چگونه است؟
آیا ۱۲ مهدی که بعد از امام زمان(ع) می آیند را می توان توجیح کرد؟
با روایات رجعت مطابق است اگر، ۱۱ مهدی است، همان ائمه ۱۱ گانه هستند و اگر ۱۲ مهدی باشد، یعنی خود امام زمان(ع) هم دوباره رجعت میکنند، آیا میشود توجیح کرد؟ ۴ روایت که شاذ و مخالف است را بررسی کردیم. روایت پنجم را شیخ طوسی در غیبت خود نقل کرده است، مبنی بر اینکه پیامبر(ص) می فرمایند: نزدیک رحلت امام زمان(ع)، آقا حکومت را تحویل فرزندشان می دهند. چون بعد از امام زمان(ع) ۱۲ مهدی هستند و امام زمان(ع) حکومت را به نخستین مهدی می دهد که این روایت معارض است، این روایت از نظر سند مشکل دارد و مجهول است.
روایت ششم روایت خصال است که این نیز معارض میباشد. شیخ صدوق نقل میکند از کعب الاحبار که گفته خلفا ۱۲ نفرند و دوران رحلت دوازدهمین خلیفه که برسد، گروه صالحی می آیند همانطور که امام زمان(ع) عمر طولانی دارند. آنها هم عمر طولانی دارند و حکومت را دنبال میکنند. این روایت در کتاب عیون، اثبات الهدی، بحار الانوار و عوالم نیز آمده است.
باید توجه داشت که کعب الاحبار معلوم الاحوال است و روایتش نیز سند ندارد، این شخص مجهول الحال است، بنابراین این روایت به امام معصوم(ع) منتهی نمیشود و معارض است.
روایت هفتم را شیخ طوسی نقل میکند، امام فرمودند به ابوحمزه ثمالی که بعد از امام زمان(ع) ۱۱ مهدی داریم که از پسران امام حسین(ع) هستند، آنها معصوم نیستند. در حال حاضر می خواهیم ببینیم آیا می توانیم به قرینه روایت دیگر این روایت را حل کنیم. اینکه می توانیم این مهدی را در این روایت حمل کنیم بر امام معصوم که آیا بعد از امام زمان(ع) ۱۱ امام معصوم می آیند.
امام حسین(ع) در حدیثی می فرمایند: از ماست آن ۱۲ مهدی، عین عبارت حدیث است و امام در ادامه خودشان تبیین میکنند که مراد از مهدی(ع) کیست؟، می فرمایند که اولشان امام علی(ع) و آخرین مهدی(ع) نیز نهمین فرزند از فرزندان من است که با امام زمان(ع) مطابقت دارد.
در ادامه می فرمایند: خداوند زمین را به برکت او زنده میکند. بعد از اینکه زمین مرده و دین حق را بر ادیان دیگر ظاهر میکند. چه بپسندند یا نپسندند، دوزادهمین مهدی(ع) ه امام بر حق است، او غیبت طولانی دارد. عده ای در راه او مرتد میشوند و عده ای هم ثابت قدم می مانند. آنها که ثابت قدم هستند، در دوران غیبت مورد اذیت قرار میگیرند و اگر کسی بر اذیت او صبر کند، همانند کسی است که در رکاب رسول خدا(ص) ست.
امام حسین(ع) از ۱۲ مهدی تعبیر ائمه میکنند، این روایت با روایت دیگر قابل جمع نیست، در روایت اولی میگوید، ۱۱ مهدی داریم که از فرزندان حسین(ع) هستند. ممکن است معصوم نباشند ولی این روایت میگوید ۱۲ مهدی که با احتساب امام زمان(ع) همگی معصوم هستند. این روایت به لحاظ سندی مشکلی ندارد. اما بی اشکال هم نیست.
روایت هشتم روایتی است که راوی به امام باقر(ع) عرض میکند، بعد از حرم خدا و رسول خدا(ص) کدام یک از بقعه ها افضل است، که امام فرمودند: کوفه است. امروز نجف است و قبور انبیا در وادی السلام است که مرسل و غیر مرسل آنجا هستند و اوصیا آنجا هستند و در آنجا مسجد سهله است. این مسجد هیچ پیامبری مبعوث نشد مگر اینکه در این مسجد نماز خواند و عدالت خداوند از این مسجد ظاهر میشود. امام مهدی(عج) که قیام میکند و در مسجد سهله سکنی میکنند.
ادامه می دهند کسی که قیام میکند، آنجاست و قائمین به امر بعد از امام زمان(ع) مسکنشان مسجد سهله است، این روایت نشان می دهد بعد از امام زمان(ع) آنها حجت معصوم نیستند. بلکه قوام به امر هستند، می توانیم بگوییم که ائمه هستند. این روایت نیز از نظر سند معارض است.