پایان روز عاشورا، سرآغاز حضور هنرمندانه و باشکوه یگانه زنى است که گوییا همه صحنه عاشورا براى نقش آفرینى او فراهم آمده بود. چنانست که الگوى ازلى و نمونه ابدى ساخته شده در ظهر عاشورا بى حضور زینب (س) ناقص مى ماند، بدان سان که بى نقش آفرینى او، داستان کربلا بى سرانجام رها مى شد. آغاز حضور زینب (س)، پایان نبرد حسین (ع) است، پایان هنگامه رویارویى مردى با مرگ سرخ تا از پس آن آدابى سر بر آورد و سنتى آغاز شود که تمامیت آن را زینب (س) عهده دار است.
آنگاه که همه گرد و خاک میدان فرو نشست و غوغاى ساز و طبل جنگى خاموش شد، زینب (س) برپاى خاست تا بنیانگذار رسمى شود که حسین (ع) و تمامیت نقش آفرینى اش را به ابدیت پیوند زند.
زینب (س)، دخت على (ع)، تربیت یافته خانه فاطمه (س) است، پرورده مادرى که در هنگامه آشفتگى و پریشانى، در وقت اختلاط حق و باطل، به پا مى خیزد و براى دفاع از حقیقت، خطبه سر مى دهد. خطابه بلندى که طنین آن همچنان از گوشه ها و زوایاى مسجد پیامبر به گوش مى رسد و حسین (ع) و زینب (س)، سر برآورده از میان خانه خطابه و شمشیر، خانه تمامیت حق و ایستادگى فرا روى باطل.
چنین بود که در ظهر عاشورا، آن هنگام که خورشید به نیمه آسمان رسید و حسین (ع) در خون خود غلطید، زینب (س) بناگاه خود را در مقابل همه حوادث و مسؤولیتها تنها یافت تا پیش از این، او حسین را در کنار خود داشت و فرزندانى که با جوانمردى تمام با شمشیرهاى آخته خصم را مى راندند اما، دیگر مردى در میانه میدان نبود. مردى که بتوان در گذار از صحنه کربلا بازو در بازوى او انداخت. از این رو حرکت غمگنانه و در عین حال جوانمردانه زینب (س) در تنهایى آغاز مى شود. با انبوهى از مصیبت دیدگان و افتادگان که چشم به دستان زینب (س) دوختهاند زینب ناگزیر به معنى کردن زندگى است واسپس معنى سترگ مرگ که حسین (ع) بتمامى عهده دار آن بود. دخت فاطمه (س)، از همان مسیرى گذشته بود که حسین (ع) در همه طول حیات تا به مکه و از مکه تا به دشت کربلا پشت سرنهاده بود و فراروى خود یک نشانه داشت، یک نشان از آزادگى، همو که در تمامى دوران زندگى به بالاى بلندش مى نگریست، بدو عشق مى ورزید و در کابین خویش، بودن در کنار او را شرط ازدواج با جعفر قرار داده بود. او ناگزیر به مقابله و ادامه راهى بود که حسین (ع) آغاز کرده بود. هیهات که این راه را با کوله بارى از سختیها مى پیمود تا هم حافظ یاد حسین (ع) باشد و هم حافظ بازماندگانى که ضربت تازیانه ها را تاب مى آورند
میوه زندگى از درخت پرثمر مرگ سر برمى آورد و زینب (س) تفسیر آن را عهده دار بود اما، آنچه که چونان همیشه در کمین این تفسیر بزرگ زندگى و معنى سترگ مرگ خونین حسین (ع) نشسته بود، رسم تحریف فرزندخواندگان شیطان بود که زینب (س) با وجود همه سختیها ناگزیر به حراست از آن بود. مبلغ و مبین امینى که لحظه به لحظه در طى مسیر کربلا تا کوفه و از کوفه تا شام خود را مى نمود تا از مقلوب جلوه دادن حرکت زیباى حسین (ع) جلوگیرى کند. کاروان، بى قافله سالار به راه مى افتد، زینب (س) دامن بر کمر زده از جاى بر مى خیزد، باقیمانده هاى قافله کربلا را فراهم مى آورد و به راه مى افتد تا با داغ مانده بر دلها راهى شهرى شود که تا چندى پیش او را با عنوان دخت امیرالمؤمنین و خلیفه مسلمین مى شناختند. او ناگزیر پاى در صحنه اى نهاد که تماشاگران رسم دیدار ذلت بار در اسارت ماندگان و بندیان را چشم مى داشتند اما او، نقشى آفرید که همگان حیرتزده، انگشت بر دهان ماندند و همه هنرمندى در عرضه نقشى بود خلاف انتظار تماشاگران. همانان که در غفلت تام به زندگیئى عارى از معنى چسبیده بودند و سخن زینب (س) هیچ نسبتى با زندگى و مطلوب مردم کوفه نداشت، هیچ نسبتى با زندگى انسانهایى که بر عرصه زمین و تا ابدالاباد طالب زندگى کوفیان اند. شاید با خود مى اندیشید:
آیا اینجا، همان کوفه ایست که به همراه پدر در آن مى زیستم؟ و اینان همان مردم اند که حسین مرا کشتند و اینک براى تماشاى خاندانش انتظار مى کشند؟
زینب (س) سر از کجاوه بى پوشش بیرون آورد و روى به بى خبران از حقیقت مرگ و زندگى، لب به خطابه اى مى گشاید که همه پرده هاى پندار و وهم کوفیان را مى درد. او پس از حمد و ثناى خداوند، با صدایى که گویى از کام على (ع) خارج مى شد لرزه بر اندام تماشاگران انداخت:
اى گروه دغا و دغل! با شما سخن مى گویم! با شما نامردانى که جز حیله نمى دانید و جز نیرنگ نمى شناسید، با شما دستهاى پیمان شکن و قلبهاى پیوند گسل …
این اولین سخن زینب (س) بود و معنى ویژه اى از زندگى بى حسین (ع)، زندگیئى بى معنى و فاقد بنیادى استوار.
زندگى عفنى که دغا و دغل و پیمان شکنى در ذات آن نهفته بود و آنک زینب پرده از آن برمى گرفت.
فریاد زد: اشکتان خشک مباد! به پیرزنى مى مانید که تار همى داشت و پود همى گسیخت … شما هر چه پیوند و پیمان است به بازى گرفته اید …
آنچه که کوفیان بر آن نام زندگى نهاده بودند به رشته اى از هم گسیخته مى مانست که تنها دغل آن را حراست مى نمود. گوییا شیطان، زیوربندى این زیست عفن را عهده دار بود که لاف زنان ناسپاسانه دیوار حصین و باروى بلند گرداگرد خویش را فروریخته بودند چنانکه زینب (س) اعلام داشت:
«ناسپاسانه کسى را کشتید که مرهم شما بود در وقت بلا و پشتیبان شما بود در وقت جنگ»
و اینان ندانسته بودند که آنچه خود و پدرانشان خوردند همه از خوان گسترده محمد (ص) بود و فرزندان بزرگوارش.
اشک از سر و روى کوفه و کوفیان مى بارد و بناگاه با کلام زینب (س)، صداى مرگ خونین حسین (ع) به کوفه مى رسد.
زینب (س)، مردم کوفه را در دادگاهى به بزرگى یک شهر به محکمه مى برد و محکومشان مى سازد و آنان را وعده فرارسیدن محکمه بزرگى مى دهد که خداى قاهر قاضى آن است.
جبران خون ریخته بر زمین ممکن نیست اما، زینب (س) در پى زندگى ویژه اى است که بر شالوده این خون ستون هایش برمى آید این بیدارى تنها شامل مردم نمى شود، فرماندهان سپاه عبیدالله نیز در مى یابند جنگ اصلى تازه آغاز شده است. تا به آن هنگام مى پنداشتند با کشتن حسین (ع) ماجرا پایان پذیرفته است لیکن، اینک در مى یافتند که خون حسین (ع) مى جوشد و چونان جویبارى به راه مى افتد و همه را غرقه مى سازد.
صداى زینب (س)، صداى خون حسین (ع) بود. حسینى دیگر به میدان آمده بود، با آمادگى تام و ابزارى تمام. حسینى که در کالبد زینب (س) خود را مى نمایاند. همه قیام عاشورا، مقدمه اى بود تا از پس آن زینب روى به میدان نهد و عهد نهاده را استوار سازد. کاروان خسته از بیراهه روانه مى شود شاید که صداى زینب (س) در دل صحرا رها شود و به گوش جان نرسد اما، زینب (س) دربار عبیداله و یزید را چنان در خون جارى حسین (ع) و کلام سیال خود در مى نوردد که هیچ حجتى براى خصم باقى نمى ماند.
زینب (س) همه ابزار را از دشمن بازمى ستاند تا همه روزنه هاى تحریف و قلب را ببندد و این کلام آخرین اوست که چونان مشتى بر دهان یزید فرود مى آید.
«اى یزید! آنچه مى توانى در راه دشمنى با ما به انجام رسان و آنچه مى خواهى فریب در کار کن! به خدا قسم تو نمى توانى نام مارا محو کنى و ما را از یاد مردم ببرى . تو نمى توانى وحى ما را خاموش کنى و به آرزوى خود برسى . این ننگ تا ابدالاباد بر دامان تو خواهد ماند …
خداى را سپاس مى گویم که ابتداى کار ما را به سعادت قرار داد و پایان آن را به شهادت.»
آرى آنگاه که حسین (ع) به میدان آمد، زینب (س) با او بود تا شاهد همیشه خون خدا باشد. تا جوانمردانه خون او را پاس دارد و با حضور و کلام خویش بناى لرزان بازمانده یزیدیان را فرو ریزد و آرام و قرار از آنان بازستاند.
خدایا! ما را در درک قیام سالار شهیدان یارى ده تا رسم مردن و معنى مرگ را دریابیم. زینب (س) را بما بشناسان تا ادب زیستن و معنى حیات را بدانیم، شاید از جمله رستگاران شویم. ان شاءالله
وفات این الگوی صبر و استقامت تسلیت باد
سردبیر