موعود پایگاه اینترنتی موعود
وسواس فکری-عملی, اختلالی است که در آن فرد بیمار افکار و ترس های غیر منطقی ای دارد که این افکار باعث رفتارهای کلیشه ای در او می‌شوند. در بسیاری از موارد اگر فرد فقط وسواس فکری یا فقط وسواس عملی داشته باشد باز هم به بیماری او وسواس فکری-عملی می‌گویند.
به گزارش «موعوذ»، در اختلال وسواس فکری –عملی, خیلی از مواقع شخص بیمار ممکن است خودش متوجه نباشد که وسواس هایش غیرمنطقی هستند و سعی می‌کند افکار وسواس گونه ی خود را نادیده بگیرد ولی این کار هم فایده ای ندارد و و استرس و اظطراب او را بیشتر می‌کند و در نهایت هم بیمار در مورد احساس استرس خود هم دچار وسواس می‌شود.
وسواس بیمار معمولا حول و حوش موضوعاتی مثل پاکیزگی است. فردی که وسواس دارد, همیشه از آلودگی می ترسد و ممکن است دست هایش را آنقدر بشوید که زخم و خشک شوند . علی رغم اینکه فرد تلاش می‌کند این افکار آزار دهنده را نادیده بگیرد این افکار باز هم به سراغ او می آیند و فرد ممکن است برای آرام کردن خودش به رفتار آیینی روی بیاورد و این دور باطل, در بیماری وسواس فکری دوباره تکرار می‌شود.
علائم بیماری:
علائم اختلال وسواس فکری-عملی, اغلب هم شامل وسواس فکری و هم وسواس عملی می‌شود. ولی ممکن است فرد تنها دچار وسواس فکری یا فقط وسواس عملی باشد. تقریبا یک سوم از افرادی که دچار مشکل وسواس فکری-عملی هستند ممکن است مشکلاتی مثل حرکات ناگهانی بدن یا تیک های عصبی داشته باشد.
علائم وسواس فکری:
فردی که دچار وسواس فکری شده است, تصورات و افکار ناخواسته و کلیشه ای دارد که این افکار باعث استرس و اضطراب در او می‌شود و بیمار برای رهایی از این افکار به رفتار آیینی یا انجام اقداماتی وسواس گونه روی می آورد . این افکار معولا زمانی سراغ فرد می آیند که مشغول انجام کارهای دیگری است .
موضوعات مربوط به وسواس فکری شامل موارد زیر می‌شوند:
۱-ترس از آلودگی و کثیف بودن
۲-منظم و خوب انجام شدن کارها
۳-افکار ترسناکی درمورد آسیب به خود و دیگران
۴-افکار ناخواسته در مورد مسائل جنسی یا مذهبی و پرخاشگری
علائم و نشانه های وسواس فکری شامل موارد زیر می‌شود:
۱-فرد بیمار دائما ترس این را دارد که با دست زدن به وسایل اطرافش یا دست دادن به دیگران دستش آلوده می‌شود.
۲-شک کردن به اینکه در را قفل یا بخاری را خاموش کرده یا خیر
۳- ترس شدید وقتی وسایل اطرافش مرتب نباشند.
۴-تصور اینکه به خودش یا شخص دیگری آسیب زده است.
۵-شخص دائما در مورد کارهایی که کرده و حرف هایی که زده است فکر می‌کند که مناسب بوده‌اند یا خیر
۶-از شرایطی که وسواس او را بدتر می‌کند مثل دست دادن با دیگران خودداری می‌کند.
۷-افکار جنسی و استرس در مورد آن
علائم وسواس عملی:
وسواس عملی به به رفتارهای کلیشه ای می‌گویند که فرد بیمار انجام می دهد . این رفتارهای کلیشه ای برای این انجام می‌شوند که از رفتار فکری فرد جلوگیری کنند یا آنها را کاهش دهند یا از اتفاقات بدی که شخص فکر می‌کند ممکن است بیفتند جلوگیری کند.وسواس عملی باعث آرامش فرد نمی‌شود و اثر آن موقتی است.فرد بیمار ممکن است برای رهایی از وسواس فکری و اضطراب خود قوانینی را برای خودش در نظر بگیرد و آنها را دنبال کند ولی این اقدامات وسواس گونه از نظر عقلی به پیشگیری از اتفاقاتی که بیمار, ترس از آنها را دارد کمکی نمی‌کنند.
وسواس عملی شامل موضوعات زیر می‌شود:
۱-شستن و تمیز کردن
۲-حساب و کتاب کردن
۳-چک کردن
۴-اطمینان حاصل کردن
۵-دنبال کردن یک روتین سخت
۶-وسواس در نظم و ترتیب
علائم وسواس عملی شامل موارد زیر می‌شود:
۱-بیمار آنقدر دستش را می‌شوید تا دستانش آسیب می‌بینند.
۲-دائما چک می‌کند که درها را قفل کرده است یا خیر
۳-اجاق گاز و بخاری را چک می‌کند تا ببیند آنها را خاموش کرده است یا خیر
۴-حساب و کتاب خود را دائما تکرار می‌کند
۵-یک کلمه یا عبارت را دائما تکرار می‌کند
۶-دائما وسایل خانه را مرتب می‌کند تا سرجایشان باشند
این علائم به صورت کم در فرد شروع و به مرور زمان شدید می‌شوند . اگر فرد دچار استرس شود علائم او بدتر می‌شوند . اختلال وسواس فکری –عملی اختلالی است که در تمام طول عمر فرد او را درگیر می‌کند و ممکن است خیلی شدید باشد و روی زندگی او تاثیر بدی بگذارد.اغلب بزرگسالان خودشان متوجه می‌شوند که وسواس های آنها عادی نیست و مشکل دارند ولی کودکان همیشه متوجه مشکلشان نمی‌شوند.
علل بیماری:
دلایل اختلال وسواس فکری-عملی به طور کامل مشخص نشده‌اند ولی تئوری هایی وجود دارد که می‌گویند موارد زیر به ایجاد این وسواس ها کمک می‌کنند:
۱-عوامل زیستی: اختلال وسواس فکری –عملی ممکن است در اثر تغییرات شیمیایی در بدن یا مغز یا عوامل ژنتیکی به وجود آید ولی ژن های آن هنوز شناخته نشده‌اند.
۲-محیط زیست: بعضی فاکتورهای محیطی مثل عفونت ها هم این اختلال را تشدید می‌کنند ولی تحقیقات در این مورد همچنان ادامه دارد.
پیشگیری:
هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری از این اختلال وجود ندارد, ولی هرچه زودتر درمان این اختلال شروع شود, از بدتر شدن آن جلوگیری می‌کند.
منبع: شفقنا
