معرفت الامام، راز رهایی از مرگ جاهلی

باحمد و ثنای خداوند یکتا و در تحت توجهات حضرت ولی عصر عجل الله تعلی فرجه نود ونهمین نشست از سلسله نشست های ماهانه موسسه فرهنگی موعود برگزار شد .
در این نشست که با استقبال خوبی از سوی علاقمندان این گفتگوها در شهر تهران برخوردار بود «استاد اسماعیل شفیعی سروستانی»، موضوع «معرفت الامام» را به عنوان تنها راه رهایی از مرگ جاهلی موضوع سخنرانی خود قرار داد.

مانند همه تجربه های قبلی این بار هم موسسه فرهنگی موعود با دست پر به میدان آمده بود. ارائه جدید ترین شماره از ماهنامه “موعود”، لوح فشرده نشست قبلی، و چهار کتاب تازه منتشر شده .

«غذای شما، داروی شماست»، «بیوتروریسم»، «دنیای قشنگ نو» و «موقعیت آخرالزّمانی شیعیان و چهار خطّ استراتژیک» جدید ترین آثاری بودنه که موعود در معرض دید مخاطبان خود قرار داده بود .

سردبیر ماهنامه‌ی موعود، در سخنرانی خود که در دو بخش و بیش از دو ساعت ارئه شد، با معرفی موضوع معرفت الامام به عنوان مدخل ورود به منظوه شگرف هستی شناسی و جهان شناسی ولایی، طرح و بررسی آن را از ارکان لازم برای شناخت «ملک عظیم خداوندی» دانست. حکومت و مُلکی که ظهور، مقدّمه‌ی آن و حضرت صاحب الزّمان، ارواحنا له الفداء، مؤسّس آن است. ایشان شناسایی سه عنصر را برای شناخت این حکومت عادلانه‌ی عالم‌گیر و ملک عظیم خداوندی، ضروری دانستند :
الف) شناخت چرایی خلقت هستی و حکمت خلقت از منظر روایات اهل بیت(ع) .
ب) شناخت امام، از خاندان وحی در مراتب عالی معرفتی؛
ج) شناخت شیطان، جنود و گستره‌ی عمل آنها در ساحت های مختلف حیات.
ایشان بدین ترتیب، سخن گفتن درباره‌ی معرفت الامام را از لوازم شناخت حکومت جهانی حضرت مهدی(عج) معرفی کردند.

مرگ جاهلی و راه رهایی از آن
شفیعی سروستانی در ابتدای سخنان خود، «پرسش» و «پرستش» را ذاتی وجود هر انسان دانست و کسی که را که از پرسش های کلی در باره عالم و آدم دور افتاده، بشری در صورت انسان خواند که حیاتی حیوانی، بلکه پست‌تر از آن دارد. ایشان پرسش از راز هستی را شامل پرسش از کیستی، مبدأ و مقصد آفرینش و هدف خلقت دانستند و جهل معرفی شده در حدیث نبویّ «هر کس بمیرد و امام زمانش را نشناسد، به مرگ جاهلی مرده است» را، جهل و ناآگاهی نسبت به همین پرسش معرفی کردند. جهلی که در آن، فرد نه در جسم، بلکه در روح و جان مُرده محسوب می‌شود. بدین ترتیب، شناخت حضرات معصومان(ع) را راز رهایی از مرگ جاهلی خواند. چرا که این شناخت، سبب ایجاد نوعی نگاه هستی‌شناسانه به عالم و موجودات می‌گردد موسوم به «هستی‌شناسی ولایی» که با تمامی هستی‌شناسی‌ها و جهان‌شناسی‌های معرفی شده از سوی فلاسفه و دانشمندان علم جدید غربی تفاوت دارد.
ایشان با طرح سؤالِ «کدامیک از مراتب شناخت حضرات معصومین (ع) سبب رهایی از مرگ جاهلی می‌شود؟»، در پاسخ، چهار مرتبه از مراتب معرفت الامام را برشمردند که عبارتند از:
۱. معرفت به اسم، لقب و ویژگی‌های ظاهری امام؛
۲. معرفت به صفات و توانایی‌های امام؛
۳. معرفت به ولایت تشریعی؛
۴. معرفت به ولایت تکوینی؛
آنگاه در ادامه تأکید کردند که دو مرتبه‌ی اوّل شناخت امام، که شناخت محبّان اهل بیت(ع) از ایشان در همین دو سطح است، سبب نیل به هستی‌شناسی ولایی در فرد نمی‌گردد و به همین دلیل، رهایی از مرگ جاهلی را به دنبال نخواهد داشت. بدین ترتیب، سخنران، به بحث درباره فصل سوم از معرفت الامام، یعنی ولایت تشریعی وارد شدند.

امام، صاحب شریعت و شارع امر
محقّق و پژوهشگر مهدوی، با ارائه‌ی تعریف از «وِلایت» به معنای سرپرستی و زعامت، «وَلایت» به معنای محبّت و «تشریع» به معنای ایجاد تکلیف و قانون‌گذاری، شارع اصلی را خداوند متعال دانستند که شرع مقدّس را، که مجموعه‌ی قوانین و قواعد است، برای مردم و تنظیم معاملات و معادلات مردم فروفرستاده و صاحب این شریعت، مبلّغ و پاسدارنده از آن حضرت خاتم(ص) و ائمّه‌ی معصوم(ع) هستند.
سخنران، قانون‌گذاری و ایجاد شرع از سوی خداوند را به این علّت دانست که موجودات مختار و دارای عقل (انسان‌ها و اجنّه)، با استفاده از شرعیات، معادلات و معاملات خود را تنظیم کنند و با کلّ عالم که در مسیر خداوند راه می‌پیمایند، هماهنگ شوند تا بدین ترتیب، نظم جهان به هم نریزد، تباهی و فساد ایجاد نشود و این موجودات مختار از راه شرع، مراتب کمالی خود را طی کنند. سخنران با استناد به تفسیر آیه «اطیعوا الله و اطیعوا الرّسول و اولی‌الأمر منکم»، ولایت تشریعی حضرت رسول خدا(ص) و ائمه‌ی هدی(ع) را اثبات کرد و افزود:
«یک معنای ولایت تشریعی این است که خداوند به دست امامان(ع) شرع را جاری می‌کند؛ ولی مرتبه‌ی دقیق‌تری هم در ولایت تشریعی وجود دارد و آن اینکه: رسول خدا(ص) و امامان، خودشان شارع هستند: قول و فعل و تقریرشان حجّت است و اگر از راه و قول آنان پیروی کنیم، مقبول رضای خداوند واقع می‌شویم.»
استاد سروستانی حدیثی از امام صادق(ع) را مستند سخن خود دانستند که در آن حضرت می‌فرمایند:
«…برای پیغمبر آیه‌ی نماز نازل شد و خدا در آن تعداد رکعت ها را ذکر نکرد، اما رسول خدا(ص) آن را شرح داد، آیه‌ی زکات نازل شد. خدا نام نبرد که باید از چهل درهم یک درهم داد تا رسول خدا(ص) آن را شرح داد و آیه‌ی حج نازل شد و نفرمود به مردم که هفت دور طواف کنید. رسول خدا(ص) بود که آن را برای مردم شرح داد و آیه‌ی «أَطِیعُوا اللهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ» درباره‌ی علی و حسن و حسین(ع) نازل شد…»
سخنران، عصمت، علم و طهارت را پشتیبان ولایت تشریعی ائمّه خواند که به خاطر آنکه ائمّه(ع) واجد این سه رکن هستند، حجّت محسوب می‌شوند و آنگاه استنادات وحیانی و روایی آن را نیز بیان نمود.

امام، صاحب ولایت کلّیه
در این بخش از همایش، سخنران، با پخش قطعاتی از فیلم «ده فرمان» که مربوط به شکافته شدن دریا توسط حضرت موسی(ع) می‌شد، معجزات و انجام امور خارق العاده را مقدّمه‌ی بحث ولایت تکوینی قرار داد. ایشان با ارائه‌ی تعریف از واژه‌ی تکوین، به معنای «آفرینش» و «خلقت»، قوانین جهان و عالم را ثابت خواند و تأکید کرد که انسان‌ها قوانین فیزیکی، همچون سوزندگی آتش، سرد شدن هوا با افزایش ارتفاع، به جوش آمدن آب در یکصد درجه حرارت و… را به راحتی شناسایی و باور و از خطرات و زیان‌های آن دوری می‌کنند؛ امّا مشابه همین قوانین در عالم متافیزیک هم وجود دارد که دقّت آن از این قوانین مادّی بیشتر است؛ امّا چون پنهان و مخفی است، بسیاری از ما آن را نمی‌شناسیم و بدین ترتیب از خطرات و زیان‌های آن نیز پرهیز نمی‌کنیم.
ایشان بیان کردند که قوانین متافیزیکی در آیات قرآن متجلّی شده است و ایرانیان، علی‌الخصوص سالخوردگان در برخی ضرب‌المثل‌های خود، آنها را شناخته، می‌دانستند و مراعات می‌کردند. استاد در ادامه به برشمردن برخی قوانین متافیزیکی پرداخت؛ از جمله: «صدقه برای رفع بلاست»، «هر چه کنی به خود کنی/ گرهمه خوب و بدکنی (إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِکُمْ وَ إِنْ أَسَأْتُمْ فَلَها)»، «نکوب دری را که درت را می‌کوبند»، «سرزنش نکن که گرفتار می‌شوی»، «سحرخیز باش تا کامروا شوی» و…
سخنران با بیان این مقدّمات، صاحب ولایت تکوینی را کسی معرفی کرد که قدرت، اذن و تواناییِ نفوذ، تصرّف و بر هم زدن تمام قواعد تکوینی (فیزیکی و متافیزیکی) را دارد. چنانچه امامان(ع)، امراض لاعلاج را شفا می‌بخشند و مشکلات و گره‌های کور را با یک عنایت، حل می‌کنند.
سردبیر ماهنامه موعود در ادامه، به بیان مصادیق و جلوه‌هایی از ولایت تکوینی ائمّه(ع) پرداخت.
در انتهای این مبحث، استاد شفیعی سروستانی، ولایت تکوینی را قابل تقسیم بر دو نوع «جزئیه» و «کلّیه» دانست که دست یافتن بر ولایت جزئیه برای افراد معمولی با تهجّد و مراقبه ممکن است و برای پیامبران و انبیای مرسل به صورت خدادادی قرار داده شده؛ امّا ولایت رسول اکرم(ص) و امامان معصوم(ع) ولایت کلّیه خدادادی است و قدرت آنها در یک امر خاص، محدود نمی‌گردد.

چونان گذشته، در حاشیه‌ی سالنِ برگزاری همایش، نمایشگاهی از برخی آثار و محصولات مؤسّسه‌ی موعود نیز برپا بود. لازم به ذکر است که برای تهیّه‌ی عناوین جدید کتاب‌ها و لوح‌های فشرده‌ی موعود (از جمله سخنرانی نشست نود و نهم)، می‌توانید به سایت www.yaranshop.ir مراجعه کنید یا با شماره تلفن ۸۸۹۴۱۲۳۵-۰۲۱ تماس بگیرید. در ضمن، حضور در این نشست‌ها، نیاز به نام‌نویسی ندارد و برای همگان آزاد است.
یادآوری می‌شود که یکصدمین نشست موعود در آخرین پنجشنبه از ماه بهمن برگزار خواهد شد . انشاالله